VinFast có thể giành thị phần của Toyota, Hyundai nhưng cần tính đến xuất khẩu
 |
Cây viết của Forbes bình luận gì về thiết kế của ô tô VinFast? |
Đầu thập niên 1970, Cảng Hải Phòng là một trong những vùng nước nguy hiểm nhất, bị ném bom và rải mìn dày đặc nhất thế giới. Nhưng ngày nay, Hải Phòng đã trở thành trung tâm phát triển kinh tế của Việt Nam.
Và nếu mọi chuyện tiếp tục diễn ra theo đúng kế hoạch, Hải Phòng sẽ trở thành quê hương của nhà máy sản xuất ô tô mới nhất thế giới khi VinFast hoàn thành khu phức hợp rộng 827 héc ta trên vùng trước đây là đất lầy ven biển.
VinFast là “con đẻ” của tỷ phú doanh nhân Phạm Nhật Vượng - người từ một khoản vay 40.000 USD nhiều năm về trước đã xây dựng nên một Tập đoàn Vingroup trị giá ước tính 10 tỷ USD hoạt động trong nhiều lĩnh vực gồm sản xuất ô tô, trung tâm thương mại, khu nhà ở phức hợp, du lịch nghỉ dưỡng, giáo dục, y tế, … . Tháng sau, VinFast sẽ công bố 2 mẫu xe ô tô mới đầu tiên ra với thế giới tại Paris Motor Show. Đây sẽ là thử thách lớn đầu tiên của hãng sản xuất ô tô non trẻ này. Trong vòng 1 năm sau đó, người tiêu dùng Việt Nam sẽ có cơ hội sở hữu một chiếc xe VinFast.
Kế hoạch ban đầu của VinFast là tập trung vào thị trường nội địa. Với dự báo tăng trưởng GDP khoảng 6 – 7%/năm, doanh số bán ô tô được kỳ vọng sẽ đi lên mạnh mẽ trong những năm tới. Thậm chí, dây chuyền sản xuất mới của VinFast có thừa khả năng đáp ứng nhu cầu xe trong nước và các lãnh đạo của công ty đang tìm kiếm cơ hội xuất khẩu, chủ yếu là sang các nước Đông Nam Á.
Ông Jim DeLuca, CEO của VinFast, chỉ khẽ cười khi được hỏi liệu tham vọng của công ty sẽ còn lớn hơn nữa hay không. Ông DeLuca là một lãnh đạo doanh nghiệp kỳ cựu tại Châu Á với một thập kỷ kinh nghiệm làm việc tại General Motors ở Hàn Quốc và Trung Quốc trước khi nghỉ hưu năm 2016. Sang năm 2017, ông bất ngờ nhận được một cuộc điện thoại từ Vingroup và chính cuộc điện thoại này đã kéo ông rời khỏi “một cuộc sống nghỉ hưu thoải mái”.
 |
| Tòa nhà VinFast. Ảnh: CNBC |
Có khá nhiều công ty sản xuất ô tô thành công tại Châu Á được đông đảo người tiêu dùng biết đến như Toyota, Nissan và Hyundai; nhiều đối thủ tiềm năng đến từ Trung Quốc cũng đang lên kế hoạch tận dụng mức tăng trưởng cao của thị trường khổng lồ này. Tuy nhiên, hoạt động chật vật của hãng sản xuất ô tô Proton của Indonesia cho thấy công đoạn khởi đầu là không hề dễ dàng.
Đến thăm khu phức hợp của VinFast, chúng tôi (phóng viên CNBC) nhận thấy nhiều nhân tố quan trọng của chiến lược được kỳ vọng sẽ giúp công ty trở thành một ông lớn trên thị trường ô tô trong thời gian ngắn. Nhân tố đầu tiên được thể hiện trong nửa sau của tên công ty: Fast (nhanh).
Quả thực nhà máy VinFast đang được thi công với tốc độ nhanh đáng kinh ngạc. Ngay cả khi trời mưa xối xả, các công nhân vẫn khẩn trương làm việc để kịp tổ chức sản xuất lẻ những sản phẩm VinFast đầu tiên: hai chiếc ô tô cỡ nhỏ và một dòng xe điện trước quý II/2019, tức chưa đầy 2 năm kể từ khi dự án được khởi công.
CEO DeLuca chia sẻ: “Chúng tôi phải làm trong 24 tháng khối lượng công việc mà các hãng sản xuất phụ tùng chính hãng (OEM) làm trong 60 tháng”.
Để thực hiện mục tiêu này, VinFast đã tập hợp nhiều đối tác mạnh như ABB, Bosch, Magna Steyr và Siemens. Thậm chí hãng còn thuyết phục BMW cấp phép cho phần thiết kế cơ bản của hai mẫu xe kể trên. Tuy nhiên ông Dave Lyon, một cựu lãnh đạo của General Motors đang quản lý bộ phận thiết kế của VinFast, khẳng định ô tô của hãng sẽ “không phải là bản sao” của BMW 5-series và X5 SUV.
Ngoài ra, VinFast còn hợp tác với một số hãng thiết kế của Châu Âu bao gồm Italdesign và Pininfarina để thiết kế hai mẫu xe cỡ trung nêu trên rồi trưng cầu ý kiến người tiêu dùng – một việc làm rất ít gặp.
Được sự ủng hộ của ông Phạm Nhật Vượng, CEO DeLuca đã tập hợp một đội ngũ những chuyên gia nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực ô tô đến từ Mỹ, Châu Âu, Australia và Châu Á rồi đặt ra cho những chuyên gia này thách thức phải làm sao vượt ra khỏi lối mòn hoạt động của ngành để tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời vẫn phải đảm bảo chất lượng.
Ông Shaun Valvert, Phó Giám đốc phụ trách sản xuất của VinFast nhấn mạnh “Sản phẩm tốt nhất không phải lúc nào cũng đắt nhất”.
Thử thách thực sự đối với VinFast vẫn còn đang ở phía trước. Tính đến cuối tháng 8, các phân xưởng dập kim loại, sơn và sản xuất động cơ vẫn còn là những tòa nhà trống rỗng. Những máy móc đầu tiên mới bắt đầu được chuyển vào xưởng động cơ gần đây để trong tương lai sản xuất một phiên bản động cơ BMW 2.0 lít 4 xi lanh thẳng hàng được cấp phép cho hai mẫu xe đầu tiên.
VinFast mong muốn mọi công đoạn chuẩn bị phải được hoàn thành để có thể đưa chiếc xe đầu tiên xuất xưởng vào cuối năm nay. Công đoạn sản xuất mẫu xe thương mại sẽ bắt đầu vào quý II năm sau.
Và đội ngũ của VinFast đã bắt đầu làm việc trên 2 sản phẩm dự kiến bắt đầu sản xuất vào mùa thu 2019: một chiếc xe cỡ nhỏ và một chiếc xe điện.
Theo giải thích của CEO DeLuca, việc ra mắt bằng sản phẩm hạng sang sẽ giúp tạo ra một “vòng hào quang” quanh thương hiệu VinFast, cho công chúng thấy VinFast có thể làm được những gì. Nhưng những dòng sản phẩm bình dân hơn mới được kỳ vọng sẽ mang lại doanh số chủ lực.
 |
| Ảnh: VinFast |
Theo số liệu của VinFast, nền kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng rất nhanh nhưng thu nhập bình quân đầu người hiện chỉ khoảng 2.000 USD/năm. Người tiêu dùng vẫn đang phải chắt chiu tiết kiệm mới có thể mua được những chiếc xe máy tay ga rất phổ biến ở các đô thị lớn như Hà Nội và TP HCM.
Theo bà Lê Thị Thu Thủy – Chủ tịch VinFast, thu nhập của người dân ở khu vực thành thị cao hơn nhiều so với nông thôn. Với sự chênh lệch đáng kể này, bà Thủy cho rằng kế hoạch sản xuất và tiêu thụ 250.000 chiếc xe hàng năm của VinFast là hoàn toàn khả thi.
Trong thực tế, tính ra 250.000 xe/năm tương đương với 38 xe/giờ - một con số còn khá khiêm tốn so với tiêu chuẩn chung của thế giới. Lãnh đạo VinFast cho biết khi cần, công ty có thể đẩy công suất lên 60 xe/giờ, tiệm cận với thông lệ của ngành.
 |
Câu hỏi cần đặt ra hiện nay là liệu VinFast có tìm được nhu cầu cho sản phẩm của mình. Dân số của Việt Nam hiện nay là khoảng 93 triệu người, tức cao hơn Hàn Quốc. Nhưng theo ông Mike Dunne – một nhà phân thích ngành độc lập có hơn 30 năm kinh nghiệm tại châu Á - thị trường ô tô Việt Nam hiện nay còn rất nhỏ bé, chỉ khoảng 300.000 xe tiêu thụ mỗi năm.
Trả lời phỏng vấn hãng tin CNBC, ông Dunne tin chắc rằng thị trường sẽ tăng trưởng trong thời gian tới nhưng nhiều khả năng sẽ không tăng trưởng đủ nhanh để hấp thụ hết nguồn cung xe khi VinFast chạy hết công suốt. Theo ông Dunne, VinFast có thể giành được một số miếng bánh thị phần từ tay các đối thủ sừng sỏ lâu năm trên thị trường như Toyota và Hyundai, nhưng các hãng này cũng sẽ không dễ dàng nhượng bộ.
“Vì vậy, nếu tôi là VinFast, tôi sẽ nghiên cứu cả thị trường trong nước và xuất khẩu”, ông Dunne nói thêm, nhấn mạnh vào khu vực Đông Nam Á.
Theo CEO DeLuca, chiến lược này đã nằm trong kế hoạch của công ty. Theo ông DeLuca, nếu VinFast có thể chứng tỏ bản thân mình, công ty này sẽ theo đuổi các mục tiêu tham vọng và thách thức hơn như thâm nhập thị trường Châu Âu hay thậm chí là Mỹ. Tuy nhiên, nhìn vào mối quan hệ trước đây giữa Mỹ và Việt Nam, việc mở rộng sang thị trường này có thể sẽ là một thách thức.
“Nhưng tham vọng thì chắc chắn là có”, ông Dunne nhận định.
