Ngành dầu đá phiến Mỹ có thể thiệt hại 300 tỉ USD

Theo CNN, Mỹ trở thành nhà sản xuất dầu thô hàng đầu thế giới nhờ sự tăng trưởng nhanh chóng của các công ty dầu đá phiến.

Tuy nhiên ngành công nghiệp đá phiến Mỹ đã thất bại trong việc biến sự tăng trưởng đó thành lợi nhuận bền vững.

Đại dịch COVID-19 đã khiến cho kinh tế thế giới hoàn toàn thay đổi, và ngành công nghiệp đá phiến Mỹ cũng không phải là ngoại lệ.

Giá dầu lao dốc cùng với các khoản nợ khổng lồ và thiếu hụt nguồn vốn đầu tư dẫn đến nguy cơ phá sản và sa thải nhân viên của các công ty dầu lớn. 

Khoảng 30% công ty dầu đá phiến Mỹ không thể thanh toán nợ với giá dầu 35 USD/thùng và không thể đáp ứng các khoản nợ dài hạn từ dòng tiền tự do.

Ngành dầu đá phiến có thể thiệt hại 300 tỉ USD

Được hỗ trợ bởi lãi suất thấp, các công ty dầu đá phiến Mỹ dễ dàng tiếp cận khoản vốn từ các nhà đầu tư bị thu hút bởi tiềm năng tăng trưởng của dầu đá phiến. 

Những khoản đầu tư này cho phép các công ty dầu đá phiến cải tiến công nghệ dẫn đến sản lượng và năng suất tăng vọt.

Ngành công nghiệp đá phiến Mỹ đã tiêu tốn khoảng 300 tỉ USD kể từ năm 2010, theo công ty cung cấp dịch vụ kiểm toán và tư vấn Deloitte. 

Sự suy thoái kinh tế và sụp đổ giá dầu trong bối cảnh hiện tại buộc các công ty dầu lớn và nhỏ cắt giảm các giá trị các danh mục đầu tư sinh lời trước đó của họ.

Công ty dầu khí BP cho hay sẽ giảm giá trị tài sản của họ lên tới 17,5 tỉ USD, tương 6% khối tài sản bao gồm cả trữ lượng dầu khí chưa khai thác và đang lưu trữ.

Tài sản của tập đoàn dầu khí đa quốc gia ExxonMobil đã giảm 2,9 tỉ USD trong quí I, đồng thời ghi nhận quí đầu tiên giảm kể từ năm 1999.

Tuy nhiên những thiệt hại kể trên của các công ty dầu khí lớn mời chỉ là khởi đầu.

Theo Financial Times, tài sản của các công ty dầu đá phiến Mỹ có thể giảm thêm 300 tỉ USD trong năm nay, bắt đầu từ quí II, khi các nhà khai thác bắt đầu xem xét đến mức độ thiệt hại của sự sụp đổ giá dầu trong bảng cân đối kế toán của họ. 

Làn sóng phá sản cao

Theo Deloitte, những thiệt hại đáng kể bao gồm sự suy giảm khoảng một nửa giá trị ròng tài sản, nhà máy và trang thiết bị của các công ty sẽ làm tăng tỉ lệ đòn bẩy của ngành đá phiến từ 40% lên 54%, gây ra tình trạng mất khả năng thanh toán và tái cơ cấu. 

Duane Dickson, phó chủ tịch Deloitte tại Mỹ cho hay “Các tác động của COVID-19 lên các công ty dầu đá phiến Mỹ trong năm 2020 đã dẫn đến những thiệt hại nghiêm trọng, có thể thúc đẩy sự hợp nhất giữa các công ty trong 6 đến 12 tháng tới”.

Việc cắt giảm tài sản này là một “cú đấm” khác vào ngành công nghiệp đá phiến vốn đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi sự sụp đổ giá dầu tồi tệ nhất trong nhiều thập kỉ. 

Sản lượng dầu thô của Mỹ giảm mạnh khi các công ty đóng cửa mỏ dầu và sa thải công nhân. 

Rystad Energy, một chuyên gia tư vấn tính toán rằng các nhà công ty đá phiến đã chịu tổn thất khoảng 38 tỉ USD trong quý I.

Cho đến cuối tháng 5, 18 công ty thăm dò và khai thác dầu đã tuyên bố phá sản trong năm nay. 

Theo CNN, công ty Whiting Oil (WLL) có trụ sở tại bang Colorado, miền Tây nước Mỹ, đã trở thành công ty khai thác dầu đá phiến lớn đầu tiên phá sản. 

Tiếp đó là công ty khai thác dầu ngoài khơi Diamond Offshore (DO).

Chesapeake Energy (CHK), công ty tiên phong trong lĩnh vực dầu đá phiến cũng đang đứng trước nguy cơ phá sản.

Sự hợp nhất các công ty

Theo Financial Times, với giá dầu đá phiến Mỹ ở mức 35 USD /thùng, gần một phần ba các công ty đá phiến không có khả năng thanh toán, từ đó không thể đáp ứng các khoản nợ dài hạn từ dòng tiền tự do.

Giá dầu WTI được bán với giá 40 USD/thùng vào ngày 19/6. Tuy nhiên giá dầu trong quí này trung bình dưới 27 USD/thùng. 

Tháng 4 giá dầu lao dốc xuống dưới 0 USD/thùng, gây nên cú sốc cho thị trường dầu đá phiến vốn cần trung bình 45 USD/thùng mới thu được lợi nhuận.

Việc hợp nhất các công ty có thể sẽ xảy ra. Tuy nhiên theo Deloitte chỉ có khoảng 27% các công ty có khả năng đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. 

Và cũng chỉ có các công ty lớn và không phụ thuộc như Chevron và ExxonMobil mới có đủ điều kiện tài chính để thực hiện việc mua lại. 

Điểm yếu của ngành công nghiệp đá phiến bắt nguồn từ việc sản lượng dầu giảm mạnh, đồng nghĩa với việc các mỏ dầu mới phải được khoan liên tục để thay thế các mỏ dầu đã bị đóng. 

Scott Sanderson, người đứng đầu văn phòng Deloitte tại Houston cho hay “Các công ty dầu đang phải “chạy” trên chiếc “băng chuyền” vòng quay của vốn nhằm duy trì sản xuất. Trong khi đó, chiếc “băng chuyền” này đang vận hành với tốc độ rất cao" 

Sản lượng dầu tăng vọt trong những năm gần đây phụ thuộc vào việc phố Wall sẵn sàng đầu tư vào giai đoạn sản xuất với nguồn vốn mới.

“Sự bùng nổ của dầu đá phiến chủ yếu được tài trợ bằng các khoản nợ”, theo Mohsin Meghji, người đứng đầu M-III Partners. 

Tuy nhiên các nhà đầu tư hiện đang e ngại trước tương lai của ngành dầu đá phiến.

Phố Wall sẽ không chi trả cho những khoản cần để phục hồi ngành công nghiệp này hay cho sự hợp nhất các công ty theo các nhà phân tích đưa ra. 

“Có khả năng thị trường vốn đã cạn kiệt, trước cả khi giá dầu sụp đổ”, ông Sanderson cho hay.