Bà Phạm Minh Hương và hành trình VNDirect từ bé hạt tiêu trở thành công ty chứng khoán tỷ USD

Trong hai năm gần đây, thị trường chứng khoán Việt Nam đã chứng kiến đà tăng trưởng mạnh mẽ. Số lượng tài khoản mở mới trong nửa đầu năm là hơn 960.450 tài khoản, cao gấp 2,4 lần năm 2020 và vượt 63% so với kết quả trong cả giai đoạn 2019 - 2020. Thanh khoản thị trường bùng nổ với giá trị hàng tỷ USD mỗi phiên.

Điều kiện thị trường thuận lợi, các công ty chứng khoán báo lãi đậm và giá cổ phiếu liên tục tăng. Với sức nóng ấy, trong tháng 9, thị trường chứng khoán Việt Nam đã chào đón thêm một công ty chứng khoán với vốn hóa tỷ USD - CTCP Chứng khoán VNDirect (VNDirect - Mã: VND). 

Theo thống kê, quy mô vốn hóa hiện tại của VNDirect chỉ xếp sau "anh cả" SSI và là hai công ty chứng khoán duy nhất với giá trị thị trường hơn 1 tỷ USD ở thời điểm hiện tại.

Bà Phạm Minh Hương - nữ "thuyền trưởng" của VNDirect

Hành trình tăng trưởng vượt bậc từ một công ty với vốn điều lệ 50 tỷ đồng của VNDirect gắn liền với bà Phạm Minh Hương, hiện là Chủ tịch HĐQT VNDirect và Thành viên HĐQT CTCP Tập đoàn Đầu tư I.P.A (Mã: IPA).

Theo giới thiệu từ VNDirect, bà Hương từng là một trong những thành viên đầu tiên đóng góp vào sự phát triển hoạt động của Ngân hàng Citibank N.A ở Việt Nam. Với cương vị Giám đốc kinh doanh tiền tệ và thị trường tài chính (Country Treasurer), trong 8 năm hoạt động ở Citibank, bà Hương đã đem lại lợi nhuận vượt bậc cho Citibank, xây dựng được kinh nghiệm hoạt động trên thị trường tiền tệ.

Sau thời gian công tác tại Citibank, bà gia nhập CTCP Chứng khoán Sài Gòn (SSI) vào tháng 9/2003. Bà Hương giữ chức danh Tổng Giám đốc tại SSI từ năm 2003 đến năm 2005. Vừa vai trò là cổ đông lớn và tổng giám đốc công ty, bà đã tích lũy kinh nghiệm để làm nền tảng thành lập CTCP Chứng khoán VNDirect vào cuối năm 2006.

Ở những ngày đầu hoạt động, mức vốn 50 tỷ đồng của VNDirect được xem là khá khiếm tốn, nằm trong nhóm thấp nhất thị trường thời điểm đó. So với vốn của các "đại gia" là các công ty con của các ngân hàng như ACBS (250 tỷ đồng), BSC (200 tỷ đồng), Chứng khoán Sacombank (300 tỷ đồng), VCBS (200 tỷ đồng), BVSC (150 tỷ đồng), VNDirect là cái tên mới không mấy tên tuổi trên thị trường.

Sau gần 15 năm hoạt động trong lĩnh vực tài chính, dưới bàn tay lèo lái của bà Phạm Minh Hương, Chứng khoán VNDirect đã vươn mình trở thành một trong những công ty chứng khoán lớn nhất trên thị trường với vốn hóa vượt 1 tỷ USD.

Tính đến ngày 19/10, bà Hương đang sở hữu 12.828.918 cổ phiếu tại VNDirect (tương đương 2,94% vốn điều lệ). Bên cạnh đó, bà cũng sở hữu 13.500 cổ phiếu (tỷ lệ 0,02%) tại CTCP Tập đoàn Đầu tư I.P.A. Ước tính bà Hương đang sở hữu khối tài sản lên đến 688 tỷ đồng, và một trong 50 nữ doanh nhân giàu nhất trên sàn chứng khoán Việt Nam. 

Số cổ phần trên của bà Phạm Minh Hương chưa tính đến sở hữu gián tiếp Chứng khoán VNDirect qua Tập đoàn Đầu tư I.P.A. Hiện I.P.A. là cổ đông lớn nhất của công ty chứng khoán này, với tỷ lệ 26,11%.

Hành trình "vươn mình" của VNDirect dưới thời bà Phạm Minh Hương

Trở lại câu chuyện, hành trình vươn mình từ "bé hạt tiêu" thành "người khổng lồ" không phải lúc nào cũng trải đầy hoa hồng. Thành lập vào năm 2006 với số vốn điều lệ ban đầu vỏn vẹn 50 tỷ đồng, VNDirect ra đời ở thời điểm thị trường chứng khoán Việt Nam chứng kiến bước nhảy vọt khi VN-Index tăng lên gấp 3 lần và đạt 751 điểm ngay trong cuối năm.

Tuy vậy, cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu nổ ra vào năm 2008, nối tiếp bởi lạm phát và suy thoái trong nước năm 2011 đã khiến TTCK nói chung và VNDirect nói riêng chịu ảnh hưởng không nhỏ. Doanh thu của VNDirect trong giai đoạn này sụt giảm mạnh, công ty báo lỗ 86 tỷ đồng trong năm 2008 và hơn 202 tỷ đồng vào 2011.

Trong giai đoạn khó khăn ấy, bà Hương đã chọn cách giảm bớt những mục tiêu tham vọng, đặt mục tiêu đúng và phù hợp với năng lực của VNDirect và tập trung xây dựng hệ thống.

Sau giai đoạn trầm là liên tiếp những nốt thăng của VNDirect với kết quả kinh doanh liên tục tăng trưởng. Đến năm 2017, công ty báo lãi sau thuế lên hơn 470 tỷ đồng, tăng gấp 2,5 lần trong năm 2016. Cũng trong năm đó, VNDirect là "quán quân" về thị phần môi giới tại UPCoM với 11,95%, bỏ xa vị trí thứ hai là CTCP CHứng khoán Sài Gòn - Hà Nội với 8,46%.

Giữa lúc đang thăng hoa, thuyền trưởng Phạm Minh Hương và con tàu VNDirect gặp sóng gió với tin đồn liên quan đến đường dây đánh bạc. HomeDirect - công ty dính líu đến đường dây tổ chức đánh bạc trực tuyến 10.000 tỷ đồng do Nguyễn Văn Dương hợp tác với Phan Sào Nam. Sau thông tin trên, cổ phiếu VNDirect lao dốc với những phiên giảm sàn.

Để ngăn chặn đà rơi, bà Phạm Minh Hương và dàn lãnh đạo lập tức đăng ký mua vào hàng triệu cổ phiếu VND để "cứu giá".

Bước sang 2020, sự bùng nổ của thị trường chứng khoán thời COVID-19 giúp công ty đạt kết quả kinh doanh tăng trưởng mạnh. Năm 2020, doanh thu VNDirect đạt 2.134 tỷ đồng và lãi sau thuế 692 tỷ đồng, tăng tương ứng 41% và 81% so với thực hiện trong năm 2019.

Để tăng nguồn lực tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động kinh doanh, mới đây nhất vào tháng 7/2021, VNDirect đã hoàn tất đợt phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với tỷ lệ 1:1. Quy mô vốn điều lệ của VNDirect đã tăng từ 2.204 tỷ đồng lên gần 4.349 tỷ đồng.

Đợt tăng vốn khủng lần này giúp mở rộng khả năng cấp các khoản vay ký quỹ, đảm bảo tỷ lệ an toàn tài chính của công ty, bổ sung vốn cho các hoạt động đầu tư, bảo lãnh phát hành chứng khoán và phân phối chứng quyền có bảo đảm.

Mới đây nhất, HĐQT VNDirect đã thông qua việc thay đổi kế hoạch kinh doanh năm 2021 với doanh thu hoạt động tăng thêm 1.395 tỷ đồng, tương ứng tăng 55% so với kế hoạch cũ. Lãi sau thuế dự kiến tăng 82% lên 1.600 tỷ đồng. 

Thông tin thêm, trong quý III/2021, Chứng khoán VNDirect đã vượt Chứng khoán HSC để lọt vào Top3 thị phần môi giới tại sàn HOSE. Còn với sàn HNX và thị trường UPCoM, VNDirect giữ vị trí á quân về thị phần.

Bên cạnh đó, với định hướng lấy khách hàng làm trọng tâm, số lượng tài khoản do VNDirect quản lý tính đến cuối năm 2020 đã lên đến hơn 402.000 tài khoản, trong đó có hơn 93.000 tài khoản active.