'Cần hài hòa lợi ích phát triển kinh tế và an ninh quốc gia'

	Hôm nay (6/6), Quốc hội thảo luận Luật Thuỷ sản sửa đổi
	'Vệ sinh an toàn thực phẩm Việt Nam đã đến mức báo động'
	Bốn bộ trưởng sẽ trả lời chất vấn từ ngày 13 - 15/6

Ngành thuỷ sản đã dần chuyển dịch sang hướng thương mại hoá

Trong phiên họp Quốc hội sáng nay 6/6, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình dự án Luật thủy sản (sửa đổi).

Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, Luật Thủy sản có hiệu lực từ ngày 1/7/2004, về cơ bản đã tạo hành lang pháp lý quan trọng để điều chỉnh các quan hệ xã hội trong lĩnh vực thủy sản. Nhờ đó, ngành thủy sản đã dần chuyển dịch từ nghề cá nhân dân sang nghề cá thương mại.

Trong những năm qua, ngành đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, đóng góp lớn vào tăng trưởng ngành nông nghiệp. Ngành thuỷ sản đã nâng cao giá trị kim ngạch xuất khẩu của nông sản Việt Nam từ 2,2 tỷ USD năm 2003 tăng lên 7,16 tỷ USD năm 2016.

Mặc dù vậy, theo Bộ trưởng Cường, sau 13 năm triển khai thực hiện, Luật Thủy sản 2003 đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập. Một số quy định chưa theo kịp với sự phát triển nhanh của ngành thủy sản Việt Nam. Một số quy định chưa đáp ứng được yêu cầu trong công tác cải cách hành chính của Chính phủ, trong đó có yêu cầu về tăng cường xã hội hóa các dịch vụ công, đơn giản hóa thủ tục hành chính, phân cấp mạnh cho địa phương...

Trong đó, với quy định cấp hạn ngạch Giấy phép khai thác thủy sản và thay đổi thời hạn của giấy phép, dự thảo Luật quy định nâng hời hạn giấy phép khai thác từ 12 tháng lên 60 tháng. Việc làm này nhằm mục đích giảm thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp, phù hợp với tình hình thực tiễn.

Quy định cấp hạn ngạch giấy phép khai thác thủy sản nhằm từng bước quản lý sản lượng khai thác, kiểm soát có hiệu quả các nghề làm suy giảm nguồn lợi thủy sản; kiểm soát đóng mới và phát triển tàu cá theo nhóm nghề; là công cụ quản lý hữu hiệu mà phần lớn các quốc gia hiện nay đang áp dụng để quản lý nguồn lợi thủy sản.

“Nguồn lợi thủy sản là nguồn tài nguyên có khả năng tái tạo, do đó nếu được quản lý chặt chẽ và sử dụng hợp lý sẽ đảm bảo trữ lượng nguồn tài nguyên này phát triển ổn định và bền vững. Quy định trong dự thảo nhằm phù hợp với xu hướng quản lý nguồn lợi thủy sản của các nước trong khu vực và trên thế giới. Đặc biệt, trong tình hình nguồn lợi thủy sản đang có dấu hiệu suy giảm”, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.

Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường. Ảnh: Quochoi.

Cần hài hòa lợi ích phát triển kinh tế và an ninh quốc gia

Trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Luật thủy sản (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KH,CN&MT) của Quốc hội Phan Xuân Dũng cũng cho biết: “Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường nhất trí với việc đổi mới trong việc cấp giấy phép khai thác thủy sản và thống nhất khai thác thủy sản phải được quản lý bằng hạn ngạch để bảo vệ, tái tạo và phục hồi nguồn lợi thủy sản hợp lý và bền vững. Thời hạn của giấy phép 60 tháng như quy định trong dự thảo Luật (điểm a Khoản 2 Điều 51) là phù hợp với thời hạn điều tra, đánh giá và công bố trữ lượng nguồn lợi thủy sản”.

Về thẩm quyền giao, cho thuê mặt nước biển (Điều 44), Ủy ban KH,CN&MT đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc việc giao UBND cấp tỉnh có thẩm quyền giao, cho thuê mặt nước biển, vì khó khả thi đối với các dự án có quy mô đầu tư trên diện tích lớn, ảnh hưởng đến nhiều tỉnh.

Theo KH,CN&MT, đối với mô hình nuôi khơi (nuôi xa bờ), theo Nghị định 51/2014/NĐ-CP về quy định việc giao các khu vực biển nhất định cho tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng tài nguyên biển, UBND cấp tỉnh chỉ có thẩm quyền giao, cho thuê từ vùng biển 3 hải lý trở vào.

Bên cạnh đó, do đặc thù của mô hình này là xa vùng bờ nên khó kiểm soát và ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng, cần có sự đánh giá tổng hợp của các cơ quan chuyên ngành Trung ương. Do vậy, Ủy ban KH,CN&MT đề nghị quy định thẩm quyền giao, cho thuê đối với những trường hợp này cho Chính phủ, Bộ với yêu cầu quy định chi tiết trách nhiệm của Chính phủ, các Bộ liên quan trước khi giao, cho thuê mặt nước.

Ngoài ra, Ủy ban KH,CN&MT thấy rằng, việc thu hút vốn đầu tư của nước ngoài vào Việt Nam là một chủ trương đúng đắn để phát triển đất nước. Tuy nhiên, việc quy định cho cá nhân, tổ chức nước ngoài thuê mặt nước biển để nuôi trồng thủy sản là phương thức mới, diện tích vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam rộng lớn với gần 1 triệu km², tiếp giáp với nhiều quốc gia, do vậy, cần cân nhắc kỹ lưỡng một số vấn đề về quốc phòng - an ninh để bảo đảm hài hòa lợi ích phát triển kinh tế và an ninh quốc gia.

“Ủy ban cho rằng, dự án Luật Thủy sản (sửa đổi) đã đủ điều kiện trình Quốc hội khóa XIV xem xét, cho ý kiến. Sau kỳ họp thứ 3, với sự chỉ đạo của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường sẽ phối hợp với Ban soạn thảo và các cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu chỉnh lý dự thảo Luật”, Chủ nhiệm Ủy ban KH,CN&MT của Quốc hội Phan Xuân Dũng kết luận.