Đằng sau việc một số quốc gia hợp pháp hóa bitcoin, nước khác lại cấm tuyệt đối

Quan điểm về tiền điện tử nói chung và bitcoin nói riêng vẫn luôn chia làm hai trường phái – những người ủng hộ và người phản đối. Không thể phủ nhận những ưu điểm của bitcoin, nhưng đồng thời đầu tư, giao dịch tài sản kỹ thuật số này cũng có nhiều rủi ro.

Để hiểu được nguyên nhân thực sự đằng sau việc có quốc gia bất chấp nguy cơ biến động giá mà hợp pháp hóa bitcoin, trong khi nước khác có hành động ngăn cấm thì cần hiểu rõ về tính ứng dụng của tài sản này trong thực tế.

Việc sử dụng bitcoin như tiền tệ hợp pháp có nghĩa là gì?

Theo Cointeleegraph, các ngân hàng trung ương và cơ quan quản lý của một quốc gia thường quyết định thế nào là đồng tiền pháp định trong nền kinh tế của họ.

Đồng tiền pháp định được hiểu là bất kỳ hình thức giá trị nào được cơ quan quản lý chấp nhận được dùng để thanh toán hàng hóa. Ví dụ, tờ 10 USD hay đồng xu 50 cent đều là tiền tệ hợp pháp ở Mỹ.

Công nhận bitcoin (BTC) là đồng tiền pháp định có nghĩa là khi ai đó muốn trả tiền cho một tách cà phê, họ có thể sử dụng BTC để thanh toán. Nếu không có ngân hàng trung ương tuyên bố bitcoin là đồng tiền hợp pháp, rủi ro chấp nhận BTC cho hàng hóa sẽ xảy ra với các chủ cửa hàng.

Ngược lại, nếu ngân hàng trung ương đã tuyên bố rõ ràng bitcoin là đồng tiền hợp pháp thì nó sẽ trở thành một hình thức trao đổi giá trị chính thức trong nền kinh tế.

Sự phát triển mà phổ biến của bitcoin cùng một số loại tiền điện tử phi tập trung khác cũng đã thúc đẩy một số ngân hàng trung ương coi tiền tệ kỹ thuật số như một sự thay thế mạnh mẽ hơn cho tiền pháp định. Do đó, nhiều quốc gia bao gồm Trung Quốc, Vương quốc Anh, Mỹ và Ấn Độ đều đang đẩy mạnh nghiên cứu, thử nghiệm các đồng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC).

Với những quốc gia này, lý do hợp lý để áp dụng các loại tiền kỹ thuật số là để đạt được khả năng truy xuất nguồn gốc và kiểm soát tốt hơn mọi đơn vị tiền trong nền kinh tế. Việc truy xuất nguồn gốc này sẽ giúp họ tính toán thuế chính xác hơn và xác định những kẻ rửa tiền, nhưng quan trọng hơn, phát hiện ra bất kỳ sự tích lũy của cải nào và đưa ra các chính sách để giữ nó trong nền kinh tế của họ.

Vì sao có những quốc gia hợp pháp hóa bitcoin?

Thông thường, có các yếu tố kinh tế vĩ mô tác động khiến một quốc gia chấp nhận loại tiền tệ mới dưới dạng đồng tiền hợp pháp. Nhiều ngân hàng trung ương đang phát triển các loại tiền kỹ thuật số của riêng mình thay vì chấp nhận bitcoin hay tiền điện tử.

Thế nhưng, một điều chắc chắn là luôn có những quốc gia có nền kinh tế đang ở tình trạng khó khăn – lúc nào, phiên bản kỹ thuật số của tiền tệ pháp định không thể giải quyết được vấn đề.

Ví dụ, các quốc gia như Argentina và Venezuela đã phải chịu siêu lạm phát trong nhiều năm. Ngoài ra còn có các quốc gia như El Salvador, Panama, Guatemala và Honduras, nơi một tỷ lệ lớn GDP được đóng góp bởi kiều hối. Điều này mở đường cho một hình thức trao đổi giá trị không bị giới hạn bởi biên giới quốc gia.

Một điều cần cân nhắc nữa đối với các quốc gia là mức độ cởi mở và khả năng tiếp nhận của người dân. Dù bitcoin, tiền điện tử có khả năng cơ động thế nào thì không có nghĩa là nó thân thiện với người dùng.

Tuy nhiên, phải nói rằng các thử nghiệm siêu địa phương trong việc tạo ra một hệ sinh thái trên bitcoin ở các quốc gia như El Salvador đã cho thấy một số thành công nhất định, đơn giản nhất là tiết kiệm đáng kể chi phí chuyển tiền từ kiều hối.

Để triển khai bitcoin là đấu thầu hợp pháp, một quốc gia cần đẩy nhanh cơ sở hạ tầng kỹ thuật số bao gồm di động và internet.

Có bao nhiêu nước đã hợp pháp hóa bitcoin?

Trên thế giới, El Salvador là quốc gia đầu tiên chấp nhận bitcoin dưới dạng đấu thầu hợp pháp. Ngoài các yếu tố kinh tế vĩ mô được mô tả ở trên, đất nước này còn có một nhà lãnh đạo sẵn sàng thử nghiệm bitcoin.

Quốc gia thứ hai hợp pháp hóa bitcoin là Cộng hòa Trung Phi (CAR). CAR rất giàu tài nguyên thiên nhiên như vàng và kim cương và có quy mô nền kinh tế trị giá 2,3 tỷ USD. Tuy nhiên, khả năng bao gồm tài chính là khá thấp và họ dựa vào kiều hối.

Ngoài việc nắm lấy bitcoin, quốc gia này cũng tiết lộ rằng 20% ​​kho bạc của họ sẽ nắm giữ Sango Coin (SANGO), một loại tiền kỹ thuật số sẽ phản ánh sức khỏe của các nguồn tài nguyên thiên nhiên trong nước.

Mục tiêu của các quốc gia khi chấp nhận bitcoin

Các quốc gia dựa vào chính sách tiền tệ hiệu quả như một đòn bẩy chính để quản lý nền kinh tế của họ. Do đó, họ cần một loại tiền tệ đáng tin cậy và khả năng điều hành các chính sách xung quanh tiền tệ trong thời kỳ khủng hoảng.

Cả El Salvador và CAR đều xác định rằng họ muốn chuyển tiền vào nước này rẻ hơn. Tổng thống của El Salvador Nayib Bukele đã dự kiến ​​tiết kiệm được 400 triệu USD kiều hối khi đất nước chuyển sang cơ sở hạ tầng bitcoin. Sử dụng mạng Lightning Bitcoin, các khoản thanh toán có thể rẻ hơn so với các phương thức hiện có.

Trên cơ sở kinh tế vĩ mô, tiền tệ pháp định của các quốc gia này nhìn chung đã phải vật lộn để giữ giá trị so với đồng USD. BTC được kỳ vọng giải quyết các vấn đề quan trọng xung quanh việc chuyển tiền trong khi không bị ảnh hưởng bởi sự biến động của USD.

Những thách thức khi hợp pháp hóa bitcoin

Có những rủi ro về thanh khoản và quy định xung quanh thị trường tiền điện tử mà một quốc gia sẽ phải gánh chịu khi họ sử dụng nó làm tiền tệ hợp pháp. Vì thị trường tiền số có mối tương quan cao với thị trường chứng khoán Mỹ, những thay đổi về chính sách của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ có tác động đến giá tiền điện tử.

Một thách thức khác là bản chất dễ bay hơi của thị trường tiền điện tử. Khi BTC giảm hơn 70% so với mức cao nhất mọi thời đại vào tháng 11/2021, El Salvador đã thực hiện một số giao dịch mua tiền điện tử.

Tuy nhiên, giá bitcoin giảm không ngừng và hầu hết các khoản đầu tư này hiện đang bị thua lỗ. Đối với việc kho bạc của một quốc gia đã sử dụng hết tiền của công dân vào một tài sản dễ bay hơi có thể mất 70-80% giá trị trong 6 tháng, thì không thể biết được chính sách kinh tế của nó là đúng đắn hay không.