Lãi suất thẻ tín dụng cao đè nặng lên kinh tế Mỹ

Theo Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), lãi suất thẻ tín dụng mà người tiêu dùng mỹ đang phải trả cho các ngân hàng của họ trung bình là 16,9% - mức cao nhất từ trước đến nay. Lãi suất vay mượn tăng vọt không phải là một chỉ báo tốt cho “sức khỏe” kinh tế của người tiêu dùng, và qua đó là tăng trưởng kinh tế của Mỹ.

“Điều này rất quan trọng vì sức mua của người tiêu dùng có ảnh hưởng lớn đối với toàn bộ nền kinh tế”, Peter Boockvar - Giám đốc đầu tư của Bleakley Advisory Group cho biết. “Xu hướng (lãi suất) là đang tăng lên và đó là vấn đề mà chúng ta cần phải theo dõi chặt chẽ”.

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu chậm lại, trong khi hoạt động xuất khẩu của Mỹ lại có những khó khăn riêng như xung đột thương mại với nhiều nền kinh tế lớn và đồng USD tăng giá, Boockvar cho biết, chi tiêu của người tiêu dùng Mỹ là một điểm sáng và là một bệ đỡ quan trọng cho tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên mặc dù thất nghiệp đang ở mức thấp trong 50 năm và tiền lương đang tăng lên, nhưng chi tiêu tiêu dùng yếu hơn dự kiến đang đặt ra một dấu hỏi lớn. Số liệu vừa được Bộ Thương mại Mỹ công bố hôm thứ Tư tuần trước cho thấy, doanh số bán lẻ của Mỹ đã giảm 0,2% trong tháng 4. Doanh số bán lẻ chiếm khoảng một phần ba chi tiêu của người tiêu dùng, yêu tố chi phối hầu hết các hoạt động kinh tế.

Sự yếu kém trong chi tiêu của người tiêu dùng càng khiến cho các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán thêm lo ngại, bên cạnh sự leo thang của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung. Mặc dù khó có thể định lượng mức độ tác động, song Boockvar cho rằng, sự yếu kém của bán lẻ có thể một phần do chi phí tín dụng cao.

“Đây là một trong những yếu tố giúp mọi thứ được kiểm soát”, Boockvar nói. “Có thể chi phí lãi suất rất cao này đang làm giảm khả năng thanh toán của người tiêu dùng”.

Các đợt tăng lãi suất gần đây của Fed đã đẩy chi phí vay mượn tăng, trong đó lãi suất cho vay qua thẻ tín dụng cao hơn các hình thức vay nợ khác. Chẳng hạn, lãi suất cho vay mua ôtô thời hạn 60 tháng trung bình khoảng 5,2% và lãi suất cho vay cá nhân là khoảng 10,4%, theo Fed.

Hiện lãi suất cho vay qua đêm chuẩn được Fed ấn định trong khoảng mục tiêu từ 2,25% đến 2,5%. Trước đó, Fed đã có 9 lần tăng lãi suất kể từ tháng 12/2015 và điều đó đã dẫn tới sự gia tăng lãi suất của các công cụ nợ đối với người tiêu dùng, một phần là do các ngân hàng phải trả nhiều tiền hơn để vay vốn.

Boockvar cho biết, lý do chính khiến lãi suất thẻ tín dụng tăng cao hơn mức trung bình là do quy định được ban hành sau cuộc khủng hoảng tài chính. Năm 2009, Quốc hội Mỹ đã thông qua Đạo luật về thẻ tín dụng (Credit Card Accountability, Responsibility, and Disclosure Act). Trong đó có những quy định hạn chế các ngân hàng tùy tiện tăng lãi suất đối với chủ thẻ tín dụng.

Thế nhưng, “luôn có những hậu quả không lường trước được xảy ra khi các hạn chế được đặt ra trên thị trường tự do, đó là các ngân hàng sau đó đã bắt đầu thiết lập lãi suất thẻ tín dụng ở mức cao hơn so với những công cụ nợ khác”.

Một lý do khác dẫn tới lãi suất cho vay qua thẻ cao hơn là để các ngân hàng bù đắp lại những chi phí bỏ ra để khuyến khích khách hàng thanh toán thẻ. Theo đó, các ngân hàng đang thu hút khách hàng sử dụng thẻ bằng các ưu đãi du lịch và chi tiêu, thậm chí thỉnh thoảng còn thưởng tiền mặt cho chủ thẻ khi đăng ký mới. Họ cần phải thu lại những chi phí đã bỏ ra này bằng cách nào đó.

“Bạn nghĩ ai trả tiền cho tất cả những phần thưởng mà chúng ta nhận được bằng cách sử dụng thẻ? Các ngân hàng sẽ thu lại chi phí bỏ ra thông qua việc tăng lãi suất cho vay qua thẻ cao hơn”, Boockvar cho biết.

Sau một thời gian sụt giảm trong và sau cuộc khủng hoảng tài chính, thời gian gần đây việc phát hành thẻ tín dụng hầu như đã hồi phục. Theo dữ liệu của Fed, hiện hơn 60% dân số Mỹ có ít nhất một tài khoản thẻ tín dụng.

Một dấu hiệu cảnh báo khác cần được theo dõi chặt chẽ là các khoản cho vay qua thẻ tín dụng không trả đúng hạn. Một báo cáo của Fed New York dẫn số liệu của Equifax cho biết, số người không thể thực hiện thanh toán bằng thẻ tín dụng trong quý đầu năm đã đạt mức cao nhất trong 7 năm.Trong đó các khoản quá hạn của những người trong độ tuổi từ 18 đến 29, thường được gọi là thế hệ millennial hay thế hệ Y, đã tăng đột biến.

“Tỷ lệ nợ quá hạn của thẻ tín dụng có xu hướng tăng lên trong vài năm gần đây – có thể một phần do sự hiện diện ngày càng nhiều những người vay trẻ tuổi trên thị trưởng thẻ tín dụng”, Andrew Haughwout - Phó chủ tịch cấp cao trong nhóm nghiên cứu kinh tế vi mô Fed New York cho biết trong một bài đăng trên blog trong tuần này.