[Báo cáo] Thị trường hồ tiêu năm 2023: Kết thúc một năm nhiều biến động, giá tiêu kỳ vọng sẽ tăng trong năm 2024

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu hồ tiêu của Việt Nam trong năm 2023 đạt 265.897 tấn, với giá trị thu về 910,5 triệu USD, tăng 16,3% về lượng nhưng lại giảm tới 19,3% về trị giá so với năm 2023. Như vậy, đây là năm thứ 6 liên tiếp ngành hồ tiêu chưa trở lại mốc kim ngạch xuất khẩu tỷ USD.

Mặc dù vậy, đây vẫn là kết quả khá tích cực xét trong bổi cảnh kinh tế toàn cầu suy giảm, lạm phát và lãi suất duy trì ở mức cao, căng thẳng địa chính trị kéo dài, kéo theo sự sụt giảm về nhu cầu tiêu dùng hàng hóa nói chung và hồ tiêu nói riêng.

Đáng chú ý, trong số các quốc gia sản xuất tiêu hàng đầu thế giới Việt Nam là quốc gia duy nhất ghi nhận xuất khẩu tăng, trong khi Brazil, Indonesia và Ấn Độ đều sụt giảm.

2023 cũng là một năm có không ít biến động của thị trường hồ tiêu trong nước. Giá của mặt hàng này đã tăng 27% trong 5 tháng đầu năm lên 73.000 – 76.000 đồng/kg, do nhu cầu tăng cao từ thị trường Trung Quốc. Sau đó, sức cầu từ Trung Quốc chậm lại đã kéo giá tiêu giảm về mức 61.000 – 71.000 đồng/kg vào tháng 8.

Bước sang quý IV/2023, giá tiêu trong nước tăng mạnh và có thời điểm đạt đỉnh 86.000 đồng/kg vào giữa tháng 12/2023, chủ yếu do giới đầu cơ đẩy mạnh việc mua vào trong bối cảnh nguồn cung hạn chế. 

Hiệp hội Hồ tiêu và Cây Gia vị (VPSA) cho biết thêm một trong những nguyên nhân của đợt tăng giá vừa qua là nguồn cung của vụ cũ không có nhiều trong khi vụ mới năm nay người dân thu hoạch muộn hơn.

Thông thường, mọi năm một số nơi bắt đầu thu hoạch sớm từ tháng 12 nhưng năm nay phải sang tháng 1/2024 mới thu hái thu và dự kiến kết thúc vào tháng 4/2024.

Cập nhật đến ngày 15/1/2024, giá tiêu tại các tỉnh Tây Nguyên dù đã hạ nhiệt so với mức đỉnh đạt được vào cuối năm ngoái nhưng vẫn tăng 35 – 40% so với đầu năm 2023, dao động ở mức 78.000 – 81.000 đồng/kg.

Mặc dù kinh tế toàn cầu vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, nhưng trong bối cảnh nguồn cung có xu hướng giảm tại nhiều quốc gia, giá hồ tiêu được nhận định sẽ tăng trong niên vụ 2023-2024.

Ông William SC Yii, Giám đốc Công ty Nguong Aik Sdn Bhd (Kuching, Malaysia), cho biết điều kiện thời tiết bất lợi do hiện tượng El Nino gây ra đang ảnh hưởng đến năng suất và thu hoạch hồ tiêu tại một số quốc gia.

Thời tiết khô hạn ở Brazil, một trong những nước sản xuất tiêu quan trọng trên thế giới, có thể gây thiệt hại cho cây hồ tiêu.

“Dự kiến sẽ có sự thiếu hụt sản lượng hồ tiêu toàn cầu vào năm 2024 do biến đổi khí hậu và không có nhiều diện tích trồng mới ở các nước sản xuất lớn trong những năm gần đây”, ông William SC Yii nhận định.

Với Việt Nam, nước sản xuất hồ tiêu số 1 thế giới, đóng góp khoảng 40% nguồn cung toàn cầu, sản lượng được dự báo sẽ tiếp tục giảm xuống còn 180.000 - 200.000 tấn vào năm 2024 từ mức 220.000 tấn của năm 2023.

Theo Hiệp hội Hồ tiêu và gia vị Việt Nam, những đợt mưa lớn kéo dài gần đây ở khu vực Tây Nguyên và các tỉnh phía Nam đã mang đến những khó khăn thách thức cho người trồng tiêu. Điều này đang gây ra những lo ngại về sản lượng có khả năng sụt giảm trong vụ thu hoạch tiếp theo vào năm 2024.

Theo ông William SC Yii, năm 2023, Việt Nam đã xuất khẩu khoảng hơn 260.000 tấn hồ tiêu, bao gồm cả lượng tồn kho tích luỹ nhiều năm. Xuất khẩu tăng đã làm cạn kiệt nguồn dự trữ tiêu đen của Việt Nam trước khi nước này bắt đầu thu hoạch vụ mùa mới trong dịp Tết Nguyên đán vào tháng 2.

Sản lượng tiêu tại Việt Nam có xu hướng giảm trong những năm gần đây do giá cả ở mức thấp khiến một số nông dân trồng tiêu chuyển sang trồng ca cao, cà phê có giá cao hơn.

Chi tiết báo cáo thị trường hồ tiêu năm 2023 tại đây: