Ngành ngư nghiệp Trung Quốc đang dịch chuyển ra sao?
Thu nhập ngư dân Trung Quốc tăng nhưng công nhân đang rời khỏi ngành
Ngành ngư nghiệp Trung Quốc đang tăng trưởng mạnh khi chính quyền Trung Quốc cho thấy đây là những thời điểm bội thu cho ngư dân và người nuôi cá, theo Sea Food Source.
Khảo sát của Fisheries Yearbook, một bản tổng kết theo ngành của bộ Nông nghiệp, cho thấy thu nhập công nhân ngành ngư nghiệp tăng khoảng 41% trong 4 năm qua.
Tuy nhiên thu nhập vẫn thấp so với lương ngành công nghiệp. Thu nhập hàng năm bình quân tăng lên từ 13.039 nhân dân tệ (1.900 USD) năm 2013 lên 18.453 nhân dân tệ (2.670 USD) trong năm 2017, nhưng vẫn còn thấp khi nhắc đến thực tế mức lương thấp nhất của Quảng Châu ở 3.500 nhân dân tệ (510 USD) mỗi tháng.
Ngành ngư nghiệp Trung Quốc đang tăng trưởng mạnh |
Vì vậy không có gì ngạc nhiên khi những công nhân đang rời ngành, với số lượng giảm từ 20,65 triệu người trong năm 2013 xuống 19,31 triệu trong năm 2017.
Tuy nhiên năng suất có vẻ cao khi xét đến mức độ tăng trưởng của giá trị đầu ra trong cùng kì.
Tổng sản lượng đầu ra của ngành ngư nghiệp tăng từ 193 tỉ nhân dân tệ (28,1 tỉ USD) trong năm 2013 lên 247 tỉ nhân dân tệ (36 tỉ USD) trong năm 2017, tương đương 27,9%, mặc dù lực lượng lao động trong ngành giảm 6,4% trong cùng kì.
Phân tích số liệu đó cho thấy tăng trưởng cao đến từ mục những ngành liên quan đến thủy hải sản như ung cấp thực phẩm, logistics, và những dịch vụ khác. Mục này tăng 43% giá trị trong khoảng thời gian từ 2013 đến 2017 lên 678 tỉ nhân dân tệ (98,8 tỉ USD). Điều này cho thấy ngành này đang chuyển sang các hoạt động ít tốn nhân lực hơn.
Tăng trưởng trong ngành “xây dựng ngư nghiệp”, bao gồm mọi thứ từ xây tàu và sửa chữa đến mở rộng cảng và sửa chữa, cũng tăng đáng kể, 25,3% trong giải đoạn 2013-2017 lên 56,6 tỉ nhân dân tệ (8,3 tỉ USD) trong năm 2017.
Ngư nghiệp Trung Quốc chuyển sang các ngành giá trị cao
Các số liệu cũng cho thấy ngành thủy sản đang ngày càng hiệu quả, hay chuyển sang nuôi những loài giá trị hơn.
Bộ Nông nghiệp Trung Quốc cho hay ngành ngư nghiệp tăng trưởng đáng kể 25,9% lên 587,6 tỉ nhân dân tệ (85,6 tỉ USD), tương đương với kế hoạch đề ra của chính phủ nhằm giảm nỗ lực tăng quy mô, thay vào đó tập trung vào cải thiện chất lượng và giảm ảnh hưởng môi trường của việc khai thác quá mức.
Tất cả điều này đang cùng lúc xảy ra khi các sản phẩm thủy sản trong đất liền đang tiêu thụ giảm đi trong năm 2017 thấp hơn 11,4% so với năm trước đó. Hiệu quả đang tăng lên trong ngành khi áp dụng những công nghệ mới, trong khi một sự lủng đoạn môi trường sẽ làm giảm diện tích cho ngư nghiệp.
Tăng trưởng thậm chí còn nhanh hơn đối với ngành hải sản của Trung Quốc, cụ thể mảng nuôi trồng hải sản tăng 26,9% trong giai đoạn 2013 - 2017 lên 330,7 tỉ nhân dân tệ (48,2 tỉ USD).
Ở 20,07 triệu tấn, sản lượng nuôi trồng ở biển đạt 60,23% tổng sản lượng ở biển và tăng 4,46%. Trong khi ở thủy sản nước ngọt, sản xuất được 29,05 triệu tấn, tăng chỉ 0,03% về quy mô.
Toàn ngành ngư nghiệp biển Trung Quốc cũng đang chuyển sang các loài có giá trị cao hơn. Sản lượng giáp xác (phần lớn do khai thác tăng lên các loài tôm hùm hay cua) tăng 10,6% trong năm 2017.
Nhu cầu bùng nổ thúc đẩy ngành thủy sản tăng trưởng
Khi nhu cầu của Trung Quốc đối với thực phẩm gia tăng, mảng ngư nghiệp cũng vượt qua ngành nông nghiệp và chăn nuôi gia súc về mức độ tăng trưởng doanh thu.
Giá trị đầu ra của ngành ngư nghiệp tăng 91% trong giai đoạn 2010 đến 2017, theo một nghiên cứu khác trong ngành bởi Bộ Nông nghiệp ở Bắc Kinh. Để so sánh, trong cùng kì, giá trị ngành chăn nuôi, bao gồm cả ngành nuôi heo và gia súc, tăng 45% giá trị. Tổng cộng, ngành này vẫn có giá trị cao hơn hai lần ngành ngư nghiệp.
Mặt khác số lượng nhà máy chế biến thủy sản cũng tăng lên trong năm 2017, tuy nhiên những công ty này dường như thuê ít nhân công và cung cấp thức ăn cho thị trường nội địa tự động, hấp dẫn hơn khi những công ty trực tuyến như Alibaba mở ra những nhà máy chế biến mới, cho cá hồi.
Rõ ràng có những nhà máy chế biến thực phẩm khác đang chế biến hải sản cho thị trường nội địa.
Trung Quốc vẫn thiếu các thương hiệu thủy sản nổi tiếng
Theo Sea Food Source, mặc dù có những tiến bộ trong ngành hải sản Trung Quốc, đất nước này tiếp tục vẫn thiếu thương hiệu thủy sản nổi tiếng và được nhận biết trong thị trường nội địa và quốc tế.
Ngành thủy sản của đất nước vẫn đang hỗn loạn trong chế biến và sản xuất thủy sản với nền tảng định hướng xuất khẩu, cùng với sự tham gia mang tính đầu cơ của những sản phẩm nhập khẩu có biên lợi nhuận cao.
Để ngành thủy sản tăng trưởng và hiệu quả hơn, Trung Quốc cần tăng giá trị thông qua việc tạo thương hiệu và làm hàng hóa cao cấp hơn.