Mối thân tình giữa Elon Musk và Trung Quốc khiến Mỹ đứng ngồi không yên

Mối liên hệ của Elon Musk và Trung Quốc đang khiến Washinton lo lắng, trong số này có cả một số nhà lập pháp đảng Cộng hoà từng ủng hộ Elon Musk, theo WSJ.

Sự lo lắng chủ yếu liên quan đến việc Trung Quốc có thể tiếp cận các thông tin mật mà công ty Space Exploration Technologies Corp. của Elon Musk nắm giữ. Thông tin cũng có thể rò rỉ thông qua các công ty cung ứng của SpaceX có mối liên hệ với Bắc Kinh.

Một số nhà lập pháp cảm thấy lo lắng vì không có một lằn ranh rõ ràng giữa SpaceX và Tesla, đều do ông Elon Musk điều hành. Hiện tại, Tesla có hoạt động rộng khắp ở Trung Quốc.

Quan ngại dấy lên trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng tập trung vào lĩnh vực công nghệ không gian. Bên cạnh đó, Mỹ cũng không cảm thấy thoải mái do Trung Quốc có những mối quan hệ với Nga.

Thành viên hạ viện Mỹ Chris Steward đang đề nghị thực hiện một cuộc điều trần kín cùng một số cơ quan có liên quan đến xác định liệu chính phủ Trung Quốc có bất kỳ mối liên hệ trực tiếp hoặc gián tiếp nào với SpaceX hay không.

"Tôi là người hâm mộ của Elon Musk và SpaceX, nhưng bất kỳ ai cũng sẽ lo lắng nếu có những mối quan hệ tài chính với Trung Quốc", ông Steward nói. "Quốc hội không có sự kiểm soát tốt với việc này". Ông Steward cũng đồng thời đề nghị xác định các công ty có liên quan đến Trung Quốc đã đầu tư vào SpaceX. Hiện tại, SpaceX vẫn là một công ty tư nhân.

Tesla cũng là một công ty tư nhân. Vào năm 2017, "ông lớn" công nghệ Trung Quốc Tencent tuyên bố mua 5% cổ phần của Tesla. Ông Elon Musk cho rằng đây không chỉ là một khoản đầu tư. Trên Twitter, ông chia sẻ bản thân "rất vui khi có Tencent làm nhà đầu tư cũng như cố vấn với Tesla".

Đến năm 2018, Tencent cho biết cổ phần sở hữu của nó trong Tesla giảm xuống 4,97% và không chia sẻ thêm bất kỳ thông tin nào từ thời điểm đó. Khi được hỏi về việc liệu Tencent vẫn đang nắm giữ cổ phần Tencent hay không, một người phát ngôn của Tencent nói rằng ông không thể chia sẻ bất kỳ thông tin gì.

Tencent là công ty sở hữu WeChat, ứng dụng nhắn tin từng bị ông Trump đề xuất cấm ở Mỹ. Hiện tại, WeChat vẫn đang trong quá trình đánh giá an ninh dưới thời chính quyền của ông Biden.

Trung Quốc là một trong những thị trường lớn nhất của Tesla, một phần lớn nhờ việc ông Elon Musk nhận được nhiều sự hỗ trợ của chính phủ nước này. Tesla nhận được các khoản vay lãi suất thấp, chi phí thuê đất rẻ và nhiều khuyến khích khác cho nhà máy của Tesla tại Thượng Hải.

Trong năm 2018 và đầu năm 2019, Tesla gặp nhiều khó khăn về tài chính khi nhà máy sản xuất ở Mỹ không sản xuất đủ sản lượng xe như kỳ vọng, trong khi đó công ty đang cạn dần vốn.

Vào năm 2019 và 2020, Tesla nhận được 2 khoản vay từ các ngân hàng Trung Quốc, bao gồm một hạn mức tín dụng 1,4 tỷ USD để xây dựng nhà máy Thượng Hải. Năm ngoái, Tesla thanh toán 614 triệu USD đang nợ các nhà băng đồng thời chấm dứt cả 2 hạn mức tín dụng.

Nhà Trắng từ chối bình luận về các rủi ro an ninh đến từ mối liên hệ của ông Elon Musk và Trung Quốc. Dù vậy, bà Gina Raimondo, Bộ trưởng thương mại Mỹ, nói rằng các công ty cần thực sự cẩn trọng khi làm việc với Trung Quốc.

Hồi tháng 12 năm ngoái, Thượng nghị sỹ Marco Rubio đưa ra một dự luật để giải quyết mối đe doạ của việc Trung Quốc tiếp cận được các công nghệ không gian mật thông qua các bên thứ 3.

Dự luật sẽ cấm Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Quốc gia và các cơ quan chính phủ khác của Mỹ trao hợp đồng cho các công ty với các nhà cung cấp có quan hệ với Trung Quốc và sẽ yêu cầu tiết lộ nhiều hơn về các khoản đầu tư của Trung Quốc vào các công ty Mỹ liên quan đến ngành công nghiệp không gian tư nhân.

"Bất kỳ công ty nào hoạt động ở Trung Quốc cũng sẽ chịu áp lực từ Trung Quốc", ông Rubino nói với WSJ. Các nhà hành pháp nói thêm rằng quan ngại liên quan đến an ninh quốc gia còn dấy lên khi ông Elon Musk thường xuyên ngợi khen Trung Quốc.

Vào ngày 31 tháng 12, ông Musk đã mở một phòng trưng bày ở thủ phủ Urumqi của Tân Cương, chỉ vài tuần sau khi Tổng thống Biden ký một dự luật được Quốc hội thông qua yêu cầu các công ty Mỹ nhập khẩu sản phẩm từ Tân Cương phải chứng minh rằng chúng không được sản xuất với sự ép buộc. nhân công.

Đầu tháng này, Elon Musk đón tiếp đại sứ Trung Quốc Qin Gang tại nàh máy của Tesla tại Fremont, Calif. "Có một cuộc nói chuyện đầy cảm hứng với @elonmusk hôm nay về xa trên đường, sao trên đường, nghiên cứu trí não con người, ý nghĩa của cuộc sống trên trái đất và tương lai của không gian", ông Qin chia sẻ trên Twitter sau đó.

Năm ngoái, khi Trung Quốc kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng Cộng sản, ông Murk chia sẻ rằng "thịnh vượng kinh tế mà Trung Quốc có được thực sự đáng ngạc nhiên, đặc biệt là về hạ tầng!"

"Trung Quốc thực sự ấn tượng theo quan điểm của tôi", ông Elon Musk chia sẻ trên Automotive News hồi tháng 7/2020. "Những người ở đó rất thông minh và chăm chỉ… trong khi đó tôi thấy ở Mỹ, mọi người ngày càng tự mãn và đòi quyền lợi nhiều hơn".

Cựu Thượng nghị sĩ Cộng hòa Cory Gardner nói những bình luận như vật là "không hiểu những quan ngại về an ninh quốc gia mà các thành viên quốc hội đang có".

Hồi năm 2019, ông Gardner cố gắng bổ sung một điều khoản và dự luật có liên quan đến NASA trong đó yêu cầu các cơ quan hàng không vũ trụ cần cân nhắc đến vấn đề các công ty như SpaceX có thể có những mối quan hệ tài chính với Trung Quốc và các công ty nước ngoài khác.

Sau khi các thành viên của Ủy ban Thương mại Thượng viện đồng ý bao gồm điều khoản của ông Gardner, các nhà vận động hành lang cho SpaceX đã tiến hành một nỗ lực để loại bỏ thành công dự luật, ông Gardner nói.

Một số thành viên Đảng Dân chủ trong Ủy ban Tình báo Thượng viện cũng cảnh giác với mối quan hệ của ông Musk với Trung Quốc và đang theo dõi các động thái của ông, theo một phụ tá của ủy ban.

Giống như đảng viên Cộng hòa, đảng viên đảng Dân chủ có quan điểm trái chiều về ông Musk. Nhiều đảng viên Đảng Dân chủ ca ngợi ông vì đã xây dựng lòng nhiệt thành đối với xe điện đồng thời nỗ lực giải quyết các vấn đề liên quan đến khí hậu.

Đồng thời, Tesla sử dụng các lực lượng lao động phi liên đoàn và điều này không làm vừa lòng tổng thống Joe Biden. Mặc dù là người đi đầu mảng xe điện trên thế giới, Musk không được mời đến Nhà Trắng cho một sự kiện liên quan đến ngành xe hồi năm ngoái.

Trong khi đó, nhiều đảng viên Đảng Cộng hòa vẫn hâm mộ Musk vì đã thách thức các cơ quan quản lý liên bang về một số vấn đề và họ ca ngợi ông vì đã tạo ra sự cạnh tranh trong ngành công nghiệp phóng vào không gian.