Apple giảm phụ thuộc vào Trung Quốc, tăng cường tiếp xúc với Việt Nam

Dữ liệu mới nhất được Reuters tổng hợp cho thấy gã khổng lồ Apple đang giảm bớt sự phụ thuộc vào Trung Quốc kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát và hoành hành tại quốc gia này.

Với việc nhà máy sản xuất iPhone lớn nhất thế giới, do Foxconn vận hành ở miền trung Trung Quốc, đang phải đối mặt với tình trạng bất ổn do những ảnh hưởng mà đại dịch COVID-19 gây ra, các nhà phân tích cho rằng những rủi ro liên quan tới việc Apple cố gắng rút lui sẽ tăng lên.

Một phân tích của Reuters về dữ liệu chuỗi cung ứng của Apple cho thấy sự nổi bật của Trung Quốc trong hoạt động sản xuất toàn cầu của công ty đang giảm dần. Trong 5 năm tính đến năm 2019, Trung Quốc là địa điểm chính, chiếm 44% - 47% tổng số nhà máy của Apple trên toàn cầu, nhưng con số này đã giảm xuống còn 41% vào năm 2020 và 36% vào năm 2021.

Dữ liệu cũng cho thấy nỗ lực đa dạng hóa của Apple và các nhà cung cấp của họ, với các khoản đầu tư vào Ấn Độ và Việt Nam, đồng thời tăng cường mua sắm từ Đài Loan, Mỹ và các nơi khác. Những điều này đang định hình lại cấu trúc nguồn cung toàn cầu, mặc dù các nhà phân tích cho rằng Apple sẽ vẫn tiếp xúc nhiều với Trung Quốc trong những năm tới.

Eli Friedman, phó giáo sư tại Đại học Cornell, người nghiên cứu về lao động ở Trung Quốc, cho biết: “Chuỗi cung ứng của Apple tại Trung Quốc sẽ không biến mất chỉ sau một đêm. Việc tách rời là không thực tế đối với các công ty như Apple vào thời điểm hiện tại, mặc dù quá trình đa dạng hóa sẽ tăng tốc”.

Theo Reuters, Apple từ trước tới nay đều có sự phụ thuộc vào Trung Quốc khi 70% lượng iPhone của “táo khuyết” được sản xuất ở quốc gia tỷ dân này. Tuy nhiên, chiến lược của Apple đang dần thay đổi, không chỉ do các lệnh phong tỏa phòng chống dịch COVID-19 mà còn do căng thẳng mối quan hệ thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang tăng lên.

Foxconn đang đẩy mạnh việc mở rộng ở Ấn Độ, với kế hoạch tăng gấp 4 lần lực lượng lao động tại nhà máy sản xuất iPhone của họ trong vòng hai năm, theo các nguồn tin thân cận với Foxconn.

Ngân hàng đầu tư J.P.Morgan dự kiến ​​Apple sẽ chuyển khoảng 5% sản lượng sản xuất iPhone 14 sang Ấn Độ từ cuối năm nay và sản xuất 1/4 số iPhone ở Ấn Độ vào năm 2025, đồng thời ước tính rằng khoảng 25% tổng số sản phẩm của Apple, bao gồm Mac PC, iPad, Apple Watch và AirPods, sẽ được sản xuất bên ngoài Trung Quốc vào năm 2025 so với 5% hiện nay.

Tuy nhiên, dữ liệu nhà cung cấp của Apple đến năm 2021 cho thấy không có địa điểm nào thực sự nổi bật để Apple tách mình khỏi Trung Quốc, theo phân tích của Reuters.

Mỹ đang tăng mạnh nhất lên 10,7% vào năm 2021 từ 7,2% vào năm 2019, tiếp theo là Đài Loan với mức tăng từ 6,7% lên 9,5%. Ấn Độ vẫn là một sự hiện diện tương đối nhỏ, tăng lên 1,5% từ dưới 1%, trong khi Việt Nam mở rộng lên 3,7% từ 2,2%.

Giáo sư Friedman cho biết: "Việt Nam và Ấn Độ không phải là Trung Quốc. Họ không thể sản xuất ở quy mô tương tự Trung Quốc với cùng chất lượng và thời gian cũng như độ tin cậy của cơ sở hạ tầng".

Trước đó, chuyên gia Jeff Fieldhack của đơn vị theo dõi thị trường Counterpoint Research cũng tin rằng Apple sẽ phải mất nhiều năm để đa dạng hóa khỏi các nhà máy ở Trung Quốc. “Sẽ phải mất nhiều năm để kế hoạch đa dạng hóa chuỗi cung ứng của Apple được thực hiện”, ông Jeff Fieldhack chia sẻ trên sóng chương trình “Squawk Box Asia” của CNBC, đồng thời giải thích rằng những chiếc iPhone mới nhất của Apple có thể sẽ tiếp tục được sản xuất tại Trung Quốc trong vài năm tới.

Apple đang tiếp xúc nhiều hơn với Việt Nam

Trong khi dữ liệu được Reuters tổng hợp cho thấy mức độ tiếp xúc của Apple với Trung Quốc đang giảm dần thì Việt Nam lại chứng kiến mức độ tiếp xúc của “táo khuyết” tăng lên trong những năm gần đây.

Ngân hàng đầu tư nổi tiếng thế giới JP Morgan đã nhận định rằng Apple dự kiến sẽ sản xuất 65% AirPods, 20% iPad cùng Apple Watch và 5% MacBook tại Việt Nam vào năm 2025. Trước đó, tờ New York Times cũng nhận định Việt Nam chính là một trong những thị trường được hưởng lợi nhiều nhất khi Apple tìm cách giảm sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc.

Chẳng hạn, Foxconn, nhà sản xuất theo hợp đồng lớn nhất của Apple, gần đây đã ký một thỏa thuận trị giá 300 triệu USD để mở rộng quy mô tại Việt Nam với một nhà máy mới dự kiến tạo ra 30.000 việc làm.

Trước đó, vào tháng 8, CEO Apple, Tim Cook đã nêu tên Việt Nam như là một trong 4 thị trường ghi nhận doanh thu trên hai con số, đóng góp nhiều vào khoản doanh thu kỷ lục là 83 tỷ USD của hãng trong quý II, tăng 2% so với cùng kỳ năm ngoái, bất chấp những biến động khó khăn của thị trường.

“Chúng tôi lập kỷ lục mới trong quý II ở châu Mỹ, châu Âu và phần còn lại của khu vực châu Á Thái Bình Dương. Apple cũng đã chứng kiến ​​kỷ lục doanh thu quý này ở cả các thị trường phát triển và mới nổi với mức tăng trưởng hai con số mạnh mẽ như Brazil, Indonesia, Việt Nam và doanh thu tăng gần gấp đôi ở Ấn Độ”, CEO Tim Cook của Apple nhấn mạnh.

Chính những thông tin tích cực này dường như chỉ ra rằng thị trường Việt Nam đang có cơ hội “nâng hạng” trong hệ sinh thái của gã khổng lồ công nghệ nước Mỹ, dù trước đó từng bị coi là thị trường hạng ba của Apple vào năm 2019, theo Zing News.