Biến cố của ông Phạm Văn Tam tại Asanzo
Một trong những vụ việc nổi bật nhất là vào tháng 6/2019, khi tờ Tuổi Trẻ và các cơ quan chức năng phát hiện Asanzo đã nhập khẩu các sản phẩm điện tử từ Trung Quốc, sau đó dán nhãn “Made in Vietnam” và bán ra thị trường với danh nghĩa hàng sản xuất trong nước.
Vụ việc này đã làm dấy lên nhiều nghi ngờ về tính trung thực và uy tín của tập đoàn Asanzo. Cơ quan điều tra đã tiến hành kiểm tra và xác nhận rằng các sản phẩm điện tử của Asanzo, bao gồm tivi, điều hòa, và nhiều thiết bị gia dụng khác, thực chất là hàng nhập khẩu nguyên chiếc từ Trung Quốc.
Sau đó, Asanzo chỉ thực hiện một số công đoạn lắp ráp đơn giản và dán nhãn “Made in Vietnam”. Hành động này đã vi phạm các quy định về xuất xứ hàng hóa, gây ra những hệ lụy nghiêm trọng đối với người tiêu dùng và thị trường nội địa.
Trong quá trình điều tra, nhiều tài liệu và bằng chứng đã được phát hiện cho thấy Asanzo còn gian lận trong việc kê khai thuế và tránh các nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Cụ thể, theo báo cáo từ Tổng cục Hải quan, Asanzo đã sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để giảm thiểu số tiền thuế phải nộp, gây thất thoát lớn cho ngân sách quốc gia.
Ở thời điểm đó, ông Phạm Văn Tam cùng ban lãnh đạo Asanzo đã tổ chức nhiều buổi họp báo để giải trình và bảo vệ uy tín của công ty. Vào cuối năm 2019, Bộ Công Thương đã quyết định thu hồi Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) của Asanzo đối với một số sản phẩm.
Kết luận cuối cùng của Bộ Công an đã cho rằng: "Chưa có căn cứ xác định CTCPTập đoàn Asanzo do ông Phạm Văn Tam làm Chủ tịch HĐQT lừa dối khách hàng". Trong vụ việc công ty này có dấu hiệu: sản xuất, buôn bán hàng giả, lừa dối khách hàng trong việc xuất nhập khẩu hàng hóa, linh kiện có xuất xứ Trung Quốc, nhưng về thay nhãn hàng hóa hoặc lắp ráp đơn giản, rồi dán nhãn Asanzo có xuất xứ Việt Nam để tiêu thụ tại thị trường.
Ông Phạm Văn Tam từng có mặt trong chương trình Shark Tank Việt Nam mùa ba nhưng sau khi vụ bê bối của Asanzo nổ ra, chương trình đã thay đổi hội đồng đầu tư.
Thời điểm đó, trao đổi với truyền thông, ông Tam nói: "Thật ra thì nói khủng hoảng thì cũng không hẳn, tôi gọi đó là biến cố. Về câu chuyện của một năm trước, đến thời điểm này thì tôi cũng nắm trong tay kết quả đầy đủ, và Asanzo chẳng có lỗi gì. Tuy thiệt hại ban đầu rất lớn nhưng tôi đủ trải qua được, tôi tin pháp luật Việt Nam rất công bằng".
Mới đây, ông Tam và ông Phạm Xuân Tình - đại diện pháp luật kiêm Giám đốc CTCP Tập đoàn Asanzo, bị Công an TP HCM khởi tố, cho tại ngoại, điều tra về hành vi trốn thuế. Cơ quan điều tra xác định, ông Tam đã chỉ đạo Tình ký các Hợp đồng nguyên tắc với các công ty TNHH đầu tư thương mại Việt Tài, An Thiên, và Đầu tư xuất nhập khẩu Trần Thoàn nhưng không xuất hóa đơn và để ngoài số sách kế toán liên quan đến doanh thu bán hàng.
CTCP Tập đoàn Asanzo đã sử dụng hóa đơn không hợp pháp để hạch toán hàng hóa, nguyên liệu đầu vào trong hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế. Hành vi này bị cáo buộc "nhằm mục đích trốn tiền thuế phải nộp" là hơn 15,7 tỷ đồng.
Hồi tháng 10/2019, Cục Thuế TP HCM đã xử phạt và truy thu tổng cộng 68 tỷ đồng đối với Công ty Asanzo. Trong đó, truy thu số tiền thuế kê khai thiếu và trốn thuế gần 40,6 tỷ đồng (gồm các khoản truy thu thuế VAT, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân; tiền chậm nộp thuế 1,6 tỷ. Hồ sơ vụ việc cũng được chuyển cho công an điều tra dấu hiệu vi phạm hình sự.
Ngoài ra, Asanzo cũng bị xử phạt với tình tiết tăng nặng là sau khi vi phạm có hành vi trốn tránh, che giấu vi phạm nên mức phạt chính là 26,3 tỷ đồng. Trong đó gồm phạt về hành vi khai sai là 4,9 tỷ đồng, phạt 1,5 lần về hành vi không xuất hóa đơn là 6,3 tỷ đồng, phạt 1,5 lần thuế tiêu thụ đặc biệt là gần 14,7 tỷ đồng.