Nhà đầu tư lo nền kinh tế quá nóng sẽ buộc Fed tăng lãi suất lên cao hơn và kích hoạt suy thoái

Trong nhiều tháng qua, Phố Wall đã kỳ vọng rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể thực hiện được một “cuộc hạ cánh mềm” hoặc một kịch bản nào đó mà Mỹ sẽ tránh được suy thoái nghiêm trọng.

Sự bền bỉ của nền kinh tế, cùng với các dấu hiệu cho thấy lạm phát đang dần hạ nhiệt, đã giúp trái phiếu và các tài sản rủi ro như cổ phiếu tăng điểm vào đầu năm nay, Wall Street Journal viết.

Tuy nhiên, loạt dữ liệu nóng hổi thời gian gần đây đã khiến một số nhà đầu tư tin rằng sẽ không có “cuộc hạ cánh nào”.

Hai thước đo lạm phát được công bố tuần trước cho thấy giá tiêu dùng và giá sản xuất tháng 1/2023 đều tăng mạnh hơn dự đoán của các nhà kinh tế. Doanh số bán lẻ thì ghi nhận mức tăng hàng tháng lớn nhất trong gần hai năm.

Thị trường lao động cũng đang rất ổn định. Tỷ lệ thất nghiệp đã tụt xuống mức thấp nhất trong 53 năm vào tháng 1, trong khi các nhà tuyển dụng đã tạo thêm hơn nửa triệu việc làm cho nền kinh tế.

Ở thời kỳ bình thường, các dữ liệu trên sẽ là tin tốt cho thị trường. Song, trong suốt năm qua, các nhà đầu tư còn phải cân nhắc về tác động của các dữ liệu đến chính sách lãi suất của Fed.

Họ ngày càng lo ngại rằng nếu nền kinh tế Mỹ vẫn quá nóng, Fed sẽ buộc phải tăng lãi suất lên cao hơn và duy trì ở mức đó trong khoảng thời gian dài hơn. Nền kinh tế khi đó có khả năng sẽ rơi vào suy thoái mạnh, gây tổn thất nghiêm trọng cho thị trường.

Tuần trước, chỉ số S&P 500 đã giảm 0,3%. Tính từ đầu năm 2023 đến nay, chỉ số này chỉ còn tăng khoảng 6,2%. Lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn hai năm, vốn đặc biệt nhạy cảm với kỳ vọng của nhà đầu tư về chính sách tiền tệ, đã kết tuần ở mức 4,621%.

Ông Michael Farr, Giám đốc phụ trách đầu tư của Farr, Miller & Washington, lo ngại rằng nhiều người đang quá tin tưởng rằng Fed sẽ có thể nhanh chóng kiềm chế lạm phát mà không đẩy nền kinh tế vào suy thoái.

“Có thể lần này, Fed sẽ thực hiện được một cuộc hạ cánh hoàn hảo và điều chỉnh lãi suất một cách chính xác”, ông Farr nói. Tuy nhiên, lịch sử cho thấy Fed không giỏi ở khoản này, ông lưu ý.

Trong những ngày tới, nhà đầu tư sẽ tập trung chú ý vào biên bản cuộc họp gần nhất của Fed, cũng như số liệu về doanh số bán nhà hiện có và chi tiêu tiêu dùng cá nhân - thước đo lạm phát ưa thích của các nhà hoạch định chính sách.

Sức mạnh của loạt dữ liệu được công bố trong vài tuần qua đã thuyết phục nhiều nhà đầu tư rằng Fed sẽ kéo lãi suất lên cao hơn đáng kể so với dự đoán ban đầu của thị trường.

Ông Steven Englander, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu ngoại hối tại Standard Chartered, đã nâng dự báo về mức đỉnh lãi suất của ngân hàng trung ương Mỹ. Theo ông, vào cuối chu kỳ thắt chặt, lãi suất sẽ đạt mức cao nhất khoảng 5,25%, cao hơn so với dự báo trước đó là 4,75%.

Kinh tế trưởng của Deutsche Bank tại Mỹ là ông Matthew Luzzetti cũng đã thực hiện điều chỉnh. Vị chuyên gia cho rằng vào tháng 7 năm nay, lãi suất quỹ liên bang tại Mỹ sẽ đạt đỉnh 5,6% - cao hơn dự báo trước là 5,1%.

Các nhà giao dịch trái phiếu cũng kỳ vọng lãi suất sẽ được nâng lên mức cao hơn. Các thị trường phái sinh cho thấy nhà đầu tư dự đoán mức đỉnh lãi suất vào tháng 8 tới là 5,25%, theo FactSet. Trước đó, vào đầu tháng 2, các nhà đầu tư đã đặt cược rằng lãi suất quỹ liên bang sẽ đạt đỉnh khoảng 4,88% vào tháng 6.

“Lãi suất chính sách cao hơn và duy trì trong thời gian dài hơn chắc chắn sẽ đè nặng lên các tài sản rủi ro và làm gia tăng nguy cơ suy thoái”, ông Brett Ryan, chuyên gia kinh tế cấp cao của Deutsche Bank, cảnh báo.

Suy thoái có thể sẽ là tin xấu cho chứng khoán Mỹ. Theo nghiên cứu của Deutsche Bank, chỉ số S&P 500 đã giảm trung bình khoảng 24% trong các cuộc suy thoái kể từ năm 1946 cho đến nay.

Dù vậy, một số nhà kinh tế vẫn tin rằng Fed có thể luồn qua khe cửa hẹp và giúp Mỹ tránh được suy thoái.

Ông Torsten Slok, kinh tế trưởng tại Apollo Global Management, cho hay: “...Fed vẫn có thể hạ cánh mềm. Tất cả phụ thuộc vào thời điểm và tốc độ mà toàn bộ nền kinh tế sẽ phản ứng với việc lãi suất lên cao hơn”.