SGI Capital: Những rủi ro tiềm tàng của TTCK sẽ bộc lộ rõ hơn về cuối năm

Tại báo cáo hoạt động mới đây của The Ballad Fund, SGI Capital đưa ra một số nhận định đối với thị trường chứng khoán Việt Nam.

Kinh tế vĩ mô trong nước tiếp tục cải thiện khi bán lẻ, giải ngân FDI, sản xuất công nghiệp và xuất khẩu tiếp tục hồi phục. Mặc dù lạm phát chung neo cao, lạm phát lõi đã giảm về 2,61% và với giá dầu thế giới và USD Index giảm mạnh, lạm phát và tỷ giá sẽ không còn gây áp lực lên Ngân hàng Nhà nước trong thời gian tới.

Nhà điều hành quỹ cho rằng đây là giai đoạn thuận lợi cho các chính sách tiền tệ duy trì nới lỏng để hỗ trợ tín dụng và kinh tế phục hồi. Tuy vậy, những làn gió ngược từ rủi ro suy thoái toàn cầu đã bắt đầu manh nha hình thành và có thể tác động tiêu cực lên xu hướng tăng trưởng kinh tế trong nước cuối năm nay và 2025.

Nhìn vào kết quả kinh doanh quý II, đà tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận tiếp tục cải thiện tốt so với quý I và cùng kỳ, một phần nhờ hiệu ứng nền so sánh thấp, một phần nhờ nhiều khoản lợi nhuận không cốt lõi của nhóm phi tài chính.

“Nhóm cổ phiếu có kết quả kinh doanh tăng trưởng tốt đã thu hút mạnh dòng tiền và phản ánh khá đầy đủ vào định giá”, báo cáo của SGI Capital nêu.

Ngành chứng khoán thời gian tới dự kiến gặp áp lực cạnh tranh lớn khi thanh khoản thị trường co hẹp, nhu cầu margin và giao dịch giảm trong khi quy mô nở rộng quá nhanh dẫn tới thừa vốn và nhân sự.

Lợi nhuận ngành ngân hàng đang đóng góp 55% tổng lợi nhuận cả thị trường và duy trì đà tăng trưởng ấn tượng, tương ứng với kế hoạch đề ra đầu năm (tăng 19% lợi nhuận sau thuế). Tuy vậy, chất lượng tài sản và chất lượng lợi nhuận nhìn chung tiếp tục xấu đi với dư nợ lãi phí phải thu tăng, nợ xấu tiếp tục tăng, tỷ lệ bao phủ nợ xấu giảm và tăng trưởng tín dụng tập trung nhiều vào hai nhóm ngành rủi ro cao là bất động sản và ô tô.

Xu hướng tăng lãi suất huy động dù chưa phải là lớn trong khi cạnh tranh bằng lãi vay sẽ thể hiện sức ép lên NIM và lợi nhuận các quý tới. Những ngân hàng có tốc độ tăng trưởng tín dụng cao trong giai đoạn này có thể tiềm ẩn rủi ro về chất lượng tài sản trong tương lai.

Sau khi đạt đỉnh thanh khoản cũng như khả năng thu hút dòng tiền rẻ trong quý II, giá trị giao dịch đã giảm nhanh trong tháng 7 dưới áp lực bán ròng của khối ngoại, của đổ đông nội bộ, và áp lực phát hành. Số dư tiền mặt của nhà đầu tư giảm trong khi lượng margin tăng lên mức kỷ lục.

Một lượng margin lớn có thể là khoản vay của chủ doanh nghiệp và cổ đông tài trợ cho hoạt động khác cho thấy khả năng tiếp cận tín dụng khó khăn khiến họ phải chấp nhận vay ngắn hạn công ty chứng khoán ở mức lãi suất rất cao (11-15%/năm).

Lượng margin này không đảm bảo rủi ro thấp nếu thực trạng dòng tiền của doanh nghiệp và các cá nhân này tiếp tục khó khăn, việc giải chấp block lớn sẽ ảnh hưởng tiêu cực hơn lên thị trường chung so với giải chấp margin của nhà đầu tư nhỏ lẻ.

“Những gì mới xảy ra với thị trường chứng khoán Nhật hay thị trường Việt Nam hồi 2022 là lời cảnh báo khi tỷ lệ margin cao và xu hướng thị trường không thuận lợi”, SGI Capital cho biết.

Trong một tháng qua, có 60% cổ phiếu trên ba sàn giảm trên 15% từ đỉnh. Toàn bộ 50 cổ phiếu giao dịch nhiều nhất đều giảm giá, trong đó một nửa giảm tới hơn 20%. Thống kê này cho thấy mức độ khó khăn trong việc tìm kiếm cơ hội và tránh tổn thất của nhà đầu tư trong thời gian gần đây.

Tháng 8 hứa hẹn tiếp tục là một tháng khó khăn khi áp lực rút vốn vẫn tiếp diễn từ khối ngoại trong bối cảnh thanh khoản thị trường chưa được cải thiện.

Kỳ vọng tăng trưởng và định giá chưa đắt đang là điểm tựa niềm tin cho thị trường hiện nay và khiến mức định giá tương lai của nhiều cổ phiếu bắt đầu hấp dẫn hơn. Tuy vậy, chất lượng lợi nhuận và triển vọng tăng trưởng bị đe dọa bởi rủi ro suy thoái toàn cầu đang tăng lên đòi hỏi nhà đầu tư phải cẩn trọng và có một mức chiết khấu lớn hơn cho biên an toàn khi đầu tư.

Những rủi ro tiềm tàng cả trong nước và quốc tế nhiều khả năng sẽ bộc lộ rõ hơn trong những tháng cuối năm tạo nên sự dịch chuyển mạnh của dòng tiền và sẽ mang lại nhiều cơ hội cho nhà đầu tư kiên nhẫn.

Về phần The Ballad Fund, quỹ ghi nhận hiệu suất danh mục tăng 0,49% trong tháng 7, xấp xỉ so với VN-Index. Tính từ đầu năm, hiệu suất quỹ đạt 15,66%, cao hơn so với 10,76% của chỉ số chung.

Trước đó từ tháng 3, đơn vị quản lý quỹ nhận thấy đang có nhiều áp lực lên dòng tiền trên thị trường chứng khoán, gồm: áp lực đến từ tỷ lệ margin tăng nhanh trong 3 tháng; nhà đầu tư nước ngoài liên tục bán ròng mạnh; kế hoạch phát hành của nhiều công ty niêm yết trong quý II; lượng bán ròng của cổ đông nội bộ cũng tăng lên.

Trong tháng 3, The Ballad Fund đã bán CTG, MSB, ACV, TPB, VIB, MSN, BVH khỏi danh mục, đồng thời nâng tỷ lệ tiền mặt lên 57,3%.

Quỹ tiếp tục đưa nhận định thận trọng về thị trường trong các tháng tiếp theo, đồng thời nâng tỷ trọng tiền mặt lên gần 80% tại tháng 6 và tháng 7, song song với việc bán ra cổ phiếu.

Tính đến cuối tháng 7, tiền mặt chiếm 76% danh mục (78% tại cuối tháng 6). Chỉ còn 6 cổ phiếu góp mặt trong danh mục gồm TLG, VNM, FMC, BWE, PNJ, SGN, DHG (giữ nguyên như cuối tháng 6).