|
 Thuật ngữ VietnamBiz
Thời sự

Doanh nghiệp châu Âu: 'Ngưỡng đầu tư để tiếp cận Quỹ Hỗ trợ đầu tư của Việt Nam hiện vẫn quá cao'

08:57 | 03/03/2025
Chia sẻ
Theo đại diện một số doanh nghiệp châu Âu, ngưỡng đầu tư để tiếp cận Quỹ Hỗ trợ đầu tư của Việt Nam hiện nay vẫn quá cao gây khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn. Đồng thời, các doanh nghiệp này cũng kiến nghị về thuế quan, năng lượng tái tạo,

Tại tọa đàm giữa Thủ tướng Chính phủ và các doanh nghiệp châu Âu, đại diện doanh nghiệp đã nêu ra nhiều các đề xuất, kiến nghị nhằm giải quyết các vướng mắc, thúc đẩy đầu tư tại Việt Nam.

Một trong những vấn đề nổi bật được các doanh nghiệp châu Âu đưa ra là việc tiếp cận Quỹ Hỗ trợ đầu tư của Việt Nam.Theo ông Andre de Jong, Giám đốc điều hành Tập đoàn Bosch, ngưỡng đầu tư để tiếp cận Quỹ Hỗ trợ đầu tư của Việt Nam hiện nay vẫn quá cao, khiến nhiều doanh nghiệp công nghệ cao gặp khó trong tiếp cận nguồn vốn.

"Nếu ngưỡng này được điều chỉnh hợp lý hơn, Việt Nam sẽ thu hút được thêm nhiều khoản đầu tư quan trọng, qua đó nâng cao vị thế trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực" ông Andre de Jong nói và cho biết, hiện tại, nhiều nhà đầu tư vẫn còn dè dặt do thiếu các chính sách ưu đãi đủ hấp dẫn.

Ông Andre de Jong, Giám đốc điều hành Tập đoàn Bosch. (Ảnh: VGP).

Ngoài ra, đại diện Tập đoàn Bosch cũng đề nghị Việt Nam hoàn thiện các quy định về thủ tục cho nhà đầu tư triển khai dự án mới, đặc biệt là cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA).

"Thời gian triển khai kéo dài cùng với những thay đổi chính sách liên tục đang gây nhiều bất ổn cho nhà đầu tư. Các doanh nghiệp châu Âu cam kết sử dụng 100% năng lượng tái tạo, tuy nhiên, nguồn cung năng lượng xanh tại Việt Nam vẫn còn hạn chế, tạo ra nhiều thách thức trong việc tuân thủ các cam kết về phát triển bền vững", ôngAndre de Jong cho hay.

Bên cạnh đó, Giám đốc điều hành Bosch cho rằng quy trình cấp phép kinh doanh tại Việt Nam, ví dụ như Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (ERC) và Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC) mất nhiều thời gian hơn so với các nước ASEAN khác, gây cản trở đến doanh nghiệp.

Đại diện Deep C, ông Koen Soenens thì kiến nghị đảm bảo năng lượng xanh cho các nhà đầu tư châu Âu đến đầu tư tại Việt Nam và có nhu cầu sử dụng cho quá trình sản xuất. Ngoài ra, ông Koen cho rằng thủ tục hải quan còn vướng mắc và hệ thống phân phối hàng hóa chưa thuận lợi.

Ông Nguyễn Hải Minh, Phó Chủ tịch Eurocham thì nêu vấn đề về chính sách xuất nhập khẩu tại chỗ. Theo ông, từ khi có quy định tại Nghị định 08/2015 thì mô hình này là điểm mạnh, giúp các giao dịch thực hiện linh hoạt, tạo ra lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt về giá cho các sản phẩm xuất đi.

"Không phải chỉ về giá, thời gian giao hàng cũng được rút ngắn rất nhiều bởi các doanh nghiệp nằm cạnh nhau nên họ giao hàng rất dễ, như thế Việt Nam gia tăng được mức độ cạnh tranh quốc gia so với các quốc gia khác như Ấn Độ, Indonesia…", ông Minh cho biết

Tuy nhiên, thời gian gần đây, chính sách này đang bị siết chặt và Bộ Tài chính đề xuất tiến tới bỏ hẳn chính sách này, gây hoang mang cho doanh nghiệp. 

Vì vậy, Phó Chủ tịch Eurocham đề xuất cho phép quá độ cơ chế xuất nhập khẩu tại chỗ cho tới khi cơ chế này được chính thức hóa ở cấp độ luật. Ngoài ra, đề xuất cho phép tất cả thương nhân nước ngoài, dù có hiện diện hay không có hiện diện tại Việt Nam, được tham gia cơ chế xuất nhập khẩu tại chỗ như đã làm trong thời gian qua.

Sớm có phương án về Cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA)

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long. (Ảnh: VGP).

Đối với các kiến nghị mà cộng đồng doanh nghiệp châu Âu đưa ra, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã yêu cầu các bộ ngành sớm Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ tổng hợp, trình ban hành thông báo kết luận của Thủ tướng sau tọa đàm để các chủ thể thực hiện; các bộ, ngành, địa phương khẩn trương trả lời, xử lý dứt điểm các kiến nghị, đề xuất của đại diện các doanh nghiệp trong tháng 3. 

Liên quan đến ý kiến của doanh nghiệp về vấn đề năng lượng tái tạo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long cho biết trong thời gian qua, nhiều vùng của Việt Nam đã được lắp điện mặt trời mái nhà không giới hạn về quy mô và công suất.

"Đây là bước đột phá và kỳ vọng đến năm 2030, lượng điện mặt trời mái nhà, đặc biệt trong khu công nghiệp, sẽ chiếm tỉ lệ rất quan trọng trong cơ cấu điện của Việt Nam, giúp cho các doanh nghiệp có được các chứng chỉ về carbon xanh", Thứ trưởng nói.

Đối với Cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), Thứ trưởng Long cho rằng là cơ chế rất đột phá nhưng vẫn có những vướng mắc phải giải quyết. Về vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ đã lập Ban Chỉ đạo và đã có nghị quyết của Chính phủ để giải quyết các dự án liên quan đến năng lượng tái tạo, trong đó các dự án của Eurocham. Bộ Công Thương sẽ cố gắng giải quyết sớm theo tinh thần của Ban Chỉ đạo.

Đối với vấn đề trình tự thủ tục liên quan đến đầu tư, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho hay, Luật Đầu tư cơ bản đã phân cấp cho chính quyền địa phương trong việc thực hiện trình tự thủ tục đầu tư.

Hiện nay, đối với việc cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với những ngành nghề thì thời gian cấp chỉ còn 15 ngày. Đối với nhóm dự án sử dụng đất, được nhà nước giao đất, cho thuê đất thì mới thực hiện trình tự thủ tục thẩm định và thời gian thẩm định khoảng 45 ngày.

Ngoài ra, thời gian qua, Quốc hội cũng đã cho phép áp dụng cơ chế thủ tục đầu tư đặc biệt đối với các nhà đầu tư đầu tư trong các dự án thuộc khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất. Đối với những dự án công nghệ cao thì tiếp cận theo hướng thay vì tiền kiểm chuyển sang hậu kiểm…"Đây là những nỗ lực cải cách rất lớn của Chính phủ trong thời gian vừa qua", bà Ngọc khẳng định.

Vì sao ngưỡng đầu tư tối thiểu để được hưởng hỗ trợ là 12.000 tỷ đồng?

Theo Nghị định quy định về thành lập, quản lý và sử dụng quỹ hỗ trợ đầu tư mà Chính phủ ban hành ngày 31/12/2024, các doanh nghiệp công nghệ cao, có dự án ứng dụng công nghệ cao được hưởng hỗ trợ phải có dự án đầu tư với quy mô vốn tối thiểu 12.000 tỷ đồng hoặc đạt doanh thu của dự án tối thiểu 20.000 tỷ đồng/năm.

Riêng các doanh nghiệp đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp chip, mạch tích hợp bán dẫn, trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo có quy mô vốn của dự án tối thiểu 6.000 tỷ đồng hoặc đạt doanh thu của dự án tối thiểu 10.000 tỷ đồng/năm.

Lý giải về ngưỡng doanh thu để được hưởng hỗ trợ này tại Dự thảo Nghị định khi đưa ra lấy ý kiến rộng rãi,  Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, quy mô vốn đầu tư hiện nay được quy định tại văn bản pháp luật về đầu tư và thuế, theo đó sẽ có ba mức 6.000 tỷ đồng, 12.000 tỷ đồng và 30.000 tỷ đồng.

Việc lựa chọn quy mô vốn đầu tư trên 12.000 tỷ đồng nhằm mục đích: Thu hẹp được đối tượng áp dụng để bảo đảm không bội chi ngân sách cho hỗ trợ đầu tư cũng như, khuyến khích các tập đoàn đa quốc gia có các công ty thành viên tăng vốn đầu tư.

Riêng quy mô vốn đầu tư đối với trung tâm nghiên cứu và phát triển cũng đã được quy định tại Điều 20 Luật đầu tư (vốn tối thiểu 3.000 tỷ đồng); đối với dự án đầu tư trong lĩnh vực chip, mạch tích hợp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) là lĩnh vực trọng điểm được các nước cạnh tranh quyết liệt để thu hút thì ưu tiên vốn tối thiểu 6.000 tỷ đồng.

Quy định về ưu đãi đầu tư đối với các dự án đạt doanh thu trên 10.000 tỷ đồng và 20.000 tỷ đồng đã được quy định tại pháp luật về đầu tư và thuế thu nhập doanh nghiệp. Đồng thời, với việc áp dụng tiêu chí doanh thu 20.000 tỷ đồng (đối với ngành chíp, mạch tích hợp bán dẫn, AI là 10.000 tỷ đồng) sẽ khuyến khích doanh nghiệp công nghệ cao kinh doanh hiệu quả, sản xuất sản phẩm có giá trị gia tăng cao, qua đó thúc đẩy phát triển ngành công nghệ cao tại Việt Nam, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết.

Hạ An