Trình Quốc hội cơ chế đặc thù cho đường sắt đô thị trong tháng 2

Chiều 20/1, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp về tình hình triển khai Đề án phát triển mạng lưới đường sắt đô thị TP Hà Nội, TP HCM.

Báo cáo tại cuộc họp, lãnh đạo TP Hà Nội, TP HCM cho biết hai địa phương đang khấn trương xây dựng, trình Quốc hội ban hành nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc biệt, đặc thù để phát triển mạng lưới đường sắt đô thị.

Các cơ chế, chính sách đặc biệt, đặc thù sẽ tập trung vào 5 nhóm, gồm: Huy động nguồn vốn; rút ngắn tiến độ, phát triển đô thị theo hướng tuyến giao thông (TOD); phát triển công nghiệp đường sắt, chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực; các chính sách khác. Trong đó, hai thành phố đề xuất 13 chính sách chung, TP Hà Nội có 6 chính sách riêng, TP HCM có 17 chính sách riêng.

Về phía TP HCM, ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND TP kiến nghị áp dụng trình tự thủ tục rút gọn khi xây dựng, ban hành nghị quyết của Quốc hội (sẽ rút ngắn 5 - 6 tháng), đồng thời phân cấp cho TP HCM lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi các dự án đường sắt, quyết định chủ trương đầu tư.

Với Hà Nội, Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Trọng Đông kiến nghị một số nhóm chính sách đặc thù như: Không thực hiện thủ tục lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư các dự án đường sắt đô thị; thu hồi đất song song với quá trình chuẩn bị đầu tư; lập quy hoạch phương án tuyến, vị trí công trình và khu vực TOD không cần đợi điều chỉnh các quy hoạch liên quan,...

Về hồ sơ đề nghị xây dựng nghị quyết của Quốc hội của hai thành phố, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Danh Huy cho rằng phần đánh giá tác động của từng chính sách chưa đánh giá cụ thể các phương án của từng chính sách; chưa lấy ý kiến các cơ quan, đơn vị liên quan; chưa rà soát, cập nhật đầy đủ văn bản quy phạm pháp luật vừa ban hành.

Bên cạnh đó, nội dung đề xuất cơ chế chính sách dự kiến trình Quốc hội của Hà Nội và TP HCM cũng có nhiều điểm khác nhau do một số khác biệt về chính sách pháp luật, điều kiện thực tế, quan điểm huy động nguồn lực đầu tư.

Một số điểm khác biệt cụ thể được Thứ trưởng nêu ra như: Hà Nội đã triển khai dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD, trong khi TP HCM chưa áp dụng mô hình này. Hà Nội đề xuất lập báo cáo nghiên cứu khả thi ngay lập tức, còn TP HCM chỉ yêu cầu dựa trên quy hoạch chung để phê duyệt chủ trương đầu tư.

Do đó, Bộ Giao thông vận tải đề nghị hai thành phố rà soát lại để thống nhất các chính sách chung.

Lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tư pháp khẳng định có đủ căn cứ để xây dựng dự thảo nghị quyết trình Quốc hội ban hành theo trình tự thủ tục rút gọn. Nghị quyết của Quốc hội có thể áp dụng cho cả hai thành phố, bao gồm chính sách chung và chính sách áp dụng riêng, song Bộ Giao thông vận tải và hai thành phố phải làm rõ nội hàm của từng cơ chế chính sách.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Giao thông vận tải cùng hai thành phố khẩn trương rà soát nội dung từng cơ chế chính sách đặc biệt, đặc thù trong dự thảo nghị quyết trình Quốc hội theo thủ tục rút gọn.

Trong đó, cần phân nhóm chính sách chung dành cho cả hai thành phố, bao gồm cả những chính sách mới chỉ thực hiện ở TP Hà Nội hoặc TP HCM; nhóm chính sách riêng cho từng thành phố.

Phó Thủ tướng giao hai thành phố đề xuất cụ thể về cơ chế chính sách phân cấp trình tự thủ tục phê duyệt dự án, quyết định chủ trương đầu tư, vốn đầu tư, điều chỉnh quy hoạch, bảo đảm rút ngắn trình tự, thủ tục chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án, đẩy nhanh tiến độ thi công xây lắp, sớm hoàn thành các dự án. 

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải và hai thành phố phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp, các bộ, ngành liên quan để hoàn thiện Tờ trình, dự thảo nghị quyết trình Quốc hội trong kỳ họp tháng 2.