Chuyên gia: Động thái giảm lãi suất của NHNN mang hàm ý ưu tiên tăng trưởng GDP khi nền kinh tế đang xấu đi

Giảm lãi suất để ưu tiên tăng trưởng

Tại talkshow "Đi theo dòng tiền" ngày 15/3, ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital cho biết có thể nhìn thấy hàm ý rất rõ ràng trong việc hạ lãi suất là Việt Nam đang ưu tiên tăng trưởng GDP.

Theo đó, những người làm chính sách đã nhìn thấy tăng trưởng GDP là một mục tiêu khó đạt được trong năm nay. Số liệu về tiêu dùng, hàng hoá, dịch vụ ngay trong tháng 1, tháng 2 yếu hơn cùng kỳ cho thấy đã có sự sụt giảm ở các thị trường xuất nhập khẩu, du lịch hoặc các nhu cầu nội địa. 

"Năm nay, lạm phát không đáng e ngại trong khi tăng trưởng lại gặp vấn đề. Chính vì vậy, việc hạ lãi suất để ưu tiên và kích thích tăng trưởng sẽ là một quyết định linh hoạt của Chính phủ, theo quan điểm của tôi," ông Tuấn cho hay.

Về tác động lên tỷ giá, chuyên gia cho rằng tỷ giá chắc chắn bị ảnh hưởng khi có yếu tố về chênh lệch lãi suất và lãi suất VND giảm. Tuy nhiên trong năm nay, đây không còn là vấn đề cấp thiết như năm ngoái nhờ cán cân thương mại dương hơn 2 tỷ USD; NHNN đã mua vào dự trữ hơn 3 tỷ USD và chênh lệch lãi suất VND-USD dương trên tất cả kỳ hạn. Trên thế giới, chỉ số DXY cũng đã sụt giảm từ đỉnh 114 về 103.

Cũng theo ông Tuấn, đứng ở góc độ người làm chính sách, NHNN đã nhìn thấy vấn đề tỷ giá chưa phải là mối quan tâm hiện tại, mà là tăng trưởng GDP.

Năm ngoái, tỷ giá đã có biên độ khá rộng mỗi chiều 5%, có nghĩa chúng ta đã cho tỷ giá một biên độ để có thể “rảnh tay” lo nhiều hơn cho lãi suất. Đầu năm nay, với số dương của cán cân thương mại cũng như lãi suất đã bình ổn trở lại, các ngân hàng đã bán lại một lượng USD vào dự trữ. Do đó, tỷ giá chưa phải vấn đề lớn.

Ngoài ra, việc trần lãi suất trần huy động vẫn giữ nguyên cho thấy chính sách NHNN đang tập trung vào thị trường 2 nhiều hơn. 

Nhìn vào nội tại của nền kinh tế, tăng trưởng tín dụng rất chậm trong hai tháng đầu năm 2023 đã thể hiện vấn đề cụ thể là khách hàng không muốn vay hoặc quá yếu để vay (khó sản xuất kinh doanh). Trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất kỳ hạn qua đêm đã về dưới mức 5%. Nếu Cục Dự trữ Liên Bang Mỹ (Fed) tăng ít hoặc không tăng lãi suất sẽ là tiền đề để NHNN giảm thêm lãi suất.

Fed có thể bớt điều hâu về chính sách tiền tệ sau vụ sụp đổ của SVB

Báo cáo cập nhật thị trường tiền tệ mới đây của Chứng khoán VNDirect cho biết vụ sụp đổ gần đây của ngân hàng SVB tại Mỹ đang đặt Fed vào tình thế khó. Một mặt, Fed vẫn chịu áp lực phải tăng lãi suất điều hành để kiềm chế tình hình lạm phát. Mặt khác, môi trường lãi suất cao sẽ đặt các tổ chức tài chính Mỹ vào tình thế nguy hiểm do giá trị tài sản thực thấp hơn nhiều so với giá trị sổ sách (do lãi suất tăng cao khiến giá trái phiếu giảm mạnh).

Do đó, thị trường đang kỳ vọng Fed sẽ bớt “diều hâu” hơn so với thời điểm trước sự kiện SVB. Theo đó, thị trường hiện dự báo mức đỉnh lãi suất điều hành của FED ở mức 5-5,25%, thấp hơn so với mức dự báo là 5,5-5,75% trước sự kiện SVB. Đồng thời, thị trường kỳ vọng FED có thể bắt đầu giảm lãi suất điều hành kể từ quý IV/2023, sớm hơn so với dự báo trước đó là vào quý I/2024.

Chỉ số USD Index cũng giảm mạnh sau sự kiện SVB, theo đó, áp lực tỷ giá sẽ dịu bớt trong quý II/2023 do Fed có thể đưa ra những thông điệp ôn hòa hơn về chính sách tiền tệ trong cuộc họp tháng 3 tới. Theo đó, tỷ giá USD/VND dự báo dao động trong vùng 23.600-23.800 trong quý II/2023.

Về lãi suất huy động, tại ngày 9/3, lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng bình quân tại nhóm ngân hàng TMCP tư nhân và nhóm ngân hàng TMCP quốc doanh lần lượt ở mức 7,8%/năm và 7,2%/năm, giảm lần lượt 0,41 điểm và 0,2 điểm % so với thời điểm cuối tháng 1/2023.

Các chuyên gia kỳ vọng lãi suất huy động sẽ tiếp tục giảm nhẹ trong năm 2023 dựa trên luận điểm nhu cầu tín dụng giảm do tăng trưởng kinh tế chậm lại và thị trường bất động sản gặp nhiều khó khăn; Chính phủ thúc đẩy giải ngân đầu tư công giúp bơm thanh khoản vào nền kinh tế và NHNN sẽ chủ động hơn trong việc hỗ trợ thanh khoản thị trường thông qua kênh thị trường mở, mua vào ngoại tệ…

Tuy nhiên, mức giảm sắp tới sẽ không lớn do lãi suất giảm sẽ gây thêm áp lực lên tỷ giá trong bối cảnh Fed có thể tiếp tục tăng lãi suất chính sách đến giữa năm 2023 và giữ mặt bằng lãi suất cao đến quý IV.