Vì sao ông Trump quyết bám trụ chiếc ghế tổng thống đến cùng?
Theo Bloomberg, ông Trump là một trong những người may mắn nhất thế giới. Khác với hầu hết mọi người, ông đã được bảo vệ khỏi hậu quả từ sai lầm mình gây ra trong suốt cuộc đời.
Sinh ra trong một gia đình giàu có, ông Trump được che chở khỏi hàng loạt vụ làm ăn thất bại nhờ vào tiền của cha mình. Nổi lên như ngôi sao truyền hình thực tế đầu những năm 2000, ông Trump phát hiện rằng sự nổi tiếng cho phép ông chọc ghẹo phụ nữ tùy thích mà không bị trừng phạt. "Nếu anh là một ngôi sao, phụ nữ sẽ để cho anh làm những chuyện đó", ông Trump từng nói.
Cuối cùng, sau khi vào được Nhà Trắng 4 năm trước, ông Trump đã được mở rộng tầm mắt về tấm khiên pháp lí của tổng thống, dù ông thường xuyên diễn giải nó một cách sai lầm, ví dụ như: "Tôi có quyền làm bất cứ điều gì tôi muốn với tư cách tổng thống".
Dù trong những năm qua, ông Trump đã đối mặt hàng loạt khó khăn như nguy cơ phá sản, cáo buộc tấn công tình dục, một cuộc điều tra liên bang chuyên sâu và một cuộc luận tội, ông vẫn tiến lên phía trước mà hầu như không hề hấn gì.
Tiền bạc, sự nổi tiếng và chức vụ tổng thống đã giúp ông Trump luôn thoát khỏi rắc rối.
Nhưng hiện tại, ông Trump đang phải đối mặt với hai mối đe dọa to lớn sau khi rời khỏi Nhà Trắng vào tháng 1 năm sau. Một mối nguy về tài chính, một về pháp lí. Cả hai đều sắp vượt khỏi tầm kiểm soát của ông Trump. Và cả hai nguy cơ này đều có thể giải thích vì sao ông Trump không chịu chấp nhận thất bại và đã huy động Đảng Cộng hòa để thách thức kết quả của cuộc bầu cử tổng thống.
Chủ nợ không còn dễ tính
Ông Trump và khối doanh nghiệp chắp vá trong Tập đoàn Trump đang gánh số nợ hơn 1 tỉ USD, được liệt kê kĩ càng bởi Forbes. Gần đây tờ New York Times tiết lộ rằng ông Trump đã đứng ra bảo đảm cho các khoản nợ với qui mô ít nhất là 421 triệu USD, hơn 300 triệu USD nợ trong số đó sẽ đáo hạn trong 4 năm tiếp theo.
Ông Trump có thể sẽ phải vật lộn để trả khối nợ trên trong bối cảnh các ngành kinh doanh của ông – khách sạn, giải trí, bất động sản thành thị - bị tổn thất nặng nề bởi đại dịch.
Forbes ước tính tài sản của ông Trump vào khoảng 3,7 tỉ USD, Bloomberg thì cho rằng giá trị ròng của ông là 3,2 tỉ USD. Nhưng nếu nền kinh tế tiếp tục suy yếu trong vài tháng tới, định giá trên có thể tuột dốc.
Bên cạnh đó, phần lớn tài sản của ông Trump có thanh khoản thấp, nghĩa là ông khó có thể bán tài sản nhanh chóng nếu cần huy động tiền. Các tin đồn về việc ông phải bán tài sản gấp có thể khiến giá của chúng giảm mạnh hơn nữa.
Một điều khác sẽ làm suy yếu khả năng của ông Trump trong việc đàm phán các thỏa thuận tài chính hay được miễn nợ chính là việc phải rời bỏ chức tổng thống.
Ông Trump đối mặt viễn cảnh ngồi tù
Về mặt pháp lí, ông Trump, những người con và tập đoàn của họ phải đối mặt với các cuộc điều tra quyết liệt về tài chính, thông lệ kế toán và tiền thuế.
Văn phòng Công tố quận Manhattan đang điều tra ông Trump với nghi vấn gian lận thuế và làm sai lệch hồ sơ kinh doanh. Các công tố viên - dẫn đầu bởi ông Cyrus Vance - cũng đòi xem hồ sơ thuế trong 8 năm của ông Trump. Họ cũng xem xét liệu ông Trump có phải đã thổi phồng giá trị tài sản của mình để dễ dàng vay tiền từ chủ nợ và nhà đầu tư hay không.
Tổng chưởng lí New York Letitia James đã mở một cuộc điều tra khác, cũng tập trung vào việc liệu tập đoàn Trump và gia đình Trump có thao túng định giá để vay tiền hoặc được giảm thuế hay không.
Cuộc điều tra của bà James là vụ án dân sự, có thể mang đến mức phạt tài chính nặng nề nhưng không phải là án tù. Tuy nhiên, cuộc điều tra của ông Vance lại thuộc phạm vi hình sự, do đó ông Trump sẽ phải bóc lịch nếu bị phán là có tội.
Đội ngũ của ông Trump đã chống trả quyết liệt cuộc điều tra của ông Vance, bao gồm lập luận trước Tòa án Tối cao rằng một vị tổng thống đương nhiệm có quyền không bị truy tố hình sự cấp tiểu bang. Tòa án đã bác bỏ lập luận trên hồi mùa hè và nó chắc chắn sẽ không giúp ích gì cho ông Trump một khi ông mất chức tổng thống.
Một khi ông Trump rời khỏi Nhà Trắng, ông sẽ trở thành một người bình thường có thể bị kiện và phạt giống như bất kì công dân Mỹ nào khác. Điều này cũng có thể tiếp thêm động lực cho các vụ kiện tấn công tình dục chống lại ông Trump.
Thế khó của ông Biden
Theo tờ Politico, Tổng thống đắc cử Joe Biden sẽ phải đau đầu để tìm ra cách xử trí đúng đắn đối với những cáo buộc sai phạm nhằm vào ông Trump.
Đây là một tình thế khó xử đối với bất kì ai kế nhiệm ông Trump. Nước Mỹ cần phải thấy rằng không có ai đứng trên luật pháp, kể cả một cựu tổng thống.
Nhưng bất kì vụ truy tố nào đối với ông Trump, dù công bằng đến đâu, cũng sẽ chịu sự chỉ trích lớn từ những người ủng hộ ông. Ngay cả những nhà quan sát phi đảng phái cũng có thể lo ngại trước cảnh tượng chính quyền của một tổng thống mới khởi tố người vừa rời nhiệm sở, với lí do nó có thể trở thành tiền lệ xấu.
Ông Biden cần theo đuổi công lí khi đối phó với ông Trump. Nhưng ông cũng phải đảm bảo rằng bất kì quyết định khởi tố nào về ông Trump cũng không làm tổn hại niềm tin của công chúng về sự độc lập giữa Bộ Tư pháp và chính trị.
Mặt khác, cơn bão chính trị sẽ bùng phát sau khi một tổng thống đắc cử truy tố người tiền nhiệm của ông ta có thể sẽ khiến ông Biden kiềm chế.
Điều duy nhất có thể chắc chắn là ông Trump sẽ chiến đấu quyết liệt với nhiều động thái bất ngờ khi có bất kì cuộc điều tra nào nhắm vào ông.