Hãng xe điện 'vô danh' chạm ngưỡng vốn hoá gần 100 tỷ USD sau khi vừa lên sàn
Startup xe điện Rivian Automotive Inc. đã thực hiện IPO vào ngày 10/11 trong một trong những đợt IPO lớn nhất trên sàn giao dịch chứng khoán Mỹ, theo WSJ.
Với cổ phiếu ở mức giá 78 USD vào cuối ngày 9/11, Rivian đã huy động được 11,9 tỷ USD qua đợt IPO. Đây là đợt IPO lớn nhất trên sàn giao dịch chứng khoản Mỹ từ năm 2014 và là đợt IPO lớn thứ 7 trong lịch sử từ năm 1995, theo Dealogic.
Mẫu xe điện SUV R1S của Rivian tại triển lãm xe Los Angeles 2018. (Ảnh: Reuters).
Mức giá IPO của Rivian cao hơn những gì được kỳ vọng trước đó. Trên cơ sở hoàn toàn pha loãng cổ phiếu, định giá của nhà sản xuất xe điện này vươn lên mốc 77 tỷ USD. Rivian cũng tăng quy mô đợt chào bán lên 153 triệu cổ phiếu thay vì con số 135 triệu như dự tính ban đầu.
Số vốn mới huy động được sẽ cho phép Rivian đẩy mạnh năng lực sản xuất đồng thời đẩy nhanh tốc độ phát triển các mẫu xe mới, ông RJ Scaringe, người sáng lập và CEO Rivian, nói với WSJ.
Bên cạnh đó, số vốn mới cũng giúp Rivian có thể mở một nhà máy sản xuất mới và tiếp cận nguồn cung ứng pin thông qua hợp tác. Bên cạnh đó, Rivian cũng tập trung phát triển các công nghệ độc quyền, ông RJ Scaringe chia sẻ thêm. Trước đó, Rivian từng nhận được nhiều sự đầu tư của các "ông lớn" công nghệ và xe như Amazon hay Ford.
Thực tế, trong vài năm trở lại đây, các nhà đầu tư cực kỳ quan tâm đến các startup xe điện và không ngại đẩy mạnh góp vốn với hy vọng có thể tìm kiếm được Tesla tiếp theo. Giá cổ phiếu Tesla đã tăng 1.100% kể từ đầu năm ngoái và Tesla cũng đã trở thành nhà sản xuất xe giá trị nhất thế giới. Hồi tháng trước, Tesla lần đầu đạt cột mốc định giá trên 1.000 tỷ USD.
Kể từ mua hè năm 2020, nhiều startup xe điện cũng đã thực hiện IPO thành công dù chưa có lãi, trong đó có thể kể đến Lucid Group, Xpeng hay Li Auto. Các công ty này nhanh chóng có giá trị vốn hoá tương đương các hãng xe truyền thống vốn đã bán được hàng triệu xe mỗi năm.
Rivian đã lỗ 2 tỷ USD từ đầu năm 2020 cho tới đến tháng 6 năm nay và kỳ vọng có thể bán được 1.000 xe cho tới cuối năm nay, theo hồ sơ công ty. Vốn hoá hiện tại của Rivian không thua kém nhiều so với con số 80,4 tỷ USD của Ford. Dù vậy, Ford bán được tới 4,2 triệu xe trong năm 2020 và có lợi nhuận hoạt động cả năm đạt mốc 10,5 tỷ USD.
Rivian bắt đầu bán mẫu xe đầu tiên là dòng xe điện bán tải có tên R1T đến khách hàng vào tháng 9 năm nay. Cho tới thời điểm cuối năm 2021, Rivian lên kế hoạch ra mắt thêm dòng xe điện R1S và một dòng xe tải giao hàng phối hợp sản xuất cùng Amazon. Hiện tại, Amazon đang có khoảng 19% cổ phần Rivian, theo WSJ.
Rivian liên tục lỗ qua các quý. (Nguồn: FT/Rivian, Việt hoá: Thái Sơn).
Thị trường xe điện vẫn còn khá nhỏ song đang đạt đà tăng trưởng lớn. Xe điện chiếm 3,6% tổng lượng xe bán ra tại Mỹ trong tháng 10, theo phân tích của Morgan Stanley. Ford hiện đang có 12% cổ phần trong Rivian sau khi đánh bại GM trong cuộc đua đầu tư vào startup này hồi năm 2019.
Khoản đầu tư 1,2 tỷ USD của Ford lúc này hiện đang có giá trị khoảng 9 tỷ USD. Một số cổ đông lớn khác của Rivian cũng có thể kể đến công ty quản lý tài sản T. Rowe Price Group Inc. và Cox Enterprises.
Hành trình trở thành công ty đại chúng của Rivian bắt đầu từ năm 2009 khi ông Scaringe thành lập công ty cùng năm có bằng tiến sỹ ngành kỹ sư máy tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT).
Rivian mua lại một nhà máy lắp ráp của Mitsubishi tại Normal, Ill. với giá 16 triệu USD vào năm 2017 để sản xuất những mẫu xe đầu tiên. Năm nay, hoạt động sản xuất của Rivian cũng gặp nhiều khó khăn do vấn đề chuỗi cung ứng.
"Bạn có thể có 99,5% nhà cung ứng hoạt động đúng công suất nhưng chỉ 0,5% nhà cung ứng hoạt động chậm hơn cũng đủ tạo ra nút thắt", ông Scaringe nói.
Trong khi đó, cạnh tranh trên thị trường xe điện ngày càng nóng lên. Không chỉ các startup mà nhiều hãng xe truyền thống cũng đã nhập cuộc và cho ra nhiều mẫu xe cạnh tranh trực tiếp với sản phẩm của Rivian.
GM đang lên kế hoạch khởi động lại dòng xe Hummer trong vai trò xe điện bán tải với những chiếc xe đầu tiên tới tay người dùng vào cuối năm nay. Trong khi đó, Ford cũng có phiên bản xe điện của mẫu xe bán tải đắt khách F-150 để dự kiến bắt đầu sản xuất vào năm 2022.
Ông Scaringe cho biết Rivian chào đón cạnh tranh trên thị trường. Theo ông, ngành công nghiệp cần phải sản xuất 1 tỷ xe điện mới trong vòng 2 thập niên tiếp theo khi thị trường chuyển dịch từ xe chặng xăng sang xe năng lượng mới. "Đây không phải cục diện thị trường mà chúng ta chỉ có một kẻ chiến thắng duy nhất", ông khẳng định.
