Ông Trump phát tín hiệu tốt về thoả thuận với hai nước châu Á nhưng kiên quyết đánh thuế Trung Quốc 104%

Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Ảnh: Getty Images).
Bận rộn đàm phán
Tổng thống Donald Trump đã dành những giờ cuối cùng trước khi thuế quan đối ứng chính thức có hiệu lực đầy đủ để sắp xếp các cuộc đàm phán với một số đồng minh của Mỹ.
Tuy nhiên, vị tổng thống vẫn kiên quyết áp thuế suất 104% lên nhiều hàng hoá Trung Quốc. Động thái này đã làm giảm sự lạc quan rằng hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ tránh được một cuộc chiến thương mại tàn khốc.
Cụ thể, vào ngày 8/4, ông Trump và các cấp dưới tiếp tục ra hiệu rằng Mỹ sẵn sàng thực hiện thoả thuận giảm hoặc huỷ bỏ mức thuế quan cao hơn đối với hàng chục quốc gia khi các nhà lãnh đạo châu Á và châu Âu công bố kế hoạch đàm phán với Nhà Trắng.
“Chúng tôi đang làm rất tốt trong việc tạo ra các thoả thuận được thiết kế riêng, tôi gọi chúng như vậy, chứ không phải những thoả thuận sẵn có”, ông Trump phát biểu tại một sự kiện về năng lượng tại Nhà Trắng.
Tuy nhiên, vị tổng thống vẫn đang thúc đẩy mức thuế đối ứng cao hơn với khoảng 60 đối tác có thặng dư thương mại hàng hoá lớn nhất với Mỹ. Các mức thuế này dự kiến sẽ có hiệu lực từ đầu ngày 9/4 theo giờ New York.
Ông Trump tiết lộ triển vọng đạt một thoả thuận thương mại với Hàn Quốc “có vẻ tốt” sau cuộc điện đàm với quyền Tổng thống Han Duck-soo và các quan chức Nhật Bản đang lên máy bay để đàm phán.
Theo lời ông Trump, hai quốc gia châu Á đang đưa ra những nhượng bộ, bao gồm các vấn đề bên ngoài lĩnh vực thương mại và thuế quan. Các nhượng bộ đó vượt xa những gì có thể xảy ra nếu Mỹ không áp thuế quan.
Tuy nhiên, ông thừa nhận rằng sẽ mất thời gian để đàm phán thoả thuận thương mại riêng với gần 70 quốc gia đã liên hệ trong tuần qua để làm việc cùng Mỹ.
Một rủi ro khác đối với ông Trump là nếu chiến lược trả đũa của Trung Quốc thành công, đặc biệt là nếu người Mỹ bắt đầu cảm thấy khó chịu vì hàng nhập khẩu đắt hơn đáng kể.
Căng thẳng với Trung Quốc
Quan trọng nhất, vị tổng thống có kế hoạch áp thuế 104% với nhiều hàng hoá Trung Quốc. Phía Mỹ leo thang mức thuế quan sau khi Trung Quốc tuyên bố rõ ràng rằng họ sẽ trả đũa thuế đối ứng của ông Trump.
Ông chủ Nhà Trắng coi động thái đó là một sai lầm, nhưng ông vẫn tin rằng Trung Quốc cuối cùng sẽ tham gia cùng hàng chục quốc gia khác tìm kiếm một thoả thuận thương mại với Mỹ.
“Trung Quốc cũng rất muốn đạt thoả thuận, nhưng họ không biết cách bắt đầu. Chúng tôi đang chờ cuộc gọi từ họ. Chuyện đó sẽ xảy ra!”, Tổng thống Mỹ nhấn mạnh.
Cùng ngày 8/4, các quan chức Trung Quốc phát tín hiệu rõ ràng rằng họ có kế hoạch áp dụng các mức thuế cao hơn đối với hàng hoá Mỹ bất chấp thái độ của ông Trump.
“Chiến tranh thương mại và thuế quan không tạo ra người chiến thắng và chủ nghĩa bảo hộ không dẫn đến đâu cả. Chúng tôi, người Trung Quốc, không phải là những kẻ gây rối, nhưng chúng tôi sẽ không bao giờ nao núng khi gặp rắc rối”, một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho hay.
Theo nhận định của Bloomberg, thế bế tắc hiện tại giữa hai siêu cường lớn nhất thế giới khiến viễn cảnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vội vàng liên lạc với Tổng thống Trump khó có thể xảy ra.
Trong khi đó, phát ngôn viên Nhà Trắng Karoline Leavitt khẳng định Bắc Kinh đã tính toán sai và ông Trump sẽ rất vui nếu những sản phẩm điện tử như iPhone của Apple được lắp ráp tại Mỹ thay vì Trung Quốc.
“Tổng thống Trump có xương sống bằng thép và ông ấy sẽ không gục ngã”, bà Leavitt bày tỏ, đồng thời nói thêm rằng “Mỹ không cần các quốc gia khác nhiều như các nước đó cần Mỹ”.
Tuy nhiên, vị phát ngôn viên cho biết ông Trump sẽ “rất tử tế” nếu các nhà lãnh đạo Trung Quốc liên hệ để đàm phán. Bà khẳng định các thoả thuận sẽ “chỉ được thực hiện nếu chúng có lợi cho người lao động Mỹ và giải quyết được tình trạng thâm hụt thương mại nghiêm trọng của quốc gia”.
Hôm 2/4, Tổng thống Trump đã công bố chính sách thuế quan đối ứng mới. Theo đó, Mỹ sẽ áp thuế tối thiểu 10% với hầu hết đối tác thương mại và đánh thuế cao hơn với 60 quốc gia/vùng lãnh thổ có thặng dư thương mại lớn nhất với nước này.
Mức thuế đối ứng mà Mỹ áp lên hàng hoá Trung Quốc là 34%, trong khi Việt Nam là 46%. Nhà Trắng lưu ý thuế đối ứng của Trung Quốc sẽ cộng gộp với các mức thuế đã ban hành trước đây, đồng nghĩa rằng hàng hoá Trung Quốc vào Mỹ sẽ chịu tổng mức thuế 54%.
Sau đó, Trung Quốc thông báo sẽ áp thuế trả đũa 34% lên toàn bộ hàng hoá Mỹ xuất khẩu sang nước này. Đáp lại, ông Trump đe doạ sẽ đánh thuế thêm 50% đối với hàng hoá Trung Quốc, nâng tổng mức thuế dự kiến áp dụng trong năm nay lên 104%.
Thuế quan tối thiểu đã có hiệu lực từ ngày 5/4 và các mức thuế cao hơn dự kiến sẽ có hiệu lực vào ngày 9/4. Chính quyền ông Trump công bố thuế đối ứng nhằm mục đích thu hẹp thâm hụt thương mại hàng hoá với thế giới và thúc đẩy lĩnh vực sản xuất trong nước.