The CrownX có thể được định giá bao nhiêu khi IPO tại nước ngoài?

Thị trường M&A Việt Nam đang hướng tới kỷ lục mới trong năm 2021 với tổng giá trị các thương vụ 8,8 tỷ USD tính đến cuối tháng 10 theo thống kê của KPMG. Các thương vụ nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào doanh nghiệp trong nước tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn. Trong đó, chỉ riêng Masan đã thu hút số vốn gần 2,3 tỷ USD từ các nhà đầu tư hàng đầu thế giới.

Thu hút gần 2,3 tỷ USD chỉ trong năm 2021

Ngành tiêu dùng thiết yếu, tài chính và bất động sản tiếp tục thu hút nhiều nhà đầu tư rót vốn thông qua M&A do hưởng lợi từ nhu cầu cao về nhà ở, dịch vụ tài chính và tiêu dùng – bán lẻ của người dân Việt Nam.

Đặc biệt Masan đã thu hút các nhà đầu tư chi ra gần 2,3 tỷ USD nhờ vào chiến lược bài bản và năng lực thực thi được khẳng định qua các kết quả kinh doanh vượt trội. Toàn bộ các thương vụ này diễn ra chỉ trong năm 2021.

Cụ thể, vào tháng 4/2021, SK Group mua lại 16,26% cổ phần của VinCommerce (nay đã đổi tên thành WinCommerce) với tổng giá trị tiền mặt là 410 triệu USD. Tiếp đó, nhóm các nhà đầu tư Alibaba và Baring Private Equity Asia mua 5,5% cổ phần phát hành mới của The CrownX với giá 400 triệu USD.

Trong tháng 11, Masan công bố 2 thương vụ hợp tác, lần lượt với De Heus và SK. Theo đó De Heus Việt Nam sẽ tiếp quản mảng kinh doanh thức ăn chăn nuôi và đầu tư từ 600 - 700 triệu USD. Còn chaebol hàng đầu Hàn Quốc - SK Group đã mua lại 4,9% cổ phần của The CrownX với giá 340 triệu USD.

Tháng 12/2021, nhóm các nhà đầu tư bao gồm TPG, Quỹ đầu tư Quốc gia Abu Dhabi (ADIA) và SeaTown Holdings đầu tư 350 triệu USD vào The CrownX. Tổng giá trị các giao dịch trên xấp xỉ số vốn đầu tư Masan nhận được kể từ khi chính thức IPO từ năm 2009 đến nay.

Định giá The CrownX có thể lên đến hàng chục tỷ USD khi IPO

The CrownX là nền tảng tiêu dùng bán lẻ hợp nhất lợi ích của Masan tại Masan Consumer Holdings và WinCommerce (WCM). Đây là chương đầu tiên trong chiến lược Point of Life của Masan Group đang xây dựng. 

Chiến lược này đã được Masan cụ thể hóa thông qua mô hình bán lẻ mini-mall. Các cửa hàng WinMart+ ngoài cung cấp nhu yếu phẩm (thực phẩm, đồ uống, hàng tiêu dùng) được Masan tích hợp thêm kiosk Phúc Long (trà và cà phê take-away), dược phẩm, Techcombank (tiện ích tài chính) và Mobicast (nhà mạng di động mới sở hữu thương hiệu Reddi).

Vượt qua các thách thức của dịch Covid-19, cả MCH và WCM đều đạt được những kết quả kinh doanh tích cực. Quý 3 vừa qua, WCM đã đạt lợi nhuận thuần phân bổ cho cổ đông dương (137 tỷ đồng), sau 7 quý kể từ lúc được Masan Group mua lại. 

Trong khi MCH tiếp tục tăng trưởng hai chữ số trong 9 tháng đầu năm 2021, cụ thể, doanh thu và lợi nhuận tăng trưởng lần lượt ở mức 14,3% và 28,7% so với cùng kỳ năm ngoái.

Cùng với kỳ vọng vào triển vọng tương lai, những bước tiến cải thiện lợi nhuận của The CrownX phần nào được phản ánh vào định giá doanh nghiệp giữa hai vòng đầu tư gần nhất. Cụ thể vào tháng 5/2021 khi Alibaba và Baring rót vốn vào The CrownX, công ty được định giá 7,3 tỷ USD. Đến thương vụ của TPG, ADIA và SeaTown vào tháng 12/2021, giá trị The CrownX là 8,2 tỷ USD, tương đương tăng 12%.

Masan đặt mục tiêu IPO The CrownX trên sàn chứng khoán quốc tế trong 2 – 3 năm tới với 3 KPIs chính là: tăng thị phần trong chi tiêu tiêu dùng bằng cách mở rộng hệ thống; số hóa toàn bộ nền tảng để trở thành công ty tiêu dùng công nghệ và đạt biên lợi nhuận 2 chữ số.

Đạt được các mục tiêu này, định giá của The CrownX có thể sẽ vượt xa con số hiện tại và thỏa mãn kỳ vọng của các nhà đầu tư. Thông thường các nhà đầu tư private equity (PE) kỳ vọng giá trị khoảng đầu tư của họ sẽ tăng 2 – 3 lần, tương đương với mục tiêu định giá của The CrownX có thể lên tới 20 tỷ USD khi IPO trên sàn chứng khoán quốc tế vào năm 2023 – 2024.

Trong số các nhà đầu tư trong vòng gọi vốn mới đây của The CrownX, TPG là cái tên quen thuộc. Công ty quản lý tài sản toàn cầu có trụ sở tại San Francisco với tổng tài sản quản lý hơn 108 tỷ USD. Đây là lần thứ 3 TPG đầu tư vào Masan và các công ty thành viên. 

Khi rót vốn lần đầu vào Masan Group năm 2009 trước thời điểm công ty niêm yết tại HOSE, vốn hóa thị trường của tập đoàn này mới chưa đầy 1 tỷ USD. Đến nay, vốn hóa thị trường của Masan Group đã là 8 tỷ USD.

Trong khi đó, ADIA là quỹ đầu tư quốc gia của Abu Dhabi với tổng tài sản 650 tỷ USD. Đây là một trong những quỹ đầu tư lớn nhất khu vực Trung Đông, đang dẫn dắt dòng vốn của các quốc gia này đầu tư ra toàn cầu, với mục tiêu giảm sự phụ thuộc vào nguồn thu từ dầu mỏ. 

Các doanh nghiệp Việt Nam có thể tiếp tục nhận được quan tâm đầu tư từ dòng vốn này nhờ vào sự hấp dẫn của thị trường hơn 100 triệu dân và nhiều dịch vụ mới bắt đầu triển khai trong đó có fin-tech.

Tại Đông Nam Á, ADIA đã dẫn đầu thương vụ đầu tư 400 triệu USD vào GoTo (hợp nhất Gojek và Tokopedia) của Indonesia trước khi IPO, đồng thời cam kết đầu tư 500 triệu USD vào nền tảng hạ tầng số Edgepoint. Quỹ này cũng rót 750 triệu USD vào Jio, mạng di động số 1 thị trường Ấn Độ.

Trong khi đó SeaTown Master Fund là quỹ đầu tư quản lý hơn 6 tỷ USD thuộc Temasek Holdings. Temasek cùng với GIC đang quản lý các khoản đầu tư trị giá hàng trăm tỷ USD trên toàn cầu của Chính phủ Singapore. 

Tại Việt Nam, Temasek và GIC đã đầu tư hàng tỷ USD vào những doanh nghiệp dẫn đầu trong đó có cả Masan. Nhiều khả năng, SeaTown là bước khởi đầu cho các thương vụ đầu tư khác của Temasek vào The CrownX trước thềm công ty này IPO.

Ngoài những doanh nghiệp đã niêm yết, các quỹ đầu tư này cũng thường lựa chọn các công ty cổ phần tư nhân để đầu tư và kỳ vọng vào định giá tăng cao sau khi IPO và niêm yết. Temasek hiện đang đầu tư hàng loạt các công ty trước IPO ở Đông Nam Á như GoTo, Traveloka hay Ola, nền tảng gọi xe của Ấn Độ.