Thặng dư thương mại không đồng nghĩa với thặng dư về dòng tiền

Thặng dư hoàn toàn do các doanh nghiệp FDI

Kết quả trên phần nào đang cho thấy đúng với mục tiêu điều hành chính sách kinh tế của Chính phủ. Đó là tăng cường mở rộng hội nhập với nền kinh tế của thế giới thông qua hàng loạt các hiệp định thương mại tự do. Tuy nhiên, kết quả trên cũng chưa hoàn toàn đáp ứng được kỳ vọng khi mà toàn bộ thặng dư thương mại do khối các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) mang lại. Theo đó, trong khi khối các doanh nghiệp FDI thặng dư tới 25,8 tỉ đô la Mỹ thì cán cân thương mại của khối các doanh nghiệp trong nước lại thâm hụt tới 18,6 tỉ đô la Mỹ trong 10 tháng của năm 2018. Điều đáng chú ý là xu hướng trên vẫn đang gia tăng, tức là thặng dư của khu vực FDI ngày càng tăng và thâm hụt từ khu vực trong nước cũng ngày càng lớn.

Thặng dư thương mại kỷ lục nhưng không có dòng tiền bằng ngoại tệ đi kèm

Kết quả trên sẽ không có nhiều vấn đề để bàn luận nếu thực tế dòng tiền bằng ngoại tệ cũng diễn ra đúng như vậy. Tuy nhiên, diễn biến tỷ giá tiền đồng/đô la Mỹ trong thời gian qua đã chỉ ra rằng thặng dư thương mại nhưng không thặng dư về dòng tiền. Tính từ tháng 7-2018, thời điểm mà cán cân thương mại đánh dấu xu hướng tăng cao liên tục, tỷ giá vẫn chịu áp lực tăng giá, tức là tiền đồng mất giá so với đô la Mỹ. Ngân hàng Nhà nước đã phải liên tục bán ra ngoại tệ để hỗ trợ cho tiền đồng. Con số ước tính đến thời điểm hiện tại đã lên tới trên 6 tỉ đô la Mỹ (tính từ ngày 13-7-2018 đến nay). Đây là diễn biến trái ngược hoàn toàn với suy nghĩ của nhiều người từ trước đến nay. Như vậy, thâm hụt thương mại của các doanh nghiệp trong nước được xem là tương ứng về dòng tiền; do các doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu xuất khẩu hàng nông - lâm - thủy sản và nhập khẩu máy móc thiết bị. Trong khi đó, thặng dư từ các doanh nghiệp FDI sẽ không mang lại dòng tiền tương ứng; do các doanh nghiệp này nhập khẩu máy móc thiết bị vào Việt Nam, sau quá trình lắp ráp rồi lại xuất khẩu đi các nước khác. Diễn biến này cho thấy tiền đồng sẽ tiếp tục chịu áp lực mất giá trong trung và dài hạn do cầu sẽ lớn hơn cung về ngoại tệ trên thị trường Việt Nam.

Như nhấn mạnh ở trên, thặng dư thương mại của Việt Nam hoàn toàn do sự đóng góp của khu vực FDI, trong đó, chủ yếu đến từ Samsung. Phân tích ở trên cũng cho thấy rằng rất có thể dòng tiền xuất khẩu của Samsung đang chạy lòng vòng giữa các tài khoản của công ty này bên ngoài lãnh thổ Việt Nam hoặc có chạy về Việt Nam nhưng Samsung không có nhu cầu chuyển sang tiền đồng. Thậm chí một vài doanh nghiệp FDI lấy Việt Nam làm thị trường tiêu thụ chính còn có nhu cầu mua nhiều hơn là nhu cầu bán ngoại tệ để chuyển về nước. Đó là trường hợp của Formosa, công ty này gần như phải nhập khẩu 100% thép phế liệu và quặng sắt từ nước ngoài, trong khi phôi thép sản xuất ra sẽ được tiêu thụ 50% tại Việt Nam. Tương tự Formosa, Samsung cũng tiêu thụ một lượng lớn sản phẩm, ước tính lên tới vài tỉ đô la Mỹ tại thị trường Việt Nam...

Xem thêm Ông Tập Cận Bình: Trung Quốc sẵn sàng giảm thặng dư thương mại với quốc gia khác Ông Tập Cận Bình: Trung Quốc sẵn sàng giảm thặng dư thương mại với quốc gia khác Chứng khoán vẫn 'lệch pha' với đà tăng trưởng kinh tế Chứng khoán vẫn 'lệch pha' với đà tăng trưởng kinh tế Thặng dư thương mại của Trung Quốc với Mỹ lập kỷ lục mới Thặng dư thương mại của Trung Quốc với Mỹ lập kỷ lục mới Niên vụ cà phê thế giới 2017 - 2018 kết thúc với thặng dư gần 3 triệu bao Niên vụ cà phê thế giới 2017 - 2018 kết thúc với thặng dư gần 3 triệu bao

Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2025 (Vietnam Investment Forum 2025) với chủ đề “Khai thông & Bứt phá” do trang TTĐT tổng hợp VietnamBiz, Việt Nam Mới tổ chức sẽ diễn ra vào ngày 8/11/2024 tại GEM CENTER, TP HCM.

Sự kiện quy tụ giới chuyên gia cao cấp trong lĩnh vực đầu tư, tài chính là các nhà làm chính sách, CEO, CFO, CIO các ngân hàng, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư, công ty bất động sản, các hãng xếp hạng, công ty cung cấp dữ liệu và hàng trăm nhà đầu tư có kinh nghiệm lâu năm trên thị trường chứng khoán và bất động sản.

Diễn đàn hứa hẹn mang lại không gian để các chuyên gia bàn luận về các xu hướng đầu tư mới, các góc nhìn chiến lược, mở ra nhiều ý tưởng đầu tư phù hợp cho giai đoạn mới. Đồng thời tạo cơ hội gặp gỡ, kết nối giữa nhà đầu tư và các đối tác tiềm năng trên thị trường.

Thông tin chi tiết chương trình: https://event.vietnambiz.vn/