'Cuộc chiến' sữa organic chỉ mới bắt đầu
Ngành sữa có dấu hiệu hồi phục
Theo Kantar Worldpanel (một công ty đa quốc gia, chuyên tư vấn - nghiên cứu thị trường trên thế giới), tốc độ tăng trưởng ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) đang có dấu hiệu chững lại ở cả thành thị và nông thôn, nguyên nhân chủ yếu từ sụt giảm nhu cầu sữa, thực phẩm đóng gói và chăm sóc gia đình.
Từ quý IV/2017 đến nay, ngành sữa đều tăng trưởng âm, tuy nhiên sang quý II/2018 có dấu hiệu chuyển biến tích cực.
 |
| Vô số mặt hàng sữa tại siêu thị (ảnh: Thu Hà). |
Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) nhận định, nguyên nhân giảm tốc này phần nào phản ánh sự thay đổi trong xu hướng tiêu dùng của người dân Việt Nam.
Người tiêu dùng đang ngày càng quan tâm tới sức khỏe, chuyển dịch sang dùng các sản phẩm có hàm lượng dinh dưỡng cao, đồ uống có lợi cho sức khỏe với yêu cầu khắt khe hơn về chất lượng sản phẩm sử dụng.
Đây là những dòng sản phẩm thuộc phân khúc cao cấp, người tiêu dùng sẽ phải giảm chi tiêu ở một số mặt hàng tầm trung để tiêu dùng nhiều hơn vào hàng cao cấp. Điều này khiến số lượng sản phẩm trong giỏ hàng hóa tiêu dùng sụt giảm.
Riêng ngành sữa, theo phân tích của Kantar Worldpanel, sữa động vật và sữa bò đang có xu hướng giảm sút tại Việt Nam do người tiêu dùng có nhiều lựa chọn thay thế như sữa thực vật hay các loại đồ uống dinh dưỡng khác.
Người tiêu dùng phải thay đổi thói quen mua sắm đối với sữa organic
Mặt khác, người tiêu dùng thay đổi thói quen mua sắm, đặc biệt là ở thành phố lớn đang chuyển dịch sang các sản phẩm có hàm lượng dinh dưỡng cao hơn, tiêu biểu là dòng sản phẩm sữa cao cấp đạt chuẩn organic châu Âu với .
Tuy nhiên, dòng sản phẩm sữa cao cấp vẫn chiếm tỷ trọng khá nhỏ trong tổng sản lượng sữa cung ứng toàn ngành. Nhìn chung, xu hướng tiêu dùng của ngành đang dịch chuyển sang các sản phẩm sữa chua, sữa nước cao cấp hay sữa thực vật.
Chị M.H, một nhân viên văn phòng cho biết, nếu dựa vào mùi vị, bản thân chị không phân biệt được đâu là sữa organic, đâu là sữa tươi. Chị dùng sữa organic theo các nhãn hàng chỉ vì tin tưởng chất lượng. Nhưng theo chị H, sản phẩm organic hiện nay ít phổ biến, thỉnh thoảng ghé vào siêu thị mới thấy.
Thăm dò ý kiến của một số người cho hay, để chuyển sang dùng sữa organic họ cũng phải cân nhắc kỹ khoản chi tiêu, vì giá loại sữa này cao hơn rất nhiều so với sữa bình thường.
Hiện trên thị trường, hộp sữa organic 1 lít của Vinamilk có giá bán 52.250 đồng/hộp, loại lốc 4 hộpx180ml là 45.980 đồng, cao hơn sữa thông thường khoảng 40 - 70%. Sữa tiệt trùng TH true milk Organic hộp 500ml có giá 31.000 đồng/hộp, cao hơn sữa thông thường 50%.
Sữa bột organic dành cho trẻ em như sữa Ogni Organic, sữa Baby's Organic, Similac Organic, Bellamys Organic… có giá cao hơn giá sữa bột thường khoảng 30%.
 |
| Sữa organic chiếm một diện tích khá nhỏ ở các kệ hàng của siêu thị (ảnh: Thu Hà). |
Đến 2021 doanh thu sản phẩm sữa organic dự kiến đạt hơn 32 tỷ USD
Theo Báo cáo của Viện nghiên cứu nông nghiệp hữu cơ, tổng doanh thu sản phẩm sữa organic trên toàn cầu đạt 15 tỷ USD năm 2014 và 16,7 tỷ USD năm 2015.
Dự báo doanh thu sản phẩm sữa organic tăng lên 26 tỷ USD năm 2019 và 32,2 tỷ USD năm 2021.
 |
| Doanh thu sữa organic dự báo đến 2021 (Nguồn: Viện nghiên cứu nông nghiệp hữu cơ, đơn vị: Tỷ USD). |
Ngoài ra, theo quy hoạch phát triển ngành công nghiệp chế biến sữa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025, sản lượng sữa tươi sản xuất trong nước dự kiến đạt 1 tỷ lít đáp ứng 38% nhu cầu tới năm 2020 và 1,4 tỷ lít đáp ứng 40% nhu cầu tới năm 2025.
Với quy hoạch kể trên, các hãng sữa phải thay đổi chiến lược phát triển sản phẩm để thu hút được người tiêu dùng và việc sản xuất các sản phẩm sữa organic là điều khó có thể thiếu với các doanh nghiệp sản xuất sữa.
Organic - Cuộc chiến giữa các ông lớn
Vinamilk hiện là doanh nghiệp đầu ngành sữa với thị phần chi phối áp đảo so với các doanh nghiệp khác.
 |
| Thị phần các loại sữa của Vinamilk trên thị trường Việt Nam |
Tuy nhiên, khi thị trường sữa đang dần trở lên bão hòa với các sản phẩm sữa tươi, khiến cho các lợi thế cạnh tranh dần ngang bằng nhau, thì một cuộc chiến trong phân khúc sản xuất sữa organic cũng bắt đầu.
Trước áp lực cạnh tranh đã khiến Vinamilk tập trung cải tiến nâng cao chất lượng sản phẩm, đặc biệt là dòng sữa organic.
 |
| Sản phẩm sữa tươi organic của Vinamilk (ảnh: Thu Hà). |
6 tháng đầu năm 2018, Vinamilk cho ra mắt 8 dòng sản phẩm mới ở các ngành hàng sữa tươi, sữa đặc, sữa bột và sữa chua. Do nhu cầu tiêu thụ sữa động vật có xu hướng chững lại nên công ty đang đẩy mạnh phát triển các dòng chế phẩm khác từ sữa nhu sữa chua ăn (sữa chua Greek, nếp cẩm, dứa) và sản phẩm sữa thay thế (sữa chuối, phô mai uống).
Vinamilk cũng mở rộng trang trại bò sữa, liên kết với các hộ nông dân để chủ động nguồn nguyên liệu sữa tươi, với mục tiêu giảm tỷ lệ sữa nguyên liệu nhập khẩu từ 70% xuống còn 60% đến năm 2022.
Công ty đã cho nhập 200 bò sữa A2 thuần chủng từ New Zealand để sản xuất các sản phẩm sữa tươi nguyên chất tiệt trùng 100% A2, sản phẩm này dự kiến sẽ được Vinamilk bày bán tại các cửa hàng Giấc mơ sữa Việt và cho ra mắt trong nửa cuối năm nay.
Ngoài ra, công ty chính thức ký thỏa thuận hợp tác cùng Nông trường sông Hậu (Cần Thơ) để quy hoạch “Tổ hợp các trang trại bò sữa công nghệ cao” với quy mô lên đến 22.000 con trên diện tích 6.000 ha, tổng vốn đầu tư vào khoảng 4.000 tỷ đồng. Đây là bước đi tiếp theo trong chiến lược tăng dòng sữa organic và sữa tươi cao sản.
VDSC đánh giá việc đẩy mạnh dòng sản phẩm cao cấp của Vinamilk đang bắt kịp xu hướng chuyển đổi dòng sản phẩm của ngành hàng FMCG, kỳ vọng thời gian tới công ty sẽ tăng tỷ trọng đóng góp của dòng sữa cao cấp organic và sữa A2 để cải thiện biên lợi nhuận gộp.
 |
| Dòng sữa cao cấp organic vẫn chưa phổ biến ở các siêu thị. (ảnh: Thu Hà). |
Đón xu hướng, cuối tháng 12/2015, Tập đoàn TH ký kết với Công ty TNHH Control Union Việt Nam triển khai sản xuất sữa tươi organic tại Việt Nam.
Sau lễ ký kết, Tập đoàn TH chuyển đổi những cánh đồng trồng cây thức ăn theo chuẩn organic của Châu Âu và Mỹ, cây trồng làm thức ăn và khu chăn thả bò sữa hữu cơ của Tập đoàn không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hoá học.
Cuối tháng 4/2017, Control Union chính thức cấp chứng nhận hữu cơ Châu Âu EC 834/2007, EC 889/2008 cho trang trại bò sữa hữu cơ và toàn chuỗi sản xuất của Tập đoàn TH.
Hiện Tập đoàn TH chế biến và tung ra thị trường hai loại sản phẩm sữa Organic mang thương hiệu TH true Milk là sữa tươi Organic tiệt trùng và sữa chua uống Organic.
Không để lỡ mất “miếng bánh ngon” organic cho hai đối thủ lớn, CTCP Thực phẩm dinh dưỡng NutiFood cùng Tập đoàn Backahill (Thụy Điển) đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác đầu tư sản xuất các sản phẩm sữa, thực phẩm dinh dưỡng organic ở Thụy Điển.
Chia sẻ về quyết định đầu tư vào Thụy Điển, ông Trần Thanh Hải - Chủ tịch HĐQT NutiFood cho biết, qua tìm hiểu, Công ty biết được Khu công nghiệp xanh mà Foodhills, công ty con của Backahill đang tiếp quản là nơi phù hợp để phát triển nông nghiệp, nhất là những trang trại bò sữa chuẩn organic. Đây sẽ là nguồn nguyên liệu cho NutiFood sản xuất các sản phẩm dinh dưỡng ở Việt Nam, đồng thời cung cấp cho thị trường châu Âu, châu Á.
