Xử lý dứt điểm các tồn tại về IUU trước ngày 30/4

Theo Tổng Cục Thuỷ sản, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang yêu cầu các Bộ, Ban ngành liên quan và 28 tỉnh, thành ven biển tập trung chỉ đạo giải quyết dứt điểm các tồn tại về IUU các trước ngày 30/4.

Tại hội nghị sáng 21/2, ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nêu vấn đề cần sớm gỡ được "Thẻ vàng".

Đối với những tàu thiếu hồ sơ gốc để làm cơ sở cấp giấy phép khai thác thủy sản, ông cho hay các cơ quan chức năng địa phương nhanh chóng triển khai hướng dẫn bà con ngư dân, chủ tàu. Ngoài ra, không cấp phép với những tàu cá hành nghề khai thác những nghề đã bị cấm.

Về phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử, sau đoàn kiểm tra cuối năm 2023 của EC, ngay từ tháng 1, Cục Thủy sản đã có văn bản hướng dẫn các địa phương triển khai Hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử; tổ chức tập huấn, hướng dẫn tất cả các địa phương. Trong đó có các thành phần từ cảng cá, đại diện của ngư dân, các chi cục và đại diện của các nhà máy thu mua nguyên liệu chế biến.    

Ngoài vấn đề minh bạch thông tin nguồn gốc hải sản, Cục Thủy sản khuyến nghị các địa phương nhanh chóng rà soát thông tin quản lý tàu cá, nhất là các tàu chưa đăng ký, đăng kiểm, hồ sơ chưa đầy đủ để cập nhật thông tin lên hệ thống Vnfishbase. Đồng thời đẩy mạnh giám sát tàu cá, đặc biệt là tàu có chiều dài trên 15 mét mất kết nối giám sát hành trình để có giải pháp quản lý hiệu quả.  

Trong lần thanh tra thứ 4, EC vẫn duy trì cảnh báo "Thẻ vàng" và tiếp tục đưa ra 4 nhóm khuyến nghị đối với Việt Nam. Trong đó có nhóm vấn đề về tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, chưa kiểm soát tốt nguồn gốc thủy sản xuất khẩu và tàu cá và việc thực thi pháp luật, trong đó có xử phạt tình trạng tàu cá mất kết nối, còn hạn chế.

Đợt thanh tra về chống khai thác IUU tại Việt Nam lần thứ 5 của EC dự kiến vào tháng 4 tới. Nếu không gỡ được “Thẻ vàng” trong thời gian sắp tới thì có thể phải mất vài năm nữa ngành thủy sản Việt Nam mới có cơ hội gỡ.

Trước đó báo cáo tại cuộc họp Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) hồi đầu tháng 2,  Cục trưởng Cục Kiểm ngư Nguyễn Quang Hùng cho biết hiện cả nước còn tới 15.198 tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép khai thác).

Tình trạng mua bán tàu cá, sang tên đổi chủ giữa các địa phương kiểm soát chưa chặt chẽ, đặc biệt tại 4 tỉnh Cà Mau, Kiên Giang, Bạc Liêu, Sóc Trăng. Một số địa phương chưa thực hiện nghiêm túc việc ngừng đóng mới, cải hoán tàu cá, mua bán chưa có văn bản chấp thuận của cơ quan chức năng.  

Tại nhiều địa phương, việc thực hiện quy định xác nhận, chứng nhận và truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác, xuất khẩu vẫn còn hạn chế không bảo đảm quy định. Chưa bảo đảm chất lượng nhật ký khai thác phục vụ cho công tác truy xuất nguồn gốc thủy sản. Chưa triển khai thống nhất đồng bộ trong cả nước Hệ thống Truy xuất nguồn gốc điện tử để theo dõi, kiểm soát công tác xác nhận, chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho rằng việc quản lý tàu cá "3 không" không khó. Các địa phương cần phải thống kê đội tàu, tỉnh có thể không biết tàu cá đó ở đâu nhưng thôn, xã đều biết cả. Chỉ cần quản lý tốt đội tàu đang hoạt động và nằm bờ, nắm chặt việc tàu cá đang ở đâu, làm gì thì sẽ thực hiện tốt công tác IUU. 

Phát biểu chỉ đạo, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhấn mạnh mục tiêu cao nhất là gỡ được thẻ vàng sau lần thanh tra thứ 5 sắp tới. Phó Thủ tướng yêu cầu không để có tàu cá bị bắt ở nước ngoài, đồng thời xử lý nghiêm các vi phạm, không có ngoại lệ, trong đó có hành vi tổ chức, môi giới xuất cảnh trái phép, sử dụng trái phép vật liệu nổ trong đánh bắt hải sản.