Lãnh đạo Đảng Cộng hòa: Ông Trump 'kích động' bạo loạn Điện Capitol, dắt mũi đám đông

Trước phiên tòa luận tội thứ hai của ông Trump, nhận xét của ông McConnell có thể được coi là lời chê trách nghiêm trọng nhất đối với vị tổng thống sắp mãn nhiệm. Ông McConnell đang định hình quan điểm chung cho Đảng Cộng hòa về vấn đề luận tội ông Trump vì "kích động cuộc nổi dậy" ngày 6/1.

Ông McConnell tuyên bố: "Đám đông đã bị nhồi nhét những lời dối trá. Họ bị kích động bởi Tổng thống Trump và những người quyền lực khác. Đám đông cố dùng nỗi sợ và bạo lực để ngăn chăn một quy trình đặc biệt của chính phủ liên bang mà họ không thích".

Lãnh đạo Đảng Cộng hòa cam kết buổi lễ nhậm chức của ông Biden sẽ diễn ra "an toàn và thành công", tờ AP cho biết. 

19/1 là ngày đầu tiên các thượng nghị sĩ quay trở về Washington kể từ khi Hạ viện luận tội ông Trump vì trách nhiệm trong vụ bạo loạn Điện Capitol. Thượng viện đang chuẩn bị cho phiên tòa luận tội lần hai trong vòng hai năm và thúc đẩy quá trình xác nhận Nội các của ông Biden.

Ba thượng nghị sĩ mới của đảng Dân chủ được bầu sẽ tuyên thệ sau lễ nhậm chức của ông Biden, giúp Đảng Dân chủ giành được đa số nhỏ tại Thượng viện. Phó Tổng thống Kamala Harris sẽ nắm giữ lá phiếu quyết định phá vỡ thế bế tắc 50-50.

Như vậy, Đảng Dân chủ được lãnh đạo bởi Thượng nghị sĩ Chuck Schumer sẽ nắm quyền kiểm soát Thượng viện trong phiên tòa luận tội ông Trump.

Ông Schumer tuyên bố Thượng viện cần đặt ra tiền lệ rằng "hành vi vi phạm nghiêm trọng nhất một tổng thống từng phạm phải sẽ bị trừng phạt theo cách nghiêm khắc nhất theo Hiến pháp: luận tội" và tước khả năng nắm quyền trong tương lai.

Các thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa đang phải đối mặt với sự lựa chọn khó khăn về việc có nên kết tội ông Trump kích động cuộc nổi dậy hay không. Ông Trump vẫn còn ảnh hưởng lớn đến các cử tri Đảng Cộng hòa.

Một số đảng viên Cộng hòa muốn hoãn phiên tòa luận tội. Thượng nghị sĩ John Cornyn là một trong những người nghi ngờ khả năng pháp lý của Thượng viện trong việc kết tội một tổng thống đã mãn nhiệm. 

Hạ viện đã luận tội ông Trump vào tuần trước chỉ với một tội danh "kích động nổi dậy", khiến ông Trump trở thành tổng thống Mỹ duy nhất bị luận tội hai lần. Vụ bạo loạn khiến 5 người thiệt mạng, bao gồm một sĩ quan cảnh sát.

Ông Trump bị luận tội lần đầu vào năm 2019 vì gây sức ép buộc Ukraine điều tra ông Biden và con trai nhưng sau đó được Thượng viện tuyên bố trắng án.

Trong bài phát biểu chia tay, ông Trump lên án cuộc tấn công Điện Capitol nhưng không nhận trách nhiệm trong vụ việc. Tuần trước, ông Trump tuyên bố lời nói của ông trước đám đông là "hoàn toàn phù hợp" mặc dù ông đã kêu gọi người ủng hộ "chiến đấu điên cuồng".