Nước đi cao tay của Amazon trong cuộc đua thương mại điện tử: Chấp nhận giao cả những đơn hàng đối thủ, buộc Walmart, eBay, Shopify,... phải chia sẻ lợi nhuận

Với Ella Wynn, việc một chiếc hộp có in logo Amazon xuất hiện trước thềm nhà vừa mang lại cảm giác bất ngờ vừa mang lại cảm giác không thoải mái. "Tôi không mua gì trên Amazon suốt một năm rưỡi", bà Wynn nói. "Tôi ghét rác thải từ các phương thức giao hàng của Amazon và thứ văn hoá tiêu dùng mà nó quảng bá".

Bà mua một chiếc rèm nhà tắm từ một người bán hàng trên Etsy, sàn thương mại điện tử nổi tiếng với những món đồ thủ công. Etsy cũng là nơi nhiều khách hàng tìm đến để mua đồ nếu không muốn dùng dịch vụ của "đế chế" do Jeff Bezos tạo dựng.

Dù vậy, việc tránh dùng Amazon của bà Wynn lại có một "kết cục" mà bà không ngờ đến: nhà bán hàng trên Etsy dùng dịch vụ logistics của Amazon để giao đồ.

Thực tế, tình huống của bà Wynn không phải hiếm gặp trong bối cảnh Amazon đẩy mạnh hoạt động giao hàng không chỉ đối với các đơn hàng của Amazon mà còn các đơn hàng của đối thủ.

"Amazon đã dành nhiều năm để xây dựng một trong những chuỗi cung ứng hiệu quả và tối ưu nhất", Amazon viết trong một bài đăng tuyển dụng gần đây. "Tầm nhìn của chúng tôi đầy tham vọng – xử lý đơn hàng của khách hàng vòng quanh thế giới, bất kể giao dịch được thực hiện từ đâu", bài tuyển dụng này viết thêm.

Amazon Multi-Channel Fulfillment (MCF) là một bộ phận nằm trong chương trình Fulfillment By Amazon (FBA) thành công của Amazon. Trong khi FBA lưu trữ, đóng gói và giao hàng đến các khách hàng Amazon, MCF cung cấp các dịch vụ tương tự cho các nhà bán hàng bên thứ ba như Walmart, eBay, Etsy, Shopify và một vài cái tên khác.

Nhà bán hàng được tận hưởng sự tiện lợi của việc theo dõi hàng hoá của mình trong một hệ thống, trong khi đó Amazon thì có thể thu lợi từ hoạt động kinh doanh của chính đối thủ.

MCF đã bắt đầu "thành hình" từ năm 2007 nhưng hiện tại Amazon đang định giá dịch vụ của mình cạnh tranh hơn so với các nhà cung cấp dịch vụ logistics khác. Bên cạnh đó, Amazon cũng kí các thoả thuận hợp tác phần mềm để quảng bá và tinh giản cách sử dụng MCF đồng thời thực hiện nhiều giải pháp thay thế để giải quyết sự phản đối của các đổi thủ cạnh tranh vốn không thích Amazon liên quan gì đến khách hàng của họ.

Điều này đồng nghĩa với việc bên cạnh 40% thị phần mảng thương mại điện tử Mỹ mà Amazon đang có, Amazon cũng có lợi thế để hiểu thêm về thói quen mua sắm của người dùng trên toàn cầu.

"Đây là nước đi phù hợp của Amazon. Amazon đã có hạ tầng thương mại điện tử rộng lớn với hàng triệu nhà bán hàng và hàng tỷ mặt hàng. Điều này thực sự dễ hiểu", ông Peter Kearns, cựu giám đốc phát triển kinh doanh dịch vụ xử lý đơn hàng của Amazon, nói với Financial Times.

Dù vậy, ông nói thêm rằng: "Nếu tôi là Walmart và điều này giúp Amazon hiểu thêm về khách hàng của tôi. Tôi không bao giờ muốn điều đó".

Amazon từ chối chia sẻ về năng lực xử lý các đơn hàng MCF. Trong khi đó, Etsy và Walmart cũng từ chối chia sẻ chi tiết về việc đang dùng dịch vụ của Amazon. Dù vậy, nhà phân tích logistics Marc Wulfraat dự đoán Amazon có thể xử lý tới 7,5 tỷ đơn hàng vào năm 2021, không bao gồm các đơn hàng được gửi đi bằng các dịch vụ như FedEx hay UPS.

Hiện tại, Walmart đã cấm sử dụng dịch vụ logistics của Amazon. "Điều này khiến khách hàng cảm thấy bối rối khi họ đặt hàng từ Walmart nhưng hàng lại nằm trong hộp của một nhà bán lẻ khác", Carrie McKnight, một người phát ngôn của Walmart, chia sẻ.

Bắt đầu từ tháng 6, Amazon áp dụng một số chiến lược để giải quyết các vấn đề như của Walmart. Nó cho phép các nhà bán hàng lưu hàng trong kho của Amazon. Hàng hoá được xử lý và đóng trong những chiếc hộp Amazon, song với 5% phụ phí tăng thêm, một nhà giao hàng thay thế sẽ xử lý khâu cuối cùng trước khi hàng tới tay người dùng.

Điều này cũng sẽ sớm thay đổi. Hồi tháng 5, Amazon giới thiệu một chương trình thử nghiệm trong đó các đơn hàng MCF sẽ được đóng trong những chiếc hộp không có in thương hiệu.

Hồi tháng 7, Amazon cho biết sẽ tích hợp trực tiếp đơn hàng MCF vào BigCommerce, một nhà cung cấp phần mềm quản lý bán hàng hàng đầu cho các nhà bán hàng đa kênh – những nhà bán hàng từ nhiều cửa hàng cùng lúc.

Theo ông Sharon Gee,  giám đốc đa kênh của BigCommerce, đồng thái của Amazon khiến các đối thủ sẽ phải bước vào một mối quan hệ "vừa là bạn vừa là kẻ thù" với Amazon. Họ phải cố gắng cạnh tranhv ới Amazon trong khi đó lại phụ thuộc vào công ty này để có thể đáp ứng được tốc độ giao hàng mà người dùng mong muốn.

Dù vậy, một vật cản ngáng đường cho sự phát triển của MCF là khả năng bổ sung thêm năng lực đủ nhanh của Amazon. Hiện tại, Amazon đang áp dụng giới hạn lưu kho hàng khá khắt kho cho các nhà bán hàng và điều này gây ra không ít sự khó chịu.

Khi được hỏi về MCF trong buổi báo cáo hoạt động kinh doanh gần đây, ông Dave Fildes, giám đốc quan hệ đầu tư của Amazon, cho biết ưu tiên chính của công ty trong năm nay là cải thiện năng năng lực logistics cho các nhà hàng trên Amazon trước.

Việc mở rộng MCF có thể tiếp tục khiến Amazon phải đối mặt với những cái buộc liên quan đến độc quyền và điều kiện làm việc của công nhân. Nếu MCF phát triển, người dùng sẽ ngày càng khó phải tương tác với Amazon theo một cách nào đó.