11 kiến nghị sửa đổi Luật Đất đai 2013 của HoREA

HoREA kiến nghị, chủ đầu tư được giao dự án mới sẽ được giao ranh đất dự án đến mép cao bờ sông rạch và phải chịu trách nhiệm đầu tư xây dựng kè bờ bảo vệ, đường ven sông, công viên... trong khu vực quỹ đất thuộc hành lang bảo vệ sông rạch. (Ảnh minh họa)

Hiệp hội bất động sản TP HCM (HoREA) vừa có 11 kiến nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2013, trong đó có nội dung về việc quản lý, sử dụng quỹ đất thuộc hành lang bảo vệ sông, rạch. Cụ thể, Hiệp hội kiến nghị sửa đổi Luật Đất đai quy định: trường hợp chủ đầu tư được giao dự án mới sẽ được giao ranh đất dự án đến mép cao bờ sông rạch, và phải chịu trách nhiệm đầu tư xây dựng kè bờ bảo vệ (kết hợp với chỉnh trị dòng chảy), đường ven sông, công viên, mảng xanh, các công trình dịch vụ phục vụ công cộng trong khu vực quỹ đất thuộc hành lang bảo vệ sông rạch và được quyền khai thác theo quy định của cơ quan có thẩm quyền.

Những dự án cũ trước đây chưa giao quỹ đất thuộc hành lang bảo vệ sông rạch cần có cơ chế, chính sách khuyến khích chủ đầu tư dự án đó, hoặc mời gọi các nhà đầu tư tham gia đầu tư. Mục đích nhằm sử dụng hiệu quả quỹ đất ven sông rạch để phục vụ công cộng hoặc khai thác kinh doanh có thời hạn.

Trước đó, UBND TP đã ban hành Quyết định về quản lý, sử dụng hành lang trên bờ sông, suối, kênh rạch, mương và hồ công cộng thuộc địa bàn thành phố; đã quy định chiều rộng hành lang bảo vệ trên bờ là 50m đối với sông rạch cấp đặc biệt, cấp I, cấp II; 30m với sông rạch cấp III, cấp IV; 20m đối với sông rạch cấp V, cấp VI; từ 3 - 10m đối với các mương rạch nhỏ; và cho phép xây dựng các công trình phục vụ lợi ích công cộng, công trình tạm phục vụ hoạt động dịch vụ có thời hạn...

Trong quá trình triển khai các dự án khu đô thị, khu dân cư trên địa bàn, chủ đầu tư thường được giao ranh dự án đến ranh bảo vệ trên bờ. Nhiều dự án đã hoàn thành đưa vào sử dụng, nhưng chủ đầu tư chỉ xây tường bảo vệ trong ranh dự án, không chịu trách nhiệm đầu tư đối với quỹ đất thuộc hành lang bảo vệ sông rạch ngoài ranh dự án được giao. Vì thế, nguồn lực lớn của quỹ đất này không phát huy được và làm giảm giá trị cảnh quan đô thị...

HoREA cũng kiến nghị Chính phủ cần ban hành cơ chế để khuyến khích người dân và chủ đầu tư thực hiện góp vốn quyền sử dụng đất vào dự án. Cụ thể, theo điều 167 Luật Đất đai, người sử dụng đất có "quyền góp vốn quyền sử dụng đất" để cùng làm ăn chung, hoặc góp vốn vào các dự án kinh tế, dự án nhà ở. Tài sản quyền sử dụng đất của người dân sau khi góp vốn vào doanh nghiệp sẽ sinh lợi, được ưu đãi mua hoặc thuê nhà; chủ đầu tư thì giảm được chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng, hạn chế xung đột quyền lợi giữa chủ đầu tư và người dân...

Nhưng trên thực tế, phương thức này gần chưa được thực hiện nên không phát huy được tác dụng. Tại TP HCM chỉ có dự án Khu đô thị Cảng biển Hiệp Phước có phương án vận động chủ đất góp vốn quyền sử dụng đất nhưng không thu hút được người dân tham gia. Nguyên nhân chủ yếu do chủ đầu tư chưa quan tâm và tuyên truyền cho người dân hiểu về cơ chế này nên người dân chưa yên tâm về việc quyền lợi của mình có được đảm bảo...

Ngoài ra, công văn còn có các kiến nghị khác đã nhắc nhiều lần ở các văn bản trước đó của HoREA như: (1) bổ sung chủ thể "cá nhân nước ngoài" là người sử dụng đất (có thời hạn tối đa không quá 50 năm) sau khi đã mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam và UBND cấp tỉnh có quyền cấp sổ đỏ cho họ;

(2) Kiến nghị kỳ hạn quy hoạch sử dụng đất cấp quốc gia 10 năm, định hướng sử dụng đất 20 năm, tầm nhìn sử dụng đất 30 năm;

(3) Quy định cấp huyện không lập quy hoạch sử dụng đất mà chỉ có trách nhiệm lập và thực hiện kế hoạch sử dụng đất 5 năm và hàng năm;

(4) Thay đổi cơ chế tính tiền sử dụng đất dự án để giảm giá thành nhà ở, tăng tính minh bạch và loại trừ cơ chế "xin - cho";

(5) Cho phép chủ đầu tư được quyền chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án kể từ thời điểm sau khi đã hoàn thành giải phóng mặt bằng dự án;

(6) Cho phép thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất tại các ngân hàng ở nước ngoài, nhưng khi xảy ra tranh chấp thì phải được xử lý theo pháp luật của nước ta;

(7) kiến nghị cơ chế cụ thể để thực hiện quy định "Thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng" và quy định đấu giá quyền sử dụng đất;

(8) Cho miễn, giảm, hoặc chưa thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại cho thuê giá rẻ;

(9) Kiến nghị cho thí điểm việc giao thẩm quyền cho chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai tại các quận, huyện của TP HCM và thành phố Hà Nội được cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ); về lâu dài cho phép UBND cấp huyện được cấp sổ đỏ lần đầu cho tổ chức...

HoREA đề xuất 2 phương án để giảm giá thành nhà ở, loại trừ cơ chế xin - cho Một trong những đề xuất của HoREA đó là thu tiền sử dụng đất trong trường hợp chuyển mục đích sử dụng từ đất nông ...

HOREA đề xuất một số ngoại lệ cho phép kinh doanh trong chung cư UBND TP HCM vừa giao Sở Xây dựng phổ biến các quy định về quản lý sử dụng nhà chung cư trên địa bàn thành ...

HoREA đề xuất ‘thuốc’ hạ nhiệt cơn sốt giá đất nền vùng ven TP HCM Công khai thông tin về việc chuyển đổi huyện lên quận, thông tin về việc xét duyệt những siêu dự án tại vùng ven TP ...