Giá xăng dầu tại Mỹ có thể tăng vì lệnh thuế áp lên Canada và Mexico

Việc giá nhiên liệu có khả năng tăng cao phản ánh bản chất hai mặt của các biện pháp bảo hộ thương mại của ông Trump. Một mặt nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp nội địa và gây áp lực buộc các nước láng giềng của Mỹ phải hạn chế tình trạng nhập cư bất hợp pháp cũng như buôn lậu ma túy. Mặt khác, điều này lại đi ngược với cam kết của ông về việc kiềm chế lạm phát, theo Reuters.

Mỹ nhập khẩu khoảng 4 triệu thùng dầu mỗi ngày từ Canada, trong đó 70% được xử lý bởi các nhà máy lọc dầu ở vùng Trung Tây. Ngoài ra, Mỹ còn nhập khẩu hơn 450.000 thùng dầu mỗi ngày từ Mexico, chủ yếu phục vụ các nhà máy lọc dầu tập trung quanh khu vực Vịnh Mexico.

Việc áp thuế đối với những nguồn nhập khẩu này sẽ làm tăng chi phí sản xuất các sản phẩm nhiên liệu như xăng, và phần lớn mức tăng này có thể sẽ được chuyển sang cho người tiêu dùng Mỹ.

“Giá nhiên liệu sẽ tăng đáng kể nếu dầu thô và các sản phẩm tinh chế không được miễn thuế,” nhà phân tích Patrick De Haan đến từ hãng dịch vụ giá và trạm xăng dầu GasBuddy cho biết. Trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại với Reuters, ông nói rằng gánh nặng đối với người tiêu dùng sẽ càng nghiêm trọng nếu các biện pháp thuế quan kéo dài.

Hiệp hội Các nhà sản xuất nhiên liệu và hóa dầu Mỹ (AFPM), đại diện cho các công ty lọc dầu của Mỹ, cho biết họ hy vọng mức thuế sẽ được dỡ bỏ trước khi người tiêu dùng cảm nhận rõ tác động của nó.

Hôm thứ Bảy, ông Trump đã ra lệnh áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico, cùng với mức thuế 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc, bắt đầu từ thứ Ba.

Các sản phẩm năng lượng từ Canada sẽ chỉ chịu mức thuế 10%, trong khi dầu nhập khẩu từ Mexico sẽ bị áp mức thuế đầy đủ 25%, các quan chức này cho biết.

Ban đầu, ông Trump dự kiến áp thuế 25% đối với tất cả hàng hóa từ Canada và Mexico, nhưng sau đó đã giảm thuế đối với dầu Canada nhằm giảm bớt tác động lên giá năng lượng, theo các quan chức Nhà Trắng.

Diễn biến này dự kiến sẽ làm xáo trộn mối quan hệ thương mại dầu mỏ mang tính tương hỗ giữa Mỹ và các nước láng giềng. Nhiều nhà máy lọc dầu của Mỹ được thiết kế để xử lý các loại dầu thô nặng và trung bình mà Canada sản xuất, trong khi sản lượng dầu của Canada vượt xa nhu cầu tiêu thụ nội địa của nước này.

“Một bên nào đó chắc chắn sẽ chịu thiệt,” ông John LaForge, chuyên gia thuộc Wells Fargo Investment Institute, nói với Reuters.

“Dầu từ Alberta không có nhiều lựa chọn về điểm đến, và các nhà máy lọc dầu ở vùng Trung Tây cũng không có nhiều lựa chọn về nguồn cung cấp dầu thô,” ông cho biết.

Các nhà máy lọc dầu ở vùng Vịnh Mexico – không giống như các nhà máy lọc dầu ở vùng Trung Tây – có thể tiếp cận nguồn hàng nhập khẩu bằng đường biển, nên khả năng họ sẽ dễ dàng tìm nguồn thay thế cho dầu thô từ Mexico hơn.

Các công ty tham gia vào thị trường nhiên liệu bán buôn cho biết họ không có lựa chọn nào khác ngoài việc chuyển chi phí tăng thêm sang cho người tiêu dùng, đặc biệt là trong bối cảnh biên lợi nhuận sau đại dịch COVID-19 đã suy giảm do dư cung và nhu cầu tăng trưởng yếu hơn.

“Chúng tôi đang ở trong tình thế hoạt động cầm chừng” ông Alex Ryan, giám đốc năng lượng của Oasis Energy có trụ sở tại Kansas, cho biết. Công ty này điều hành một cửa hàng tiện lợi kết hợp trạm xăng và cũng sở hữu một phần một chuỗi bán lẻ nhiên liệu.

Ông Ryan cho biết nhóm của ông, vốn cũng cung cấp nhiên liệu cho các thị trường khác, vẫn đang chờ phản hồi từ các nhà máy lọc dầu về mức tăng chi phí ước tính.

“Dù chi phí tăng bao nhiêu đi nữa, cuối cùng nó cũng sẽ được chuyển sang cho người tiêu dùng, và chúng tôi không thể làm gì khác,”  ông Ryan nói.

Giá xăng dầu ở vùng Bờ Đông cũng có thể tăng

Những người lái xe ở vùng Bờ Đông cũng có thể chịu ảnh hưởng từ mức thuế này. Công suất lọc dầu của khu vực này chỉ đáp ứng được khoảng một nửa nhu cầu nhiên liệu hàng ngày, phần còn lại chủ yếu được vận chuyển qua hệ thống đường ống Colonial Pipeline, với hơn 100 triệu thùng nhiên liệu được bơm mỗi ngày từ vùng Vịnh Mexico.

Tuy nhiên, đường ống này gần như luôn hoạt động hết công suất. Trong những giai đoạn nhu cầu cao, nhà máy lọc dầu St. John của Irving Oil tại New Brunswick (Canada) là nguồn cung ứng chính cho khu vực Bờ Đông. Những lô hàng nhập khẩu từ đây giờ sẽ phải chịu mức thuế 10%.

Điều này có nghĩa là Bờ Đông sẽ phải chấp nhận chi phí nhập khẩu cao hơn từ Canada hoặc tìm đến nguồn cung nhiên liệu từ châu Âu để bù đắp sự thiếu hụt, ông De Haan nhận định.

Tại các trạm xăng ở vùng Trung Tây, tác động của thuế quan có thể bị trì hoãn do các nhà máy lọc dầu ở đây đã sản xuất nhiên liệu ở mức cao và cũng đã tích trữ một lượng lớn dầu thô từ Canada trong những tháng gần đây, theo các nhà phân tích.

Tuy nhiên, giá nhiên liệu cuối cùng vẫn sẽ tăng.

“Dù nhìn theo cách nào đi nữa, giá cũng sẽ tăng,” ông LaForge từ Wells Fargo nhận định.