Ngành cá koi Nhật Bản hút khách châu Á

Chúng ngày càng phổ biến ở Trung Quốc và những khu vực khác trên thế giới. Đôi khi, giá của một chú cá koi lên đến hàng triệu yen.

Ở tỉnh Niigata, các người lai tạo cá koi đang khéo léo vận chuyển an toàn và hiệu quả, và các nhân viên trong một phòng thí nghiệm đang nỗ lực phát triển công nghệ mới để nâng cao hiệu quả hoạt động vận chuyển cá koi và bảo vệ chúng khỏi bệnh tật.

Một cuộc đấu giá cá koi được tổ chức ở Nagaoka, tỉnh Niigata vào cuối tháng 10/2019. Bầu không khí sốt sắn chờ đợi phủ đầy hội trường đấu giá, với 72 người mua từ Nhật Bản và nước ngoài tham dự sự kiện. Những người tham gia đấu giá từ Mỹ, Đức, Trung Quốc, Thái Lan và Việt Nam cũng tham gia đặt số tiền lớn cho chú cá koi mà họ muốn.

Ngành chăn nuôi cá koi cũng hưởng lợi nhờ nhu cầu mạnh mẽ từ nước ngoài. "Xuất khẩu chiếm 95% doanh thu của chúng tôi", Fujio Oomo, Giám đốc của Nishikigoi Niigata Direct – một công ty ở Nagaoka chuyên sản xuất, bán và xuất khẩu cá koi, cho biết.

"Hơn 90% doanh thu của chúng tôi đến từ xuất khẩu, chủ yếu là sang châu Á", Futoshi Mano, Chủ tịch của Dainichi Koi Farm - công ty nuôi cá koi lớn nhất ở tỉnh Niigata và có trụ sở tại thành phố Ojiya, cho biết.

Để tránh rắc rối với khách hàng và những người yêu thích, các nhà sản xuất cá koi phải vận chuyển cá an toàn và hiệu quả bằng cách tuân theo các điều kiện khác nhau, bao gồm cả kiểm soát nhiệt độ. Nishikigoi Niigata Direct trở thành công ty nuôi cá koi đầu tiên tung ra một container chuyên dụng để xuất khẩu cá koi.

Cùng với Toho Industries, một công ty sản xuất bọt styrene có trụ sở tại Osaka, và ông lớn logistics Nippon Express, Công ty này đã phát triển loại container dành vận chuyển cá koi được làm bằng polystyrene có thể kéo dãn.

Công ty đã từng dùng thùng cacton để xuất khẩu cá koi. Tuy nhiên, phương pháp này không thể sử dụng được trong mùa nóng, từ tháng 6 - 9, vì nhiệt độ của nước trong container có thể tăng nhanh trong quá trình vận chuyển, gây hại đến sức khỏe của cá.

Tuy nhiên, thùng xốp styrene có đặc tính cách nhiệt tốt hơn và giữ nhiệt độ nước thấp hơn, giúp công ty xuất khẩu cá koi quanh năm.

Các quốc gia khác, bao gồm Israel, Thái Lan và Indonesia, cũng sản xuất và xuất khẩu cá koi, vì vậy các nhà sản xuất cá koi cần giảm chi phí vận chuyển để cạnh tranh. Thùng xốp styrene có giá cao hơn thùng cacton thông thường, nhưng trọng lượng nhẹ hơn của thùng xốp có thể giữ cho chi phí xuất khẩu chung không tăng, Oomo nói.

Trạm thí nghiệm thủy sản nội địa tỉnh Niigata – một phòng thí nghiệm nghiên cứu ở Nagaoka và là nơi nơi tiến hành nghiên cứu công nghệ nhân giống cho cá koi, cá hồi cầu vồng và các loài cá khác – đang cố gắng cải thiện công nghệ vận chuyển. 

Trong năm tài chính 2018, phòng thí nghiệm đã nghiên cứu về những thay đổi trong môi trường trong một túi nhựa khi được sử dụng để vận chuyển cá. Shoh Sato, Trưởng bộ phận nhân giống của phòng thí nghiệm, cho biết: "Chúng tôi xác nhận rằng sức khỏe của cá bị ảnh hưởng nặng nề bởi sự gia tăng nồng độ CO2".

Trong năm tài khóa 2019, phòng thí nghiệm thực hiện nghiên cứu cách tăng số lượng cá koi có thể được vận chuyển với cùng một lượng nước. Các nhà nghiên cứu nhằm mục đích kiểm soát mức độ CO2 bằng cách làm cho cá ít hoạt động hơn trong quá trình vận chuyển thông qua việc sử dụng kết hợp gây mê và một chất hấp phụ CO2, Sato nói.

Phòng thí nghiệm cũng đang phát triển các công nghệ để ngăn ngừa các bệnh ảnh hưởng đến giá trị của cá koi. "Bệnh tạo lỗ" trên cơ thể cá koi (hole-making disease) rất dễ lây nhiễm và thường gây tử vong. 

Tuy nhiên, virus gây bệnh khó mà phát hiện cho đến khi xuất hiện các triệu chứng. Phòng thí nghiệm đang nghiên cứu để phát hiện virus trong chất nhầy trên da cá để có thể chẩn đoán trước khi xuất hiện triệu chứng.

Hoạt động sản xuất và xuất khẩu cá koi phù hợp với chiến lược Cool Japan của Chính phủ Nhật Bản. Xuất khẩu cá cảnh tăng 18% lên 4,33 tỉ yên (40 triệu USD) trong năm 2018, gấp đôi so với 10 năm trước đó. 

Xuất khẩu được thúc đẩy bởi nhu cầu ở Mỹ, Anh, Hà Lan và Đức. Những năm gần đây, các khách hàng giàu có ở châu Á, bao gồm Trung Quốc, Thái Lan, Đài Loan, Indonesia và Việt Nam, cũng tỏ ra hứng thú với cá koi. Các nhà lai tạo cá koi và chính quyền tỉnh sẽ tiếp tục phát triển công nghệ mới để có thể tận dụng cơ hội kinh doanh mới.