Nhiều nước đẩy mạnh mua gạo Việt Nam, giá nhích tăng trở lại

Xuất khẩu gạo sang nhiều thị trường tăng vọt

Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, xuất khẩu gạo của Việt Nam trong tháng 2 đạt 696.750 tấn, kim ngạch 358,3 triệu USD, tăng 27,3% về lượng và 10,3% về trị giá so với tháng trước, đồng thời tăng 26,4% về lượng nhưng giảm 1,9% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái.

Lũy kế 2 tháng đầu năm, xuất khẩu mặt hàng này đạt 1,23 triệu tấn, trị giá 674,8 triệu USD, so với cùng kỳ tăng mạnh 17,6% về lượng nhưng giảm 4,9% về trị giá do giá lao dốc.

Giá gạo giảm sâu cũng là yếu tố chính khiến nhiều quốc gia như: Philippines, Bờ Biển Ngà, Ghana, Trung Quốc, Bangladesh… đẩy mạnh nhập khẩu gạo Việt Nam trong 2 tháng đầu năm.

Trong đó, Philippines tiếp tục là thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam, chiếm 44,5% tổng khối lượng và 42,1% về trị giá, đạt 547.136 tấn, trị giá 284,2 triệu USD, tăng 9,4% về lượng nhưng giảm 15,7% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024.

Đáng chú ý, xuất khẩu gạo sang nhiều thị trường khác tăng phi mã như: Bờ Biển Ngà đạt 212.953 tấn, tăng 13 lần; Ghana: 112.145 tấn, tăng 4,1 lần; Trung Quốc: 73.115 tấn, tăng 3,8 lần, Bangladesh tăng đột biến 379 lần (37.806%) và đạt 30.325 tấn; Thổ Nhĩ Kỳ tăng 214 lần (21.270%), lên 10.044 tấn.

Ngược lại, lượng gạo xuất khẩu sang thị trường Indonesia, thị trường tiêu thụ gạo lớn thứ hai của Việt Nam vào năm ngoái, giảm mạnh 95,1% so với cùng kỳ, xuống chỉ còn 10.691 tấn.

Ngoài ra, Malaysia cũng giảm 31,3%, đạt 26.293 tấn; Mozambique giảm 28,4%, đạt 10.717 tấn...

Giá gạo đang nhích tăng trở lại

Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam trong 2 tháng đầu năm đã giảm tới 19,1% so với cùng kỳ năm trước, xuống mức bình quân 548 USD/tấn.

Tính riêng trong tháng 2, giá gạo xuất khẩu đạt 514 USD/tấn, mức thấp nhất ghi nhận được kể từ tháng 1/2023. Từ đầu năm đến nay, giá gạo Việt Nam cũng luôn đứng ở mức thấp hơn các quốc gia xuất khẩu hàng đầu khác như Thái Lan hay Ấn Độ.

Việc Ấn Độ dỡ bỏ hàng loạt các hạn chế xuất khẩu gạo đã khiến giá mặt hàng này liên tục lao dốc trong thời gian qua.

Mặc dù vậy, sau khi chạm đáy 3,5 năm ở mức 389 USD/tấn, giá gạo 5% tấm xuất khẩu của Việt Nam đã phục hồi nhẹ lên mức 394 USD/tấn vào ngày 19/3. Thu hẹp khoảng cách so với mức giá 405 USD/tấn của Thái Lan và 400 USD/tấn của Ấn Độ.

Tại thị trường trong nước, giá lúa gạo cũng đang có tín hiệu tích cực trở lại sau quãng thời gian liên tục giảm.

Dữ liệu từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho thấy, tính đến ngày 13/3, giá lúa thường tại ruộng đứng ở mức 5.514 đồng/kg, tăng 160 đồng/kg so với cuối tháng trước; giá lúa thường tại kho giữ ổn định ở mức 6.733 đồng/kg, tăng 137 đồng/kg. Tương tự, giá gạo tăng 100 – 200 đồng/kg, dao động 8.718 - 10.350 đồng/kg.

Thông tin với TTXVN, ông Phan Văn Có, Giám đốc Marketing Công ty Trách nhiệm Hữu hạn VRICE, cho biết sau khi Thủ tướng chỉ đạo và các bộ, ngành vào cuộc, giá lúa tại các địa phương có chiều hướng tăng nhẹ.

Theo ông Phan Văn Có, những tháng đầu năm khi giá gạo Việt Nam liên tục giảm, nhiều khách hàng truyền thống muốn ép giá, hủy hợp đồng cũ để đàm phán giá mới thấp hơn.

Một số doanh nghiệp cần đầu ra phải chấp nhận giá thương lượng để có đơn hàng. Tuy nhiên, khi biết Việt Nam có chính sách hỗ trợ thu mua lúa gạo tạm trữ người mua cũng không còn ép giá, các doanh nghiệp yên tâm hơn trong việc giữ hàng, chờ thời điểm có giá cao hơn mới bán ra.

Ông Nguyễn Vĩnh Trọng, Giám đốc Kinh doanh Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Việt Hưng, cũng cho rằng việc Chính phủ và các bộ, ngành vào cuộc hỗ trợ doanh nghiệp thu mua tạm trữ vào thời điểm thu hoạch rộ vụ Đông Xuân đã góp phần chặn đà giảm giá lúa gạo nội địa.

Còn theo báo cáo mới nhất từ Bộ Nông Nghiệp Mỹ (USDA), sản lượng gạo toàn cầu niên vụ 2024-2025 dự báo ở mức kỷ lục 532,7 triệu tấn, tăng 10,4 triệu tấn so với niên vụ trước. Tuy nhiên, tiêu thụ gạo toàn cầu cũng dự kiến sẽ tăng mạnh 7,2 triệu tấn, lên 530,7 triệu tấn.

USDA dự báo Philippines sẽ tiếp tục là quốc gia nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới năm 2025 với khối lượng duy trì ở mức 5,4 triệu tấn. Do điều kiện thời tiết bất lợi, sản lượng lúa gạo của Philippines ước tính giảm xuống còn 12 triệu tấn trong năm nay so với mức 12,3 triệu tấn của năm 2024.

Ngoài ra, nhập khẩu gạo của Bangladesh dự kiến tăng 1 triệu tấn lên 1,2 triệu tấn. Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho biết, Bangladesh sẽ nhập khẩu 100.000 tấn gạo trắng từ Việt Nam theo thỏa thuận hợp tác giữa hai Chính phủ nhằm bổ sung nguồn cung và ổn định thị trường lương thực trong nước, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân.

USDA cũng dự báo nhập khẩu của Trung Quốc sẽ tăng 575.000 tấn trong năm nay, đạt 2,2 triệu tấn, do nhu cầu được nhận định sẽ tăng lên khi giá gạo toàn cầu giảm. Thực tế cho thấy, Trung Quốc tăng tốc nhập khẩu gạo trở lại từ quý IV năm ngoái đến nay.

Năm ngoái, Trung Quốc chỉ nhập khẩu khoảng 1,6 triệu tấn gạo, mức thấp nhất kể từ năm 2011 do giá toàn cầu tăng cao. Xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Trung Quốc trong năm 2024 cũng ghi nhận mức thấp nhất trong 13 năm.

Mặc dù vậy, USDA dự báo nhập khẩu gạo của Indonesia giảm mạnh 3,85 triệu tấn, xuống còn 800.000 tấn trong năm 2025. Nguyên nhân là nguồn cung trong nước phục hồi làm giảm nhu cầu nhập khẩu, mặc dù giá gạo châu Á giảm đáng kể.

Tương tự, nhập khẩu gạo của Malaysia dự kiến giảm từ 1,7 triệu tấn xuống còn 1,5 triệu tấn.