Ông lớn chip nhớ số một Trung Quốc thận trọng với mục tiêu tự chủ chất bán dẫn trước rủi ro bị Mỹ áp lệnh trừng phạt

Vài tháng trước khi cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung nổ ra vào tháng 7/2018, truyền thông Trung Quốc đã đưa tin về việc Chủ tịch Tập Cận Bình tập trung vào nỗ lực nhằm tập hợp các nhà khoa học và kỹ sư hàng đầu đất nước để theo đuổi những đột phá trong công nghệ cốt lõi, khi căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington đang leo thang, theo South Chin Morning Post.

Nhiều báo cáo trong số đó đã đăng tải hình ảnh về việc ông Tập trong chuyến tham quan các cơ sở tại Wuhan Xinxin Semiconductor Manufacturing Corp (XMC), một công ty con của nhà sản xuất chip nhớ hàng đầu Trung Quốc Yangtze Memory Technologies Co (YMTC).

Hiện tại, YMTC vẫn là một thế lực trong động lực “tự cung cấp” chất bán dẫn của Trung Quốc, nhưng hoàn cảnh của doanh nghiệp đã thay đổi. YMTC không còn thuộc sở hữu của tập đoàn công nghệ Tsinghua Unigroup, được mua lại vào tháng 7 bởi Beijing Zhiguangxin Holding. Trong khi đó, cựu chủ tịch Tsinghua Unigroup Zhao Weiguo, người từng tháp tùng ông Tập trong chuyến tham quan nhà máy chip năm đó, đã bị điều tra.

Quan trọng hơn, YMTC phải đối mặt với áp lực trong bối cảnh doanh nghiệp có khả năng vướng vào các lệnh trừng phạt và cấm vận mới của Mỹ. Công ty có trụ sở tại Vũ Hán, thủ phủ của tỉnh Hồ Bắc, chưa đưa ra bình luận về vấn đề này.

YMTC đã không bị ảnh hưởng bởi căng thẳng ngày càng tăng giữa Bắc Kinh và Washington. Công ty không chịu chung số phận với các ông lớn công nghệ lớn của Trung Quốc như Huawei Technologies Co và Semiconductor Manufacturing International Corp, những công ty đã được thêm vào danh sách đen thương mại của Washington trong những ngày đầu của cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung.

Do đó, YMTC nhận thấy mình đang dẫn đường cho ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc trong nỗ lực cắt giảm sự phụ thuộc vào các công nghệ nhập khẩu, đồng thời tiếp tục theo đuổi sự đổi mới.

Dylan Patel, chuyên gia phân tích của SemiAnalysis chia sẻ: “YMTC không phải là một công ty “copy” công nghệ tiên tiến, giống như cách nhiều người nhận thức sai về các công ty bán dẫn của Trung Quốc. Họ đang xây dựng các sản phẩm sáng tạo và độc đáo của riêng mình”.

Theo Nikkei Asia, nhà sản xuất chip nhớ Trung Quốc đã thành lập một đội gồm hơn 800 chuyên gia để xem xét về chuỗi cung ứng của mình, với mục tiêu cuối cùng là thay thế các nhà cung cấp của Mỹ. Mặc dù thông tin này sau đó không được xác nhận bởi YMTC, nhưng nó phản ánh cách công ty đã trở thành một phần không thể thiếu của chuỗi cung ứng chất bán dẫn toàn cầu.

Sự phát triển nhanh chóng của YMTC

YMTC được thành lập vào tháng 7/2016 sau khi Tsinghua Unigroup tiếp quản đơn vị chip nhớ của Wuhan XMC, được thành lập vào năm 2006 và vận hành hai nhà máy sản xuất chip. XMC đã hợp tác và cấp phép công nghệ bộ nhớ flash của công ty Spansion của Mỹ từ năm 2008. Spansion sau đó được mua lại bởi Cypress Semiconductor, sau đó được mua lại vào năm 2020 bởi công ty Infineon Technologies của Đức.

Quỹ Đầu tư Công nghiệp Vi mạch Tích hợp của Trung Quốc do nhà nước hậu thuẫn, còn được gọi là Big Fund, và Tập đoàn Đầu tư Khoa học & Công nghệ Hồ Bắc đã rót khoảng 18,9 tỷ nhân dân tệ (2,67 tỷ USD) cho YMTC. Tổng vốn đầu tư vào YMTC đạt 24 tỷ USD, theo trang web của công ty.

Tháng 10/2017, YMTC đã thiết kế và sản xuất tấm lót bộ nhớ flash 3D NAND đầu tiên của Trung Quốc thông qua nghiên cứu và phát triển cũng như hợp tác quốc tế của riêng mình. Các chip đóng gói bộ nhớ flash 3D NAND của YMTC được nhúng trong các thiết bị lưu trữ khác nhau cũng như ổ đĩa thể rắn, được sử dụng rộng rãi trong các thiết bị di động, máy tính cá nhân, máy chủ và các sản phẩm điện tử tiêu dùng khác nhau.

YMTC có hơn 10.000 nhân viên trên toàn thế giới, trong đó có 6.000 kỹ sư tham gia vào các hoạt động nghiên cứu và phát triển. Công ty đang tìm cách thuê sinh viên tốt nghiệp để lấp đầy hàng chục vị trí tại các cơ sở hoạt động của mình ở Vũ Hán, Thượng Hải và Bắc Kinh.

Theo báo cáo của các phương tiện truyền thông Trung Quốc, một trong những sản phẩm chip NAND mới nhất của công ty là con chip 232 lớp đặt công ty ngang hàng, nếu không muốn nói là tốt hơn các nhà sản xuất chip nhớ hàng đầu thế giới bao gồm Samsung Electronics, Micron và SK Hynix. Dù vậy, chưa có xác nhận chính thức của YMTC về bước đột phá được báo cáo đó.

Theo dữ liệu từ Minsheng Securities, Trung Quốc là thị trường lớn thứ hai trên thế giới đối với các sản phẩm flash NAND, chiếm hơn 31% thị trường toàn cầu. Tuy nhiên, YMTC chỉ chiếm 1% thị phần chip nhớ toàn cầu vào năm 2020.

Samsung, Toshiba, Western Digital, Intel, Micron và SK Hynix kiểm soát 95% trong cùng thời gian, theo Minsheng Securities. Đến năm 2025, YMTC dự kiến ​​sẽ tăng thị phần của mình lên 6%.

Tuy nhiên, YMTC được kỳ vọng sẽ trở thành nhà cung cấp chip nhớ cho Apple, với việc nhà sản xuất iPhone và iPad được cho là muốn sử dụng các sản phẩm của công ty Trung Quốc cho các thiết bị được bán ở quốc gia này.

“Cơ hội của YMTC tham gia vào chuỗi cung ứng của Apple với tư cách là một công ty chủ chốt của ngành công nghiệp bộ nhớ Trung Quốc có ý nghĩa biểu tượng to lớn đối với ngành và là sự công nhận đối với sức mạnh của công ty này”, Arisa Liu, chuyên gia nghiên cứu chất bán dẫn tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Đài Loan nhận định.

Rủi ro từ những lệnh trừng phạt của Mỹ

Tuy nhiên, tiềm năng phát triển đó đã được báo cáo trở lại ở Mỹ. Phía Washington, theo báo cáo vào tháng 8, đã dự tính lệnh cấm bán thiết bị sản xuất chất bán dẫn của Mỹ cho các xưởng đúc chip NAND flash tiên tiến của Trung Quốc, điều này sẽ đánh dấu lần đầu tiên phân khúc ngành công nghiệp vi mạch tích hợp của Trung Quốc bị chính phủ Mỹ nhắm mục tiêu.

Theo chuyên gia Arisa Liu, khả năng Mỹ mở rộng phạm vi trừng phạt thương mại để điền thêm tên YMTC vào danh sách đen là có thật, dựa trên những tiến bộ công nghệ mà nhà sản xuất chip nhớ này đạt được trong thời gian qua.

Lãnh đạo Đa số Thượng viện Mỹ, Chuck Schumer đã tiếp tục kêu gọi Washington thêm YMTC vào danh sách đen thương mại vì vi phạm các biện pháp kiểm soát xuất khẩu bằng cách cung cấp chip cho Huawei, dựa trên phát hiện từ một báo cáo chia sẻ bên thứ ba của công ty tư vấn IP Research Group có trụ sở tại Canada, theo một báo cáo của Financial Times. Báo cáo cho biết YMTC đã cung cấp chip nhớ NAND cho điện thoại thông minh của Huawei, Mate Xs 2.

Tuy nhiên, Siva Manoharan, người sáng lập và đối tác quản lý của IP Research Group cho biết nhóm chỉ “cung cấp một bức ảnh về các con chip được tìm thấy trên điện thoại, không có gì hơn. Do đó, không có bằng chứng hoặc ý kiến ​​về ngày tháng hoặc nguồn gốc của bất kỳ con chip nào trên điện thoại hoặc khi điện thoại được sản xuất”.

YMTC vẫn tin vào việc triển vọng phát triển của doanh nghiệp sẽ không bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt của Mỹ. Những hạn chế thương mại như vậy có thể ảnh hưởng đến hoạt động của công ty, vốn sử dụng thiết bị sản xuất chất bán dẫn từ Lam Research và công nghệ được cấp phép từ Adeia, một phần của Xperi Holding Corp, theo Patel từ SemiAnalysis.

Theo ghi chú nghiên cứu của nhà phân tích Pinchun Chou của TrendForce, thị trường chip nhớ NAND flash hiện đang hạ nhiệt và các nhà sản xuất chip đang buộc phải giảm giá.

YMTC trước đây đã lên kế hoạch xử lý công suất 30.000 tấm wafer hàng tháng vào năm 2020, con số này dự kiến đạt 1 triệu vào năm 2030 sau khi ba trung tâm của công ty đạt công suất tối đa vào năm 2025.