Cuộc chiến giành thị phần máy điều hòa tại Việt Nam

Tầng lớp trung lưu ưa thích những dòng sản phẩm cao cấp

Thị trường Việt Nam đối với những hệ thống làm mát xếp thứ 8 ở châu Á năm 2011, ngoài trừ Nhật và Trung Quốc, đã có khoảng 660.000 sản phẩm bán ra. Nhưng Việt Nam vượt qua Thái Lan năm 2015, đạt doanh số 1,98 triệu sản phẩm năm 2016 nâng quốc gia này lên vị trí thứ 3 sau India và Indonesia.

Hiệp hội Công nghiệp Tủ lạnh và Điều hòa Nhật Bản báo cáo thị trường toàn cầu tăng 2,5% trong giai đoạn 2011 đến 2016, nhưng tăng đến 34,3% ở châu Á trong cùng thời gian đó, và doanh số Việt Nam tăng gấp 3 lần lên 150 tỷ JPY (1,35 triệu USD ở tỷ giá hiện tại).

Sự giàu có tăng lên ở Việt Nam giúp mở rộng nhanh chóng thị trường máy lạnh. Kinh tế đất nước tăng nhanh nhất ở Đông Nam Á, khoảng 7% một năm. Máy lạnh và máy giặt thường là các mặt hàng gia dụng phổ biến ở nước đang phát triển, với sự gia tăng nhanh chóng nhu cầu máy điều hòa không khí khi tổng thu nhập quốc nội theo đầu người đạt 3.000 USD.

Trưng bày sản phẩm Daikin ở một cửa hàng ở Hà Nội. Tăng trưởng nóng khiến cho nhu cầu máy lạnh tăng mạnh trong những năm qua.

GDP đầu người 2017 của Việt Nam đạt tổng khoảng 2.300 USD, nhưng đạt đến 4.000 USD ở TPHCM và trên 3.000 USD ở Hà Nội. Nhu cầu đang bùng nổ đối với người mua lần đầu ở các thành phố lớn.

Daikin xây nhà máy và trung tâm đào tạo 10.000 kỹ thuật viên

Các công ty như Daikin Industry cũng nhận ra và đang tăng cường sản xuất địa phương. Tuần trước, Công ty Nhật Bản này đầu tư 10 tỷ JPY để xây dựng nhà máy khoảng 1 triệu đơn vị sản phẩm đầu ra hàng năm ở ngoại ô Hà Nội. Họ sử dụng dây chuyền sản xuất từ Ấn Độ để giảm tồn kho và rút ngắn thời gian chờ đợi. Công ty cũng vận hành một nhà máy ở Thái Lan với sản lượng 2,5 triệu sản phẩm/năm và một nhà máy ở Malaysia với 1 triệu sản phẩm/năm.

Nhà máy Hà Nội có trung tâm đào tạo khoảng 10.000 kỹ thuật viên địa phương cho hoạt động sản xuất, lắp đặt và bảo trì đến năm 2020. Một số kỹ thuật viên sẽ được gửi đến Nhật Bản. Công ty dự định sẽ nhận hầu hết học viên từ những nhà bán lẻ địa phương, và hợp tác với những trường cao đẳng nghề địa phương.

Nhà máy Daikin thực hiện những công đoạn chính như hàn, lắp ráp, cho phép dây chuyền sản xuất những khối Lego, phản ứng với thay đổi đột ngột nhu cầu máy điều hòa theo thời tiết. Daikin mở một siêu nhà máy ở Texas trong tháng 5 vừa qua cũng sử dụng cùng một hệ thống.

Nhà máy này cũng sử dụng công nghệ “internet vạn vật” bằng những cảm biến để kiểm tra tốc độ công việc theo thời gian thực và kiểm tra những thiết bị lỗi hoặc trễ. Daikin muốn giới thiệu hệ thống này đến những nhà máy sản xuất của họ trên khắp thế giới, và có vẻ như sẽ sử dụng những kỹ thuật được đào tạo ở Việt Nam để thực hiện việc đó.

Daikin cũng dự định cải thiện doanh số và mạng lưới dịch vụ của họ, tăng gấp 3 lần số người bán hàng lên 2.000 và số trung tâm sửa chữa lên 25 đến năm 2020. Công ty dự định tăng gấp đôi doanh số ở Việt Nam lên 100 tỷ JPY trong năm tài chính 2022 từ mức 50 tỷ năm 2017.

Trong ngành công nghiệp máy điều hòa không khí, đặc biệt là những nước phát triển, các công ty thường được đánh giá bởi cách họ cung cấp dịch vụ hậu mãi như sửa chữa. Daikin dự định sẽ đầu tư 10 tỷ JPY vào năm 2020 để xây dựng một trung tâm đào tạo và triển lãm ở TPHCM, sử dụng đây như trung tâm bảo trì và dịch vụ khác.

Daikin dự định sẽ tăng cường doanh số ở châu Á, ngoại trừ Trung Quốc, ở mức 9% một năm tài chính kết thúc vào tháng 3 lên con số 274 tỷ JPY. Con số này chỉ chiếm số ít trong 10% việc kinh doanh máy điều hòa không khí của họ, nhưng công ty đánh dấu vùng này là một thị trường then chốt cùng với Mỹ.

“Nhu cầu máy điều hòa không khí sẽ rất mạnh trong dài hạn khi những gia đình trung lưu đang gia tăng”, Chủ tịch và CEO của Daikin ông Masanori Togawa nói. “Chúng tôi sẽ mở rộng mạng lưới bán hàng ở cả 2 thành phố và khu vực địa phương cũng như tăng cường cung cấp trước các đối thủ của chúng tôi”.

Nhiều thương hiệu máy điều hòa Nhật Bản xuất hiện tại Việt Nam

Những công ty châu Á khác cũng đang theo đuổi tương tự. LG Electronics của Hàn Quốc đầu tư 1,5 tỷ USD nhằm tăng sản xuất đến năm 2028 tại một nhà máy ở thành phố phía bắt Hải Phòng chế tạo màn hình và máy điều hòa. Panasonic của Nhật Bản đang tăng cường đầu ra ở nhà máy Malaysia để mở rộng nguồn cung vào Việt Nam.

Daikin và Panasonic mỗi hãng chiếm khoảng 25% thị phần máy điều hòa ở Việt Nam, kế đếnn là LG, Samsung Electronics của Hàn Quốc và Electrolux của Thụy Điển. Sự phổ biến của những thương hiệu Nhật Bản đang tăng lên ở Việt Nam khi người tiêu dùng ngày càng đánh giá cao hiệu quả năng lượng và hoạt động hơn so với giá thấp.

Daikin tiếp tục tăng trưởng doanh số hơn 30% ở Việt Nam phần lớn nhờ tung ra những mẫu điều hòa không khí hiệu quả cao với công nghệ inverter, điều khiển tốc độ động cơ nén để liên tiếp điều chỉnh nhiệt độ. Mặc dù giá của một máy với công nghệ inverter cao hơn 12,7 triệu đồng (558 USD), tương đương 30% so với đối thủ LG và 80% các sản phẩm Trung Quốc, giám đốc của một cửa hàng điện địa phương ở Hà Nội nói rằng Daikin vẫn là sản phẩm bán chạy nhất của cửa hàng.

Một người 64 tuổi ở Hà Nội cho biết gần đây ông mua 2 máy điều hòa Daikin bởi vì máy LG của ông quá ồn. Ông nghiên cứu về những mẫu hiệu quả cao nhất và yên tĩnh nhất trên mạng xã hội trước khi mua hàng.

Với dân số 93 triệu dân, nằm trong nhóm cao nhất ở Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á, Việt Nam được xem là có thị trường máy điều hòa không khí hứa hẹn hơn nhiều so với Malaysia và Thái Lan, nơi đạt đến giai đoạn trưởng thành. Chỉ khoảng 17% nhà ở Việt Nam có máy lạnh trong năm ngoái, theo tổ chức nghiên cứu ở Anh Euromonitor International, thị trường này dự kiến sẽ tăng trưởng xa hơn nữa.

Xem thêm IEA: Nhu cầu điện dành cho điều hòa không khí sẽ tăng gấp 3 lần vào năm 2050 IEA: Nhu cầu điện dành cho điều hòa không khí sẽ tăng gấp 3 lần vào năm 2050