Chưa kịp vực dậy, ngành vận tải biển đã phải hứng cú sốc mới

Theo đưa tin từ CNBC, số ca nhiễm COVID-19 tại tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc) đang gia tăng nhanh. Giới chức Quảng Đông đã áp lệnh phong tỏa các quận và yêu cầu doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động để ngăn virus lây lan.

Các nhà phân tích và nhân sự trong ngành vận tải biển cho biết, chính sách dập dịch của tỉnh Quảng Đông đang khiến các chuyến hàng tại nhiều cảng lớn bị đình trệ. Cước phí vận tải biển vốn đã rất cao và thời gian chờ đợi tại bến cảng ngày càng "leo thang".

Chia sẻ với CNBC, CEO Brian Glick của hãng quản trị chuỗi cung ứng Chain.io nhấn mạnh: "Tình trạng gián đoạn ở hai thành phố Thâm Quyến và Quảng Châu (tỉnh Quảng Đông) là cực kỳ nghiêm trọng. Chỉ riêng hai thành phố này đã có thể gây ra ảnh hưởng chưa từng có lên chuỗi cung ứng".

Kết hợp với các thách thức lớn mà chuỗi cung ứng toàn cầu phải đối mặt từ đầu năm, ngành vận tải biển đang "rơi vào tình cảnh bi kịch hiếm có", ông Glick khẳng định.

Tỉnh Quảng Đông chiếm khoảng 24% tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc. Đây cũng là nơi đặt hai cảng Thâm Quyến và cảng Quảng Châu, lần lượt là cảng lớn thứ 3 và thứ 5 thế giới tính theo lưu lượng container, theo Hội đồng Vận tải Thế giới.

Chưa vực dậy đã bị đạp ngã

Khi các nền kinh tế trên thế giới dần phục hồi từ đại dịch, nhu cầu mua hàng trở nên bùng nổ. Các hãng vận tải biển hối hả chở hàng đi khắp nơi, khiến số lượng container sẵn có sụt giảm nghiêm trọng. Các chuyến hàng từ Trung Quốc đến Mỹ và châu Âu do đó mà bị chậm trễ khá nhiều, và giá hàng hóa khi đến tay người tiêu dùng tăng cao.

Sau đó, Ever Given - một trong các con tàu container lớn nhất thế giới, bị mắc cạn và chắn ngang kênh đào Suez trong gần một tuần. Dòng chảy thương mại càng thêm gián đoạn.

Bây giờ, cuộc khủng hoảng mới nhất ở miền nam Trung Quốc đang làm đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu thêm một nữa.

Ông Zhang Zhiwei, nhà kinh tế trưởng tại Pinpoint Asset Management, nhận xét: "Tôi cho rằng nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng đang lớn dần. Giá hàng hóa xuất khẩu và cước vận tải có khả năng tăng cao hơn nữa".

Phó Chủ tịch JP Wiggins của hãng phần mềm vận tải biển 3GTMS dự đoán, cuộc khủng hoảng ở các cảng biển của Trung Quốc sẽ tác động đến người tiêu dùng Mỹ nhiều hơn, vì phần lớn các chuyến tàu đều đi đến Bắc Mỹ. Trong khi đó, các tàu hàng bị kẹt tại kênh đào Suez chủ yếu di chuyển tới châu Âu.

Hệ lụy chồng chất

Cước phí vận tải biển nhảy vọt là ảnh hưởng trực tiếp từ cuộc khủng hoảng. Ông Glick của Chain.io cho hay: "Rất nhiều hãng vận tải vừa và nhỏ đang bị sốc vì cước vận tải ăn mòn biên lợi nhuận của các sản phẩm mà họ vận chuyển... Không ai biết cước phí khi nào đạt đỉnh".

Bà Shehrina Kamal, Phó Chủ tịch của công ty tư vấn Everstream Analytics cho biết, vì không thể chịu được sự chậm trễ khi vận chuyển hàng hóa bằng đường biển, một số doanh nghiệp đã tìm cách đưa hàng đi bằng đường hàng không. Biện pháp này sẽ làm tăng thêm chi phí chuyên chở hàng.

Chưa kể, thời gian chờ tàu đến bến cảng quốc tế Yantian ở Thâm Quyến đã nhảy vọt từ trung bình nửa ngày lên 16 ngày, bà Kamal thông tin thêm. Cảng Nam Sa ở Quảng Châu cũng đang trải qua tình cảnh tương tự. Việc tàu hàng phải chờ đợi lâu ngày như thế sẽ gây ra tác động kép đến các cảng khác trên khắp miền nam Trung Quốc.

Bà Kamal cảnh báo, tác động dây chuyền có thể lan sang các tỉnh lân cận như Quảng Tây, Vân Nam, Hồ Nam và Hồ Bắc. Ngoài Trung Quốc đại lục, các cảng tại trung tâm tài chính Hong Kong cũng bị ảnh hưởng.

Giá hàng hóa do đó có thể leo thang nghiêm trọng, càng khiến nhà đầu tư lo lắng hơn về rủi ro lạm phát và tác động tới chính sách lãi suất của các ngân hàng trung ương.

Ông Zhang của Pinpoint Asset Management cảnh báo: "Cùng với tình hình dịch bệnh ở Ấn Độ và các nước Đông Nam Á, chi phí hàng hóa và cước vận tải nhảy vọt và số ca bệnh gia tăng nhanh ở tỉnh Quảng Đông có thể góp phần làm tăng áp lực lạm phát ở các nền kinh tế khác".