Khu vực tư nhân đóng góp thế nào cho các nền kinh tế trên thế giới?

Trong mấy thập niên, kinh tế tư nhân phát triển khá nhanh và đóng góp rất lớn vào tăng trưởng Tổng sản phẩm trong nước (GDP), trở thành một bộ phận quan trọng của khá nhiều nền kinh tế trên thế giới.

Trung Quốc là một những nước có sự phát triển mạnh của kinh tế tư nhân.

Kể từ năm 1980 đến nay, tăng trưởng bình quân hàng năm của kinh tế tư nhân ở Trung Quốc luôn ở mức tương đối cao.

Vai trò quan trọng

Kể từ những năm 1980, khu vực kinh tế tư nhân đã vươn lên đóng vai trò ngày càng quan trọng đối với nền kinh tế Trung Quốc.

Hiện nay, khu vực kinh tế tư nhân tạo ra 80-90% số việc làm mới tại các khu vực đô thị của Trung Quốc và đóng góp nhiều cho tăng trưởng GDP của nước này.

khu vuc tu nhan dong gop the nao cho cac nen kinh te tren the gioi

Khu vực kinh tế tư nhân đã vươn lên đóng vai trò ngày càng quan trọng đối với nền kinh tế Trung Quốc. Ảnh: EPA

Số liệu của Tổng cục Thống kê quốc gia Trung Quốc (NBS) công bố ngày 14/9 vừa qua cho biết trong các tháng 1-8/2017, đầu tư vào tài sản cố định (FAI) của khối tư nhân tăng 6,4% so với cùng kỳ năm 2016 lên 23.920 tỷ NDT (khoảng 3.650 tỷ USD).

Con số này chiếm 60,7% tổng FAI của toàn bộ nền kinh tế Trung Quốc, nhưng nhịp độ tăng trưởng thấp hơn so với mức tăng 6,9% trong các tháng 1-7/2017.

Nhận thức rõ vai trò quan trọng của khu vực tư nhân, Chính phủ Trung Quốc đã đưa ra hàng loạt biện pháp như cắt giảm các thủ tục phê duyệt dự án đầu tư đối với các nhà đầu tư tư nhân, khuyến khích những người này tham gia vào các dự án lớn và thúc đẩy cải cách mô hình sở hữu hỗn hợp tại các doanh nghiệp nhà nước.

Trong khi đó, tại Cuba, Chủ tịch Raul Castro cho hay kinh tế tư nhân là một phần của mô hình phát triển kinh tế mới. Chủ tịch Raul Castro đã mở rộng hoạt động kinh tế tư nhân ra 201 ngành nghề, trong đó có lái xe taxi, cắt tóc…

Môi giới bất động sản cũng được công nhận hợp pháp, đánh dấu một bước chuyển lớn ở quốc gia mà suốt hơn 50 năm trước đó người dân không được phép bán nhà.

Sau khi Chính phủ Cuba thông báo danh sách 178 ngành kinh doanh và dịch vụ mà tư nhân có thể đăng ký tham gia, hiện đã có hơn 309.000 người Cuba được cấp phép kinh doanh, trong đó hơn 49.000 người kinh doanh dịch vụ ăn uống.

Chính phủ Cuba vừa quyết định giảm thuế và cho phép nhiều ngành dịch vụ mở rộng phạm vi hoạt động, nhằm tạo điều kiện khuyến khích thành phần kinh tế tư nhân phát triển.

Đây là quyết định được đưa ra sau cuộc họp của Hội đồng Bộ trưởng Cuba mở rộng do có nhiều ý kiến cho rằng việc chính phủ áp thuế cao sẽ cản trở hoạt động của doanh nghiệp tư nhân.

Việc thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển là một trong những giải pháp cơ bản để tái cơ cấu lực lượng sản xuất của Cuba, với kỳ vọng trong 5 năm tới, thành phần kinh tế tư nhân sẽ đem lại việc làm cho 1,8 triệu người Cuba.

Theo các chuyên gia kinh tế, khoảng 20-30% lực lượng lao động Cuba hiện đang làm việc trong lĩnh vực kinh tế tư nhân.

Dỡ bỏ rào cản

Báo cáo gần đây của Học viện Hành chính Quốc gia Trung Quốc (CAG) cho biết mặc dù khối kinh tế tư nhân của nước này vẫn duy trì được nhịp độ tăng trưởng khả quan, nhưng còn tồn tại không ít cản trở đối với hoạt động đầu tư tư nhân.

Các cơ quan chức năng cần phải nỗ lực hơn nữa để tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi cho sự phát triển của các doanh nghiệp tư nhân. Theo CAG, mặc dù những thay đổi về chính sách đã góp phần nâng cao niềm tin của các doanh nghiệp tư nhân song các doanh nghiệp này vẫn đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn do các quy định hạn chế tiếp cận với một số ngành nghề, trong đó có lĩnh vực điện lực và quân sự.

Ngoài ra, giá thành thuê đất và lao động cao cùng với những khó khăn trong hoạt động huy động vốn cũng là những cản trở lớn đối với đầu tư tư nhân. Trong những năm gần đây, khu vực kinh tế tư nhân đã phát triển chững lại do một số nhân tố bên ngoài và chi phí tăng cao, các quy định hạn chế tiếp cận và những khó khăn trong hoạt động huy động vốn.

Báo cáo của CAG đã đưa ra đề xuất về việc nâng cao chính sách bảo vệ quyền tài sản của các doanh nghiệp tư nhân, mở cửa thêm nhiều ngành công nghiệp và cắt giảm gánh nặng tài chính để khối kinh tế tư nhân tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn nữa.

Khu vực kinh tế tư nhân gần đây đã phát triển chững lại do một số nhân tố bên ngoài và chi phí tăng cao. Ảnh: EPA

Theo kinh nghiệm của một số quốc gia khác, mặc dù môi trường vĩ mô nhìn chung đang ngày càng được cải thiện theo hướng có lợi cho sự phát triển kinh tế tư nhân, một số vấn đề cản trở cho sự phát triển kinh tế tư nhân đã dần dần được giải quyết. Tuy vậy, giới chuyên gia cho rằng để có sự phát triển lành mạnh và liên tục của kinh tế tư nhân, các nước cần phải giải quyết một số vấn đề.

Đầu tiên là các nước cần tiếp tục giải quyết những khó khăn trong việc huy động vốn của kinh tế tư nhân.

Nhìn chung, chính quyền các cấp đã sử dụng nhiều biện pháp giúp doanh nghiệp tư nhân vay vốn thuận lợi hơn, nhưng vấn đề này vẫn chưa được giải quyết một cách triệt để trên phương diện thể chế và cơ chế. Ngoài ra, các nước cần có biện pháp hữu hiệu bảo vệ tài sản hợp pháp của tư nhân.

Hiện thời ở một số nước, chính sách và luật pháp cụ thể vẫn chưa chặt chẽ trong việc bảo vệ hữu hiệu tài sản hợp pháp của tư nhân.

Ngoài ra, việc chấp hành luật pháp chưa cao nên khi bị xâm phạm hoặc xảy ra tranh chấp, quyền lợi của tư nhân thường chưa được pháp luật bảo vệ hữu hiệu - điều vẫn ảnh hưởng không nhỏ đến tính tích cực của kinh tế tư nhân. Tiếp đó, các nước cần đẩy mạnh cải cách hành chính để cơ quan chính phủ các cấp phục vụ có hiệu quả, không gây phiền hà cho các doanh nghiệp tư nhân.

Về vấn đề này, chính phủ các nước cần làm tốt vai trò lãnh đạo và vai trò hỗ trợ thông qua việc cung cấp nhiều dịch vụ hơn để hỗ trợ sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân.