Đường sắt sẽ là ‘đòn bẩy’ của thương mại Đông Nam Á?
 |
Mỗi km đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam tốn 30-35 triệu USD |
|
Đấu thầu lựa chọn tư vấn thẩm tra đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam |
Dù không nhanh và tiện nghi như tàu hỏa tại các quốc gia phát triển, người dân Campuchia vẫn cảm thấy tự hào khi đoàn tàu đầu tiên trong nhiều thập kỷ qua lăn bánh rời thủ đô Phnom Penh đến thị trấn biên giới Poipet giáp với Thái Lan trong tháng trước, giúp kết nối miền bắc Campuchia với miền nam nước này.
Tuyến đường sắt này sẽ sớm vượt qua biên giới để kết nối với Thái Lan và được kỳ vọng sẽ trở thành phương tiện quen thuộc với khách du lịch cũng như thúc đẩy thương mại phát triển giữa Campuchia và Thái Lan.
Ngồi trên chuyến tàu đi Poipet vào một sáng Chủ nhật yên ả, giáo viên âm nhạc Hang Sothanun cho biết ông rất vui vì giờ đã có thể đi tàu hỏa. “Tôi phải đi khắp đất nước, phần lớn thời gian di chuyển bằng xe buýt hoặc ô tô. Nhưng đoàn tàu này thật sự rất đẹp. Nó rất thoải mái và cho thấy phong cảnh nông thôn rất đẹp”, ông nói với hãng tin Deutsche Welle.
Suốt hàng chục năm chìm trong chiến tranh và nghèo khó, các tuyến đường sắt tại Campuchia, vốn được xây dựng từ thời thuộc địa Pháp, dã bị hư hại nghiêm trọng và đi vào quên lãng. Chỉ cách nay hai năm, tuyến đường sắt đầu tiên tại Campuchia được khai thác trở lại, kết nối thủ đô Phnom Penh với thành phố ven biển Sihanoukville.
“Đất nước chúng tôi mất khá nhiều thời gian để phục hồi các tuyến đường sắt, nhưng tôi nghĩ chúng tôi đang làm tốt. Đoàn tàu này cũng tốt hơn rất nhiều so với trước đây. Vào thời đó, các đoàn tàu chạy bằng than, còn bây giờ chúng chạy bằng điện. Đó là sự phát triển rất tốt”, ông Sothanun chia sẻ khi ngắm các cánh đồng lúa xanh và làng quê trôi qua cửa sổ.
 |
| Một đoàn tàu tại Campuchia. Nguồn: Tang Chhin Sothy/AFP/Getty Images. |
Phương án thay thế thích hợp?
Hiện tại, tuyến đường sắt kết thúc tại Poipet, thị trấn vùng biên giáp với Thái Lan. Tuy nhiên, tuyến đường này dự kiến sẽ sớm được nối dài đến thủ đô Bangkok. Các nhà quan sát cho rằng tuyến đường sắt sẽ thúc đẩy hoạt động thương mại giữa hai quốc gia láng giềng.
Năm ngoái, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Thái Lan và Campuchia đạt 6,16 tỷ USD, tăng gần 10% so với năm 2016. Hai nước hy vọng nâng con số này lên 15 tỷ USD vào năm 2020. Để đạt mục tiêu đó, một nhóm hợp tác song phương đã được thành lập hồi đầu năm nay với nhiệm vụ giải quyết các vấn đề thương mại, thu hút nhà đầu tư Thái Lan vào Campuchia và giám sát tiến độ thực hiện các sáng kiến, tờ Khmer Times đưa tin.
Ông Va Simsorya, người phát ngôn của Bộ Vận tải và Công trình Công cộng Campuchia, nói với Deutsche Welle rằng bộ này hy vọng có thể ký kết thỏa thuận với Thái Lan trong năm nay. Và sau đó, Thủ tướng Campuchia Hun Sen và người đồng cấp Thái Lan Prayuth Chan-ocha dự kiến sẽ chính thức khai trương dịch vụ đường sắt giữa hai nước.
Ông Simsorya cho biết tuyến đường sắt này có thể là phương án thay thế thích hợp cho vận tải đường biển. “Tuy nhiên, chúng tôi nhận thấy cần củng cố một số đoạn của tuyến đường sắt, ví dụ như tu bổ để các cây cầu vững chắc hơn. Toàn tuyến hiện không có cùng công suất vận tải. Ở một số đoạn, trọng tải tối đa chỉ có 15 tấn”, ông lý giải.
Kế hoạch tham vọng
Với Campuchia, kế hoạch không dừng lại với việc khai trương tuyến đường sắt kết nối với thủ đô Bangkok của Thái Lan. Năm ngoái, Royal Group, công ty phụ trách ngành đường sắt tại Campuchia, đã ký kết thỏa thuận với hai công ty đường sắt Railway 17th Bureau Group và Sino Great Wall International Engineering của Trung Quốc. Các bên đang nghiên cứu ý tưởng xây dựng các tuyến đường sắt mới kết nối thủ đô Phnom Penh với Thành phố Hồ Chí Minh và Siem Reap.
Đây sẽ là một phần của Sáng kiến Vành đai và Con đường, dự án cơ sở hạ tầng đầy tham vọng của Trung Quốc trị giá đến 1.000 tỷ USD với mục tiêu thúc đẩy thương mại và đầu tư giữa Bắc Kinh với các quốc gia châu Á, châu Phi và châu Âu.
 |
| Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc. Nguồn: China Daily. |
Ông Va Simsorya xác nhận các ý tưởng này đang được nghiên cứu khả thi. Tuy nhiên, ông cho biết chính phủ Campuchia vẫn phải quyết định những gì cần làm và sẽ cần đến sự hỗ trợ nếu quyết tâm theo đuổi các mục tiêu trên.
Trên chuyến tàu đang chầm chậm lăn bánh đến thị trấn vùng biên Poipet, ông Hang Sothanun bày tỏ tin tưởng vào tương lai của ngành đường sắt Campuchia. Vài năm trước, người thầy dạy âm nhạc này đã đi tàu hỏa tại Ấn Độ. “Tàu hỏa ở đó đẹp và cơ sở vật chất cũng rất tốt. Ở đây mọi thứ chưa thật suôn sẻ. Nhưng tôi hy vọng một ngày nào đó chúng tôi có thể sánh ngang với Ấn Độ”, ông Sothanun cho biết.
