Thị trường tiền tệ tháng 3: Tín dụng quay đầu tăng, quy mô hút tiền của NHNN gần đạt đỉnh

Tín dụng quay đầu tăng 

Tín dụng đã quay đầu tăng sau gần ba tháng sụt giảm so với cuối năm 2023. Theo số liệu từ Tổng Cục Thống kê, tính đến ngày 25/3, tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đạt 0,26%. Mặc dù vậy con số này vẫn thấp hơn nhiều mức cùng kỳ năm trước là 1,99%. 

Trước đó, vào cuối tháng 1, tín dụng đã giảm 0,6% so với cuối năm ngoái, cuối tháng 2 giảm 0,72% và đến 18/3 tín dụng vẫn giảm 0,33%, theo thông tin từ một số công ty chứng khoán.

Sự tăng trưởng trở lại của dư nợ tín dụng cho thấy quy mô cho vay toàn nền kinh tế có cải thiện trong tháng 3 nhưng với tốc độ chậm.

Đồng thời, đến ngày 25/3, huy động vốn của các tổ chức tín dụng giảm 0,76% so với cuối năm 2023. Cùng kỳ năm ngoái, huy động từng tăng 1,17%. Huy động vốn giảm trong bối cảnh lãi suất tiết kiệm tại nhiều ngân hàng tiếp tục đi xuống.

Tiếp nối đà giảm từ cuối năm 2023, xu hướng giảm lãi suất huy động và lãi suất cho vay tiếp tục được duy trì. Nhu cầu vốn yếu cũng được xác nhận qua sự dư thừa thanh khoản trong hệ thống và việc các ngân hàng tiếp tục giảm lãi suất huy động trong tháng 3.

Theo ghi nhận của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) vào cuối tháng 3, lãi suất huy động kỳ hạn 1-9 tháng của nhóm NHTMCP Nhà nước giảm bình quân 0,13-0,15 điểm % so với tháng trước, lãi suất huy động kỳ hạn từ 12 tháng trở lên của nhóm này giảm bình quân khoảng 0,08 điểm %.

Lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của khối NHTM quốc doanh giảm chỉ còn 4,7%/năm so với mức 5,0%/năm vào đầu năm. Trong tháng 3, lãi suất huy động của nhóm NHTMCP tư nhân cấp 1 (MB, Techcombank, VPBank, SHB, ACB, Sacombank) cũng đã giảm bình quân khoảng 0,10-0,23 điểm % đối với kỳ hạn 1-9 tháng và giảm khoảng 0,12 điểm % ở kỳ hạn 12 tháng.

Mức điều chỉnh giảm lãi suất huy động lớn nhất trong tháng 3 được ghi nhận ở nhóm ngân hàng thương mại cổ phần thuộc diện phải tái cơ cấu, bình quân giảm 0,3 điểm % ở hầu hết các kỳ hạn.

Quy mô đợt hút thanh khoản hiện tại của NHNN có thể gần đạt đỉnh

Dữ liệu từ NHNN cho thấy kể từ khi mở lại công cụ tín phiếu vào ngày 11/3, cơ quan này đã hút tổng cộng gần 171.200 tỷ đồng, với tốc độ trung bình 11.413 tỷ đồng/phiên và lãi suất bình quân là 1,66%/năm. 

Trong tuần cuối tháng 3, tốc độ phát hành tín phiếu đã chậm lại đáng kể, luôn ở mức dưới 10.000 tỷ đồng. Đồng thời, lãi suất trúng thầu có xu hướng tăng lên. Giá trị phát hành trong phiên 29/3 cũng là thấp nhất kể từ khi nhà điều hành bắt đầu hút tiền qua kênh tín phiếu.

Theo VDSCN, điều này phát tín hiệu rằng quy mô của đợt hút ròng hiện tại có thể sớm đạt đến mức đỉnh điểm. Điểm đáng lưu ý là dù NHNN hút ròng liên tục nhưng lãi suất trên thị trường liên ngân hàng vẫn đang ở mức rất thấp. Lãi suất cho vay qua đêm bình quân từ đầu tháng 3 đến nay là 0,92%/năm, thấp hơn mức trung bình 2,33%/năm trong tháng trước.

Diễn biến lãi suất trên thị trường liên ngân hàng nhìn chung là theo xu hướng giảm suốt cả tháng, đến ngày 22/03, lãi suất cho vay qua đêm là 0,13%/năm, giảm 1,33 điểm % so với đầu tháng. Đến những ngày cuối tháng, lãi suất có nhích tăng nhẹ lên 0,31% (ngày 28/3).

Trong khi lãi suất các kỳ hạn ngắn giảm mạnh thì lãi suất các kỳ hạn dài hơn 3-6 tháng lại có biến động không đáng kể. Quy mô giao dịch trên thị trường liên ngân hàng trong tháng 3 cũng giảm mạnh so với tháng trước, đạt trung bình 265 nghìn tỷ đồng, giảm 27,4% so với tháng trước.

"Như vậy, sang tháng 4/2024, NHNN có thể sẽ cần phải tiếp tục duy trì số dư của kênh tín phiếu nhằm hạn chế việc tiền quay trở lại hệ thống trong bối cảnh thanh khoản vẫn còn khá dư thừa", VDSC dự báo.

Tiền đồng có thể mất giá 3% trong nửa đầu năm 2024

Theo VDSC, trong quý I, tiền đồng đã mất giá khoảng 2,1% trên thị trường chính thức khi đồng USD neo ở mức cao. Trên thị trường liên ngân hàng, tỷ giá USD/VND bình quân đang dần tiệm cận mức đỉnh cũ 24.867 đồng/USD vào tháng 11/2023.

"Với kỳ vọng đồng USD vẫn có thể duy trì đà tăng trong thời gian tới, chúng tôi cho rằng biên độ mất giá của tiền đồng có thể nới rộng lên mức 3% trong nửa đầu năm 2024", VDSC dự báo.

Theo VDSC, mức mất giá này phù hợp với kỳ vọng vào đầu năm, tuy nhiên quan điểm tiền đồng có thể tăng giá trở lại vào cuối năm cần được xem xét thận trọng hơn bởi lộ trình giảm lãi suất của Fed và kỳ vọng liên quan đến kỳ bầu cử Tổng thống Mỹ sắp tới đang tiếp tục ủng hộ cho xu hướng đồng USD mạnh.

Các chuyên gia phân tích cũng chỉ ra loạt yếu tố hỗ trợ cho sức mạnh của đồng USD như sự xoay chuyển kỳ vọng của thị trường đối với triển vọng cắt giảm lãi suất của Fed trong năm 2024; sự chuyển dịch trong chính sách của các ngân hàng trung ương tạo thêm động lực tăng giá cho đồng USD.