Xuất khẩu tôm sang 5 thị trường trọng điểm có thể nhích nhẹ vào nửa cuối năm

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP) 5 tháng đầu năm nay, các doanh nghiệp Việt Nam đã xuất khẩu tôm sang 84 thị trường, mang về doanh số 1,2 tỷ USD, giảm 34% so với cùng kỳ năm 2022.

5 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ đạt 227 triệu USD, giảm 42% so với cùng kỳ năm ngoái do giá tôm nguyên liệu của Việt Nam cao hơn các nguồn cung đối thủ như Ecuador, Ấn Độ, Indonesia… Lạm phát tăng cao, người tiêu dùng tiết kiệm chi tiêu, chuyển sang dùng thực phẩm giá rẻ hơn.

Ông Đỗ Ngọc Tài, Phó Chủ tịch VASEP, Chủ tịch Uỷ ban Tôm, đồng thời là Giám đốc CTCP Chế biến Thủy sản Tài Kim Anh cho rằng tồn kho ở thị trường Mỹ còn nhiều nên các nhà nhập khẩu rớt giá nên chưa dám mua vào.

Tồn kho cao, chất lượng sản phẩm ngày càng giảm, chi phí lưu kho cao, các nước sản xuất vào vụ thu hoạch, cung tăng, giá tôm sẽ tiếp tục giảm nữa. Thêm vào đó, việc Mỹ tiếp tục tăng lãi suất đã tác động tiêu cực tới nhu cầu nhập khẩu tôm của thị trường này.

Nhu cầu tiêu thụ tôm của Mỹ có thể tăng nhẹ từ tháng 8 trở đi để phục vụ nhu cầu lễ hội cuối năm. Giá tôm cũng tăng nhẹ vì tồn kho nhiều, lạm phát và nguồn cung dồi dào từ Ecuador, Ấn Độ.

Còn với thị trường EU, xuất khẩu tôm sang thị trường này 5 tháng đầu năm nay đạt 153 triệu USD, giảm 49% so với cùng kỳ do hệ lụy của xung đột Nga-Ukraine, người tiêu dùng chi tiêu tiết kiệm, vật giá tăng, xăng dầu tăng, đồng EUR mất giá. Người dân chọn thực phẩm giá rẻ, tôm cỡ nhỏ hơn, các nhà NK hạn chế mua vào, cố gắng bán ra để giải phóng hàng tồn kho và hạn chế lỗ.

Ông Đỗ Ngọc Tài cho biết tại thị trường này, tôm Việt Nam cũng phải cạnh tranh mạnh với tôm Ecuador, Ấn Độ. Gần đây, các nước này bắt đầu tăng xuất hàng chế biến sang EU tuy nhiên chưa thể đáp ứng được yêu cầu của thị trường khó tính này. Do vậy, tôm chế biến của Việt Nam tại thị trường EU vẫn còn nhiều dư địa.

Chủ tịch Ủy ban tôm dự báo từ tháng 7 trở đi, khi thu hoạch tôm từ các nước giảm, các nhà nhập khẩu EU bắt đầu tăng nhẹ sức mua từ Việt Nam để chuẩn bị cho dịp cuối năm.

Một thị trường xuất khẩu tôm quan trọng khác của Việt Nam là Nhật Bản. 5 tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Nhật Bản đạt 192 triệu USD, giảm 27% so với cùng kỳ.

Theo đó, Việt Nam chủ yếu xuất khẩu tôm giá trị gia tăng sang thị trường này. Hàng truyền thống như tôm nguyên con từ Việt Nam xuất sang Nhật phải cạnh tranh mạnh với Ecuador, Ấn Độ vì giá tôm Việt Nam cao. Hai năm gần đây, Nhật Bản tăng mua nhiều tôm Ấn Độ.

Tuy nhiên, ông Đỗ Ngọc Tài nhận định xuất khẩu tôm Việt Nam sang Nhật tương đối thuận lợi hơn các thị trường khác do tôm từ các nước Ecuador, Ấn Độ chưa đáp ứng được bằng hàng Việt Nam về hàng giá trị gia tăng. Dự kiến quý cuối năm nay, nhu cầu nhập khẩu từ Nhật Bản sẽ tăng nhẹ.

Với thị trường Trung Quốc & Hong Kong, 5 tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt 214 triệu USD, giảm 22%. Trong khi đó, 4 tháng đầu năm nay, Trung Quốc vẫn tăng mạnh nhập khẩu tôm từ Ecuador, Ấn Độ.

Phó Chủ tịch VASEP nhận định nguyên nhân chính khiến xuất khẩu tôm giảm do giá tôm Việt Nam cao. Ông Đỗ Ngọc Tài dự báo từ tháng 8 trở đi, nhu cầu nhập khẩu tôm từ Việt Nam vào Trung Quốc dự kiến tăng nhẹ để phục vụ dịp Trung thu, Quốc Khánh và dịp lễ hội cuối năm.

Ngoài ra, xuất khẩu tôm sang thị trường Hàn Quốc trong 5 tháng đầu năm cũng giảm 29% so với cùng kỳ, chỉ đạt 136 triệu USD do lạm phát cao, tiền mất giá, lãi suất tăng, người dân chi tiêu tiết kiệm, tồn kho nhiều. Phó Chủ tịch VASEP cho rằng từ nay đến cuối năm, nhu cầu của thị trường không biến động nhiều và tăng nhẹ để phục vụ dịp cuối năm.