Nhiệt điện có thể hưởng lợi khi hiện tượng El Nino trở lại trong năm 2023

Trong báo cáo về triển vọng ngành dệt may năm 2023, CTCP Chứng khoán Ngân hàng BIDV (BSC) cho biết năm 2022 sản lượng điện sản xuất và nhập khẩu toàn hệ thống đạt mức 268,4 tỷ kWh, tăng 5,3% so với năm 2021. Trong đó, nhiệt điện than và thủy điện chiếm tỷ trọng lớn nhất với lần lượt 39,1% và 35,4% tổng sản lượng.

Về quy mô hệ thống điện, tính đến cuối năm 2022, tổng công suất nguồn điện toàn hệ thống đạt khoảng 77.800 MW, tăng 2% so với năm 2021. Trong đó, tổng công suất các nguồn điện năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời) là 20.165 MW - chiếm tỷ trọng 26,4% và đóng góp vào 12,8% tổng sản lượng hệ thống.

BSC cho rằng chu kỳ La Nina đã bắt đầu từ cuối năm 2020 và kéo dài cho tới hiện tại, La Nina đã đi qua giai đoạn đỉnh điểm và có thể đảo chiều sang hiện tượng đối lập. Bộ phận phân tích kỳ vọng nhiệt điện sẽ hưởng lợi khi chu kỳ El Nino quay trở lại, các nhà máy sẽ được huy động sản lượng nhiều hơn trong giai đoạn tới.

Liên quan đến mảng năng lượng tái tạo, BSC cho rằng quy định mới có thể ảnh hưởng tới tốc độ đầu tư các dự án điện mặt trời và điện gió. Cụ thể, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định khung giá phát điện mặt trời, điện gió cho các dự án chuyển tiếp. Theo đó, mức giá trần cho các loại hình phát điện giảm khoảng 20% so với mức giá FIT trước đây.

BSC đánh giá chính sách giá mới này sẽ tác động kém tích cực đối với các doanh nghiệp đang có dự án điện mặt trời/điện gió chưa được ký kết giá điện đúng thời hạn.

Cụ thể, những chính sách mới có thể làm giảm tỷ suất lợi nhuận của các dự án năng lượng, kéo dài thời gian thu hồi vốn, từ đó khó thu hút nhà đầu tư hơn. Mặt khác, giá phát điện mới được quy định theo đơn vị VND thay vì Cent, trong khi một số doanh nghiệp vay vốn bằng ngoại tệ có thể chịu ảnh hưởng từ rủi ro tỷ giá.

Về dài hạn, xu hướng triển khai các dự án điện mặt trời và điện gió mới sẽ trở nên bền vững hơn nhờ cơ chế giá mới mang tính thị trường cao hơn.

Tính đến cuối năm 2021, tổng công suất dự án điện mặt trời mặt đất và mái nhà đã lên tới hơn 16.000 MW, vượt qua cả kế hoạch trong Quy hoạch điện VIII. Do đó, BSC cho rằng các dự án điện mặt trời sẽ bị hạn chế đầu tư mới trong thời gian tới.