Công ty do con trai ông Biden sáng lập vừa giúp Trung Quốc mua lại mỏ coban lớn nhất thế giới, là 'vũ khí' chiến lược trong cuộc đua xe điện

Một công ty đầu tư mà Hunter Biden, con trai Tổng thống Mỹ Joe Biden, đồng sáng lập đã giúp đỡ một công ty Trung Quốc khi họ mua lại một trong những mỏ coban lớn nhất thế giới từ tay một công ty Mỹ, theo New York Times.

Ông Hunter Biden và hai người khác đã cùng các đối tác tới từ Trung Quốc thành lập công ty vào năm 2013, được gọi là BHR và chính thức lấy tên là Công ty Quản lý Quỹ Đầu tư Cổ phần Bohai Harvest RST, được đăng ký kinh doanh tại Thượng Hải.

Cả ba người đều là thành viên hội đồng quản trị, kiểm soát 30% BHR. Phần còn lại của công ty được sở hữu hoặc kiểm soát bởi các nhà đầu tư Trung Quốc, bao gồm Ngân hàng Trung Quốc, theo hồ sơ nộp cho các cơ quan quản lý Trung Quốc.

Làm ăn với các tập đoàn Trung Quốc

Một trong những giao dịch đầu tiên được BHR thực hiện là hỗ trợ tài chính cho một công ty khai thác than Australia do một công ty nhà nước Trung Quốc kiểm soát. Ngoài ra, BHR cũng hỗ trợ công ty con của một tập đoàn quốc phòng Trung Quốc trong việc mua một nhà sản xuất phụ tùng ô tô ở Michigan, Mỹ.

Một trong những khoản đầu tư thành công nhất của BHR diễn ra vào năm 2016, khi công ty mua và sau đó bán lại cổ phần của CATL, một công ty Trung Quốc đang phát triển nhanh và hiện là nhà sản xuất pin xe điện lớn nhất thế giới.

Thỏa thuận khai thác ở Congo cũng diễn ra vào năm 2016, khi công ty khai thác mỏ China Molybdenum thông báo rằng họ sẵn sàng chi 2,65 tỷ USD để mua Tenke Fungurume, một mỏ đồng và coban, từ công ty Mỹ Freeport-McMoRan.

Là một phần của thỏa thuận, China Molybdenum đã tìm kiếm đối tác để mua lại cổ phần thiểu số trong mỏ do công ty khai thác mỏ Lundin của Canada nắm giữ. Đó là khi BHR bắt đầu tham gia.

Hồ sơ tại Hong Kong khoản tiền 1,14 tỷ USD mà BHR chi ra để mua Lundin thông qua công ty con hoàn toàn đến từ các công ty được chính phủ Trung Quốc hậu thuẫn.

China Molybdenum đã nhận được khoản vay 700 triệu USD từ các ngân hàng do nhà nước Trung Quốc đứng sau, bao gồm cả Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc. Trong khi đó, BHR đã huy động số tiền còn lại từ các tổ chức ít người biết đến với những cái tên như Design Time Limited, một công ty nước ngoài do Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc kiểm soát.

Trước khi thỏa thuận này diễn ra, BHR cũng ký một thỏa thuận cho phép China Molybdenum mua cổ phần trong mỏ của BHR, điều mà công ty đã thực hiện vào năm 2019. Việc mua bán đó đã mang lại cho China Molybdenum 80% quyền sở hữu mỏ.

Mối quan hệ giữa con trai ông Biden và công ty BHR

Cùng năm, ông Hunter Biden đã kiểm soát 10% công ty thông qua Skaneateles L.L.C., một công ty có trụ sở tại Washington. Trong khi các hồ sơ từ công ty Trung Quốc cho thấy Skaneateles vẫn là chủ sở hữu một phần của BHR thì Chris Clark, luật sư của ông Biden, nói rằng ông không còn giữ bất kỳ lợi ích trực tiếp hoặc gián tiếp nào đối với BHR hoặc Skaneateles. Hồ sơ từ phía Trung Quốc cũng chỉ ra rằng ông Biden không còn năm trong thành phần hội đồng quản trị BHR kể từ tháng 4/2020.

Một cựu thành viên hội đồng quản trị BHR chia sẻ trên tờ The New York Times rằng ông Hunter Biden và những nhà sáng lập người Mỹ khác không tham gia vào thỏa thuận khai thác mỏ. 

Bên cạnh đó, BHR chỉ kiếm được một khoản phí trên danh nghĩa từ thỏa thuận này. Cựu thành viên hội đồng quản trị này cũng cho biết số tiền được chuyển vào quỹ hoạt động của công ty và không được phân phối cho chủ sở hữu.

Không rõ bằng cách nào mà công ty được China Molybdenum lựa chọn. Các giám đốc điều hành hiện tại của BHR đã không đưa ra bất kỳ bình luận này. "Chúng tôi không biết Hunter Biden, cũng như không biết về sự tham gia của ông ấy trong BHR," Vincent Zhou, phát ngôn viên của China Molybdenum trả lời bình luận thông qua một email.

Hàng chục CEO từ các công ty liên quan đến thỏa thuận, bao gồm Freeport-McMoRan và Lundin, trả lời trong các cuộc phỏng vấn rằng họ không thể đưa ra lý do về sự tham gia của BHR. Hầu hết CEO cũng khẳng định không hề biết về quá trình thỏa thuận và mối liên hệ giữa con trai tổng Joe Biden với công ty.

Paul Conibear, CEO Lundin vào thời điểm đó khẳng định rõ ràng rằng China Molybdenum đang dẫn đầu giao dịch mặc dù người mua cổ phần của Lundin là BHR. "Tôi chưa bao giờ thực sự biết họ là ai", ông Conibear nói về BHR.

Khi khu mỏ được bán, bố của ông Hunter Biden đã gần hết nhiệm kỳ phó chủ tịch. Trong thời gian sắp tới cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020, các mối quan hệ kinh doanh của Hunter Biden ở Trung Quốc đã được công bố rộng rãi.

Dù vậy, vai trò của BHR trong thương vụ mua bán này không phải là trọng tâm. Sở dĩ điều này được nhắc đến bởi nó có liên quan tới việc chính quyền ông Joe Biden từng cảnh báo rằng Trung Quốc có thể tận dụng sức mạnh của coban để phá vỡ quá trình chuyển đổi từ ngành công nghiệp ô tô chạy bằng nhiên liệu sang ô tô điện của Mỹ. Coban là một trong số những kim loại nằm trong các thành phần quan trọng trong pin ô tô điện.

Khi được hỏi liệu Tổng thống Mỹ có được biết về mối liên hệ giữa con trai mình với vụ mua bán hay không, một phát ngôn viên của Nhà Trắng trả lời rõ ràng: "Không".