Xanh hóa - nhiệm vụ không dễ đối với ngành công nghiệp ô tô 'xứ Sương mù'

Theo số liệu do Hiệp hội các nhà sản xuất và kinh doanh ô tô (SMMT) công bố ngày 5/1, xe điện chiếm 16,5% tổng lượng xe mới được bán ở Anh vào năm ngoái, giảm nhẹ so với mức 16,6% trong năm 2022.

2023 là năm đầu tiên xe điện không tăng thị phần kể từ khi loại xe này bắt đầu được bán nhiều tại Anh vào năm 2018, cho thấy người tiêu dùng vẫn nghi ngại về công nghệ mới cũng như mức giá cao của xe điện.

Mặc dù doanh số xe điện tăng 18% lên mức kỷ lục 315,000 xe, tổng lượng ô tô bán ra tại Anh cũng tăng với tỷ lệ tương tự, lên 1,9 triệu xe. Ông Mike Hawes, người đứng đầu SMMT, cho biết trong năm 2023, cứ 11 người thì chỉ có 1 người tiêu dùng cá nhân chọn xe điện. Mặc dù có chi phí vận hành thấp hơn so với xe xăng, xe điện có giá cao hơn khoảng 30-40%.

Tháng Chín năm ngoái, chính phủ của Thủ tướng Rishi Sunak đã hoãn lệnh cấm bán xe chạy xăng và dầu diesel từ năm 2030 sang năm 2035. Tuy nhiên, chính phủ vẫn giữ nguyên mục tiêu yêu cầu các nhà sản xuất tăng thị phần xe điện trong tổng số xe bán ra.

Theo quy định, các nhà sản xuất ô tô của Anh phải đảm bảo tỷ lệ 22% xe không phát thải trong tổng lượng xe bán ra trong năm 2023. Tỷ lệ này sẽ tăng lên 80% vào năm 2030. Ông Hawes cho rằng các nhà sản xuất có thể đáp ứng yêu cầu này về sản xuất nhưng không thể ép nhu cầu từ người mua.

Hiện nay, các doanh nghiệp mua xe điện cho công ty hoặc cho nhân viên theo chương trình phúc lợi của công ty nhận được các ưu đãi thuế hào phóng. Tuy nhiên, từ hai năm trước, Chính phủ Anh đã bỏ các khoản trợ cấp dành cho cá nhân mua xe điện.

Ông Hawes nhận định thị trường xe điện tại Anh sẽ khó khăn trong những năm tới, chỉ ra rằng các thị trường lớn khác ở châu Âu, trong đó có Đức và Pháp, vẫn đưa ra các ưu đãi cho khách hàng cá nhân mua xe điện, khiến Anh tụt hậu về thị phần xe điện ở châu Âu.

Na Uy hiện dẫn đầu ngành công nghiệp xe điện châu Âu, với xe điện chiếm 83% tổng lượng xe bán ra trong giai đoạn từ tháng 1-9/ 2023. Tỷ lệ này là 19,3% tại Bỉ, 18% tại Đức và 17% tại Bồ Đào Nha, so với 16,5% tại Anh.

Giám đốc thương mại Auto Trader, ông Ian Plummer, cho rằng chính phủ cần hỗ trợ quá trình chuyển đổi bằng cách khuyến khích người tiêu dùng trong bối cảnh sự quan tâm đối với xe điện ngày càng giảm do giá cao.

SMMT cho biết việc giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) trong vòng ba năm từ 20% xuống 10% đối với xe điện mới sẽ giúp giảm giá khoảng 4.000 bảng Anh (5.090 USD)/mẫu xe mới. Theo tính toán của SMMT, việc giảm thuế sẽ giúp tăng lượng xe điện bán ra lên 250.000 chiếc trong ba năm, nhưng thu nhập của chính phủ sẽ giảm khoảng 7,7 tỷ bảng.