Bộ Tài chính đề xuất áp thuế xuất khẩu 2% đối với vàng

Thị trường vàng trong nước và thế giới biến động khá mạnh trong thời gian qua mà nguyên nhân chủ yếu do sự bất ổn của kinh tế thế giới và các cuộc chiến tranh thương mại khiến đồng USD giảm khá mạnh so với các đồng tiền chủ chốt khác. 

Đặc biệt, dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp tác động lớn đến tâm lý người dân trên toàn thế giới.

Theo số liệu Tổng cục Hải Quan, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng đá quý, kim loại quý và sản phẩm 2020 đạt 2,6 tỷ USD; năm 2019 là 2,1 tỷ USD; tăng lần lượt 23,8% và 231,2% so với cùng kỳ.

Kim ngạch xuất khẩu tập trung chủ yếu mặt hàng đồ kỹ nghệ và các bộ phận của đồ kỹ nghệ bằng vàng, đã hoặc chưa mạ hoặc dát phủ kim loại quý, có hàm lượng vàng dưới 95%.

Quy định của trong các Nghị định của Chính phủ nêu rõ Nhà nước độc quyền xuất, nhập khẩu vàng nguyên liệu.

Các công ty không được phép xuất khẩu vàng nguyên liệu, chỉ được xuất khẩu vàng mỹ nghệ, vàng trang sức theo giấy phép đăng ký kinh doanh, không cần xin giấy phép của ngân hàng nhà nước.

Theo đó, vàng, trang sức, mỹ nghệ là các sản phẩm vàng có hàm lượng vàng từ 8 kara trở lên, đã qua gia công chế tác để phục vụ nhu cầu trang trí, mỹ thuật.

Nghị định không quy định cụ thể về các điều kiện hoặc tiêu chuẩn của vàng mỹ nghệ xuất khẩu nên việc xác định phân loại để tính thuế xuất khẩu mặt hàng này trên thực tế gặp nhiều khó khăn.

Trong quá trình thực hiện, cơ quan Hải quan cho biết tiêu chuẩn giữa các mặt hàng có thuế suất 0% và 2% rất khó phân biệt.

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải Quan, hiện nay các doanh nghiệp xuất khẩu chủ yếu khai báo mặt hàng xuất khẩu là vàng mỹ nghệ các loại, hàm lượng vàng dưới 95%, thuế xuất khẩu là 0%.

Hiện nay, việc tính thuế đều căn cứ theo khai báo của doanh nghiệp, cơ quan hải quan không có đủ cơ sở để kiểm tra. Các công ty thực hiện giám định chất lượng vàng trước khi xuất khẩu đều thể hiện hàm lượng vàng dưới 95%, các chứng từ giám định lại của đối tác nước ngoài đều dưới 95%.

Do đó, Bộ Tài chính trình Chính phủ thống nhất chung một mức thuế suất đối với mặt hàng vàng, không phân biệt theo hàm lượng vàng như hiện nay.

Cụ thể, tăng thuế xuất khẩu các mặt hàng vàng có hàm lượng vàng dưới 95% từ 0% lên 2% và gộp dòng theo tên gọi mặt hàng theo đúng danh mục thuế quan hài hòa ASEAN (AHTN) mà Việt Nam đã ký kết, không chia cụ thể theo hàm lượng vàng để đơn giản hóa biểu thuế.