Điều gì sẽ xảy ra nếu ông Putin quyết định 'cắt lỗ' và dừng xung đột Ukraine?
Màn hình chiếu Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu. (Ảnh: AFP).
Nếu là người theo dõi sát sao các sự kiện tại Nga và Ukraine, bạn có thể sẽ tự hỏi rằng phải chăng Tổng thống Vladimir Putin đã tự đẩy mình vào thế bí. Hàng trăm nghìn người Nga đang bỏ chạy khỏi đất nước, tránh bị động viên đi lính tại Ukraine.
Phương Tây chỉ trích và mỉa mai các cuộc trưng cầu dân ý nhằm sáp nhập 4 vùng lãnh thổ của Ukraine vào Nga. Trên chiến trường, quân Ukraine liên tục giành thắng lợi.
Vậy ông Putin còn có những lựa chọn nào? Và điều gì sẽ xảy ra nếu ông quyết định cắt lỗ và chấm dứt cuộc chiến?
Người Nga có thể hoan nghênh việc rút quân
Nga đang ở thế bất lợi, nhưng các chuyên gia không dự kiến ông Putin sẽ thay đổi lập trường cứng rắn.
Ông Michael McFaul, cựu đại sứ Mỹ ở Nga giai đoạn 2012-2014 nói với NPR: “Ý kiến chung của mọi người, bao gồm từ cả các nhà phân tích của nước Mỹ và trên thế giới, là ông Putin không thể chấp nhận thất bại. Ông ta sẽ quyết tâm hơn nữa, sẽ chiến đấu tới cùng, thậm chí có thể dùng vũ khí hạt nhân. Tôi đã biết Tổng thống Putin từ lâu và viết về ông ta suốt hàng thập kỷ. Dự đoán của tôi cũng giống như những người khác”.
Nhưng ông McFaul cũng nói rằng kết thúc cuộc chiến ngay lập tức có lẽ sẽ là nước đi chiến lược có lợi nhất cho ông Putin.
“Giả như ông Putin tuyên bố: ‘Tôi đã xong việc. Hãy để tôi có Donbas và Crimea, những nơi mà trên thực tế đã nằm dưới quyền kiểm soát của tôi từ trước khi cuộc chiến này bắt đầu vào tháng 2’. Trong trường hợp đó, tôi nghĩ rằng rất nhiều nhà lãnh đạo trên thế giới sẽ ủng hộ ông ấy, tuy điều này thật đáng buồn”.
Ông McFaul cho rằng quyết định rút quân khỏi Ukraine cũng sẽ được người Nga hoan nghênh. Không thể phủ nhận có một bộ phận đáng kể trong công chúng Nga ủng hộ cuộc chiến, nhưng phần đông người Nga có cảm xúc lẫn lộn về các mục tiêu của ông Putin.
“Tôi nghĩ rằng đa số người Nga thờ ơ với chính trị. Họ không quan tâm tới cuộc chiến ở Ukraine. Lập luận để tiến hành cuộc chiến của Moscow không hấp dẫn họ. Do vậy nếu ông Putin nói: ‘Nhiệm vụ đã hoàn thành. Chúng tôi không cần con trai bạn ra chiến trường’, tôi đoán đa số sẽ ủng hộ”.
Bất bình trong nhóm thân cận của ông Putin
Các vết rạn nứt trong giới tinh hoa chính trị Nga đã xuất hiện. Một số thành viên của nhóm đội ngũ nòng cốt của ông Putin đã bày tỏ sự bất bình với kết quả Nga đạt được trên chiến trường. Ông McFaul nói hôm 3/10: “Bạn có thể chứng kiến các dấu hiệu – nhỏ thôi, chúng ta không nên phóng đại chúng – nhưng tôi thấy sốc bởi những gì đã xảy ra trong 48 giờ qua”.
Hôm 1/10, ông Ramzan Kadyrov, lãnh đạo Chechnya và là đồng minh chủ chốt của ông Putin, đã chế giễu một vị tướng hàng đầu của Nga trên nền tảng mạng xã hội Telegram.
Một đồng minh quan trọng khác của ông Putin là ông Yevgeny Prigozhin, người đứng đầu công ty quân sự tư nhân Wagner Group, cũng lên tiếng tán thành ông Kadyrov. Ông Prigozhin viết trong thông cáo báo chí: “Cách nói diễn cảm của Kadyrov không phải phong cách của tôi. Nhưng Ramzan, anh thật đáng ngưỡng mộ vì đã nói thẳng nói thật!”.
Hai ông Kadyrov và Prigozhin không đi xa đến mức chỉ trích trực tiếp Tổng thống Putin. Nhưng việc hai người công khai chê bai thành tích trên chiến trường của Nga trái ngược hoàn toàn với giọng điệu của giới tinh hoa nước này hồi đầu cuộc chiến.
Ông McFaul nhận xét: “Các đồng minh của Putin không hề thể hiện sự bất bình như vậy hồi tháng 2. Nếu họ gay gắt đến vậy khi nói chuyện công khai, thì thử tưởng tượng xem những lời nói riêng với nhau của họ tồi tệ đến mức nào”.
