Lo ngại chuyển đổi đất ở làm dự án không qua đấu giá có lợi ích nhóm

Sáng ngày 6/1, Quốc hội tiếp tục ngày làm việc thứ hai của kỳ họp bất thường lần thứ nhất, thảo luận ở tổ Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 8 luật: Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thi hành án dân sự.

Liên quan đến đề nghị của Chính phủ về việc sửa đổi Điểm c, Khoản 1, Điều 75 (tương ứng sửa đổi Khoản 1, Điều 23 của Luật Nhà ở) theo hướng ngoài đất ở hợp pháp, nhà đầu tư có quyền sử dụng các loại đất khác không phải là đất ở để đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại mà không phải đấu giá, đấu thầu.

Các khu đất này phải được quy hoạch xong, có trong kế hoạch sử dụng đất của cơ quan chức năng theo luật về đất đai, trừ trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng,...

Sau khi được chấp thuận chủ trương đầu tư, nhà đầu tư phải chuyển mục đích sử dụng các loại đất khác thuộc dự án đầu tư sang đất ở và thực hiện các nghĩa vụ tài chính liên quan.

Nhiều đại biểu Quốc hội lo ngại khi cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất làm nhà ở thương mại như trên có thể có nhiều hệ lụy như lợi ích nhóm, làm thất thoát ngân sách,...

Ông Trần Văn Lâm, đại biểu tỉnh Bắc Giang, cho rằng nội dung sửa đổi như trên là bất hợp lý, không công bằng với người dân. Nếu nội dung được thông qua sẽ tạo kẽ hở để doanh nghiệp thu gom đất nông nghiệp, tác động đến điều chỉnh quy hoạch; tiền sẽ chảy vào túi doanh nghiệp, gây thất thoát ngân sách do không thông qua đấu giá;...

Ông Hoàng Thanh Tùng, đại biểu tỉnh Sóc Trăng cũng đặt ra câu hỏi tương tự: "Liệu khi luật ban hành có dẫn đến tình trạng nhà đầu tư đổ xô gom đất chưa phải là đất ở với nhiều hình thức, chờ quy hoạch được duyệt rồi bán đi để thu lợi hay không?.

Theo ông Đồng Ngọc Ba, đại biểu tỉnh Bình Định, việc sửa đổi lần này nhằm quy định lại hình thức sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại chứ không đề cập đến các vấn đề khác của Luật đất đai hoặc các loại dự án đầu tư khác có sử dụng đất.

Về thủ tục chuyển đổi, đại biểu tỉnh Bình Định cho biết hiện quy định đất khác không phải là đất ở thì phải được cơ quan có thẩm quyền quyết định việc chuyển đổi sử dụng đất và thông qua đấu giá.

Tuy nhiên, giữa các văn bản quy phạm pháp luật về đầu tư, nhà ở chưa rõ ràng, thống nhất nên Chính phủ đề xuất mở rộng đối tượng, trường hợp chấp thuận chủ trương đầu tư và không thông qua đấu thầu đấu giá nếu nhà đầu tư có đất nhưng không phải là đất ở.