Tại Mỹ, cổ phiếu đang mất đi sức hấp dẫn, bị trái phiếu Kho bạc đe doạ vị thế?

Cổ phiếu mất sức hấp dẫn

Lợi nhuận mà nhà đầu tư tại Mỹ kiếm được khi mua cổ phiếu thay vì trái phiếu đang tụt xuống mức thấp nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.

Cụ thể, phần bù rủi ro vốn cổ phần - chênh lệch giữa tỷ suất sinh lời của chỉ số S&P 500 và trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 10 năm - hiện vào khoảng 1,59 điểm %, mức thấp nhất từng thấy kể từ tháng 10/2007.

Phần bù rủi ro vốn cổ phần thường giảm khi lợi suất trái phiếu đi lên hoặc hệ số P/E của cổ phiếu tăng vọt - có thể do lợi nhuận doanh nghiệp yếu hơn hoặc giá cổ phiếu bật tăng.

Con số trên cũng thấp hơn nhiều so với mức chênh lệch trung bình khoảng 3,5 điểm % kể từ năm 2008. Đây sẽ là thử thách đối với thị trường chứng khoán Mỹ trong thời gian tới.

Cổ phiếu cần hứa hẹn trả lợi nhuận cao hơn trái phiếu trong dài hạn. Nếu không, sự an toàn của trái phiếu Kho bạc sẽ chiếm được lòng tin của nhà đầu tư, bởi hầu như không ai muốn chịu rủi ro thua lỗ khi đầu tư vào cổ phiếu.

Cổ phiếu hiện đang mất đi sức hấp dẫn vì lợi suất trái phiếu Kho bạc đã tăng đáng kể trong thời gian qua và bức tranh thu nhập doanh nghiệp đang ngày càng tối đi, theo tờ Wall Street Journal (WSJ).

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang phải đối mặt với thách thức kép là tăng lãi suất để khống chế lạm phát và ngăn ngành ngân hàng rơi vào khủng hoảng toàn diện. Hai thách thức này đều có thể che mở triển vọng của cổ phiếu.

Chỉ số S&P 500 đã phục hồi phần nào sau cú giảm 19% của năm ngoái khi tăng 6,9% trong năm nay. Chỉ số trái phiếu Mỹ tổng hợp của Bloomberg nhích 4,2%, được thúc đẩy bởi đà tăng hồi đầu năm và lợi suất đi lên.

Bỏ lỡ bức tranh lớn

Trao đổi với WSJ, ông Tony DeSpirito, Giám đốc cấp cao tại quỹ đầu tư BlackRock, cho biết trái phiếu đang mang đến “cơ hội kiếm tiền hiếm có, nhưng không phải nghìn năm mới có một lần”.

Nghiên cứu của BlackRock cho thấy, phần bù rủi ro vốn cổ phiếu hiện tại đang đi theo xu hướng dài hạn. Mức chênh lệch trung bình từ năm 1957 đến nay là khoảng 1,62 điểm %. Theo ông DeSpirito, con số trên cho thấy dựa vào dữ liệu lịch sử, cổ phiếu vẫn sẽ mang lại lợi nhuận tốt hơn so với trái phiếu.

Nghiên cứu của BlackRock cho thấy, cổ phiếu đã giao dịch vượt trội hơn các tài sản trả thu nhập cố định trong hơn hai phần ba khoảng thời gian từ năm 1957 đến nay, nếu nhà đầu tư nắm giữ danh mục ít nhất một năm.

Ông DeSpirito cho biết, tập trung quá mức vào phần bù rủi ro vốn cổ phần mỏng của cổ phiếu sẽ khiến nhà đầu tư bỏ lỡ một phần bức tranh toàn cảnh.

Sự cạn thiệp của Fed - hạ lãi suất ngắn hạn và mua vào trái phiếu dài hạn - đã khiến tỷ suất sinh lời của cổ phiếu biến động thất thường sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.

Vị giám đốc khuyến khích nhà đầu tư nên tìm kiếm các cổ phiếu có tỷ suất lợi nhuận ổn định và tăng trưởng thu nhập mạnh mẽ, đồng thời tránh các doanh nghiệp được định giá quá cao.

Theo một số nhà phân tích, việc thị trường chứng khoán được định giá quá cao đồng nghĩa rằng các nhà đầu tư nên cân nhắc nhóm cổ phiếu giá trị (value stock), thay vì cổ phiếu tăng trưởng.

Theo ít nhất một thước đo về định giá, cổ phiếu tại Mỹ hiện đang đắt hơn so với tại bất kỳ quốc gia hoặc khu vực nào khác, dữ liệu của công ty phân tích Research Affiliates chỉ ra.

Thước đo trên được xây dựng dựa trên mức giá của S&P 500 so với lợi nhuận doanh nghiệp bình quân 10 năm đã điều chỉnh cho lạm phát, hay hệ số CAPE.

Mặc dù hệ số CAPE hiện đã rời xa mức đỉnh từng thấy vào cuối những năm 1990 và năm 2021, chỉ số S&P 500 vẫn đang cao gấp 29 lần so với lợi nhuận doanh nghiệp bình quân 10 năm qua.

Ông Rob Arnott, nhà sáng lập kiêm Chủ tịch của công ty phân tích dữ liệu Research Affiliates, nhấn mạnh cổ phiếu giá trị hiện giờ đang “rẻ như bèo” so với các cổ phiếu tăng trưởng.

Song, dù cổ phiếu giá trị đã giao dịch vượt trội so với nhóm tăng trưởng trong năm ngoái, cổ phiếu tăng trưởng có vẻ đang trở lại vị trí dẫn đầu. Chỉ số cổ phiếu tăng trưởng Russell 3000 tăng 13% trong năm 2023, trong khi thước đo tương tự cho cổ phiếu giá trị chỉ nhích 0,1%.