Các nhà khoa học Trung Quốc tìm ra manh mối chống lại dịch tả heo châu Phi

Bu Zhigao, Giám đốc Viện nghiên cứu thú y Cáp Nhĩ Tân (CAAS), cho biết Trung Quốc đang đối mặt với một thách thức lớn trong việc kiểm soát sự lây lan của dịch tả heo châu Phi. 

Và điều cấp thiết là phải phát triển các công cụ mạnh hơn như vắc-xin để ngăn ngừa bệnh.

"Bước đột phá trong việc công bố cấu trúc rõ ràng của virus là nghiên cứu cơ bản và quan trọng, theo đó sẽ cung cấp manh mối để khám phá các cơ chế cơ bản đối với nhiễm trùng, mầm bệnh và miễn dịch của dịch tả heo châu Phi, cũng như phát triển vắc-xin", ông Bu nói.

Các nhà khoa học đã phân lập thành công chủng dịch của virus tả heo châu Phi đang lây lan ở Trung Quốc. Nhóm nghiên cứu phải mất 4 tháng để thu thập hơn 100 TB dữ liệu chất lượng cao.

Các nhà khoa học Trung Quốc nghiên cứu thành công cấu trúc ba chiều của virus tả heo châu Phi. Ảnh: World Times.

Nghiên cứu cho thấy virus có cấu trúc độc đáo gồm 5 lớp: màng ngoài, capsid, màng trong hai lớp, vỏ lõi và bộ gen. Nó chứa hơn 30.000 tiểu đơn vị protein, tạo thành một hạt hình cầu với đường kính khoảng 260 nanomet.

Nghiên cứu đã xác định các protein cấu trúc của virus, tiết lộ các kháng nguyên bảo vệ tiềm năng và thông tin chính về epitope, một phần của phân tử kháng nguyên có khả năng gắn vào kháng thể.

Nghiên cứu cũng cho thấy sự sắp xếp và chế độ tương tác phức tạp của các protein cấu trúc và đề xuất cơ chế lắp đặt có thể của virus, cung cấp manh mối quan trọng về cách nó xâm nhập tế bào chủ và lẩn trốn, chống lại khả năng miễn dịch chống virus của vật chủ.

Theo ông Wang Xiangxi, một nhà nghiên cứu tại Viện Sinh lý học CAS, cấu trúc 5 lớp của virus tả heo châu Phi là rất hiếm và phức tạp hơn các loại virus khác.

"Kích thước của virus tả heo châu Phi là rất lớn, nó là loại virus lớn nhất trong số các loại virus được các nhà khoa học Trung Quốc làm rõ. Đường kính của nó dài gấp 10 lần đường kính của virus viêm gan A", ông Wang nói. 

"Dịch tả heo châu Phi, với lịch sử dịch bệnh gần 100 năm, là một vấn đề thách thức toàn cầu. Nó có cấu trúc ổn định và có thể tồn tại trong nhiều tháng dưới nhiệt độ bình thường, đặt ra thách thức lớn cho việc phòng ngừa và kiểm soát. Chúng tôi hi vọng sẽ mở ra cánh cửa để hiểu rõ hơn về bệnh này".

Rao Zihe, một học giả của Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) và là một trong những nhà khoa học đi đầu của cuộc nghiên cứu, nhận định việc phát hiện ra cấu trúc của dịch tả heo châu Phi là bước quan trọng đầu tiên trong "hành trình dài" để giải quyết căn bệnh. 

Một nhà khoa học trình bày về cấu trúc của virus tả heo châu Phi. Nguồn: World Times.

Các nhà nghiên cứu sẽ tiếp tục phân tích cấu trúc vỏ lõi của virus và cách thức virus tương tác với các thụ thể.

Shao Feng, một học giả CAS khác kiêm Phó Giám đốc của Viện Khoa học Sinh học Quốc gia, cho hay so với các loại virus khác, kiến thức của các nhà khoa học về dịch tả heo châu Phi gần như bằng không. 

Sự hợp tác giữa các nhà khoa học gồm các nhà miễn dịch học là cần thiết để thúc đẩy việc nghiên cứu vắc-xin.

"Cấu trúc của virus chưa được tiết lộ rất tinh vi và công việc phân tích rất tuyệt vời. Tôi tin nó có thể giúp đỡ không chỉ phát triển vắc-xin mà còn chẩn đoán và sản xuất thuốc để điều trị bệnh", theo ông Chen Xinwen, người đứng đầu Viện Y sinh học và Sức khỏe Quảng Châu của CAS.

Dịch tả heo châu Phi, được mô tả lần đầu tiên ở Kenya vào năm 1921, là một bệnh do virus truyền nhiễm rất cao ở heo với tỉ lệ chết lên tới 100%. Trong thập kỉ qua, bệnh này đã lan rộng qua nhiều quốc gia, gây nguy cơ nghiêm trọng cho việc lây lan rộng hơn nữa.

Trung Quốc đã báo cáo trường hợp nhiễm virus đầu tiên vào tháng 8/2018 tại tỉnh Liêu Ninh. Các ổ dịch sau đó đã được báo cáo ở những khu vực tỉnh khác, theo Tân Hoa xã.

Trung Quốc là nhà sản xuất heo lớn nhất thế giới và việc kiểm soát dịch tả heo châu Phi là một nhiệm vụ khó khăn. Trung Quốc đã tiến hành nghiên cứu trong phòng thí nghiệm về vắc-xin chống lại căn bệnh này, nhưng vắc-xin đang được phát triển vẫn chưa hoàn hảo, theo ông Bu.

Sự phát triển trước đây của vắc-xin sử dụng các phương pháp truyền thống, thiếu hướng dẫn lí thuyết rõ ràng. 

Nghiên cứu gần đây có thể có lợi cho các thiết kế mới của vắc-xin.

Nghiên cứu do các nhà khoa học tại Viện Sinh lý học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) và Viện Nghiên cứu Thú y Cáp Nhĩ Tân thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nông nghiệp Trung Quốc (CAAS), Đại học ShanghaiTech và các viện nghiên cứu khác thực hiện đã được công bố trong ấn phẩm mới nhất của tạp chí khoa học.