Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ sắp vận hành

Đây là thông tin được ông Nguyễn Quang Thương, Phó vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết tại Hội thảo “Triển khai sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ”, do Sở GDCK Hà Nội (HNX), Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) và Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA) phối hợp tổ chức.

Ông Nguyễn Quang Thương, Phó vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường (UBCKNN) trao đổi thông tin tại hội thảo. Ảnh: DT

Tại hội thảo, ông Nguyễn Như Quỳnh, Phó Tổng giám đốc HNX cho biết, sau hơn 1 năm chính thức đi vào hoạt động, TTCK phái sinh đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, tốc độ tăng trưởng vượt kỳ vọng ban đầu, thị trường ngày càng thu hút được nhiều nhà đầu tư tham gia với số lượng tài khoản giao dịch tăng nhanh.

Theo lộ trình phát triển thị trường phái sinh đã được Chính phủ phê duyệt, các sản phẩm phái sinh trong giai đoạn đầu sẽ căn cứ trên tài sản cơ sở là chỉ số cổ phiếu, trái phiếu chính phủ và cổ phiếu, phát triển theo hướng từ đơn giản đến phức tạp. Trên cơ sở những kết quả tích cực đã đạt được với sản phẩm HĐTL trên chỉ số VN30, thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính và UBCKNN, HNX đã phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai nghiên cứu xây dựng sản phẩm phái sinh mới là HĐTL trên TPCP kỳ hạn 5 năm, nhằm hướng tới mục tiêu đáp ứng nhu cầu đa dạng hóa sản phẩm cho nhà đầu tư. HĐTL TPCP sẽ chính thức trở thành sản phẩm phái sinh thứ hai được đưa vào giao dịch trên TTCKPS.

Trong 5 năm trở lại đây, thị trường TPCP phát triển mạnh mẽ cả về quy mô và độ sâu thị trường. Tốc độ tăng trưởng về quy mô bình quân đạt 15%/năm, tương đương 21,6% GDP năm 2017; thanh khoản thị trường bình quân phiên đạt mức 10 nghìn tỷ đồng trong năm 2018. Tỷ trọng giao dịch repo tăng mạnh, chiếm 53% giá trị giao dịch toàn thị trường. Song hành với sự phát triển mạnh mẽ đó, nhu cầu phòng vệ rủi ro cho các giao dịch TPCP ngày càng trở nên cấp thiết.

Do vậy, “xét từ góc độ nhu cầu thị trường và điều kiện của thị trường trái phiếu cơ sở, chúng tôi đánh giá đã hội tụ đủ các điều kiện để phát triển sản phẩm HĐTL TPCP”, ông Nguyễn Như Quỳnh nhấn mạnh.

Theo thông tin từ hội thảo, TPCP kỳ hạn 5 năm do Kho bạc Nhà nước phát hành được chọn là trái phiếu chuẩn để làm tài sản cơ sở cho HĐTL TPCP. Đây là trái phiếu giả định: kỳ hạn 5 năm, lãi suất danh nghĩa 5%/năm, trả lãi định kỳ 12 tháng/lần, trả gốc 1 lần khi đáo hạn và mệnh giá 100.000 đồng.

Theo đại diện VSD, phương thức thanh toán áp dụng đối với HĐTL TPCP là thanh toán chuyển giao vật chất; tuy nhiên trong một số trường hợp sẽ thực hiện chuyển sang hình thức thanh toán bằng tiền. VSD sẽ áp dụng 3 loại ký quỹ là: ký quỹ ban đầu (IM), ký quỹ biến đổi (VM), ký quỹ ban đầu đảm bảo thực hiện HĐTL TPCP (DM). Tính tới thời điểm hiện tại, thị trường phái sinh đã có 11 thành viên bù trừ, trong đó có 3 thành viên bù trừ chung và 8 thành viên bù trừ trực tiếp.

Tại hội thảo, các chuyên gia đến từ VBMA, đại diện công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại đã đánh giá cao tính cần thiết, cũng như sự hấp dẫn của sản phẩm HĐTL TPCP; đồng thời, đề xuất cần có nhà tạo lập thị trường để thúc đẩy sự phát triển.