Xuất khẩu gạo của Ấn Độ gặp khó vì vấn đề vận chuyển

Mặc dù cơ hội mới đang mở ra cho các nhà xuất khẩu gạo Ấn Độ, đặc biệt là đối với gạo non-basmati, nhưng họ hiện chỉ quan tâm đến việc hoàn thành hợp đồng được ký trước đó vì những trở ngại về hậu cần.

"Vấn đề hậu cần đã trở thành thách thức lớn nhất của các doanh nghiệp xuất khẩu gạo. Có vẻ như nó đang vượt quá tầm kiểm soát nhưng chúng tôi đang cố gắng hết sức để hoàn thành các hợp đồng đã ký thay vì theo đuổi thỏa thuận mới ", ông BV Krishna Rao, Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo (TREA), chia sẻ.

Nhu cầu tăng cao

Theo tầm nhìn của các nhà xuất khẩu, nhu cầu đối với gạo Ấn Độ trên thị trường toàn cầu ngày càng tăng.

Vijay Setia, cựu chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo toàn Ấn Độ (AIREA) có trụ sở tại Delhi, cho biết xuất khẩu gạo non-basmati đã tăng gấp đôi trong năm tài chính này vì Thái Lan và Việt Nam đối mặt với vấn đề sản lượng. 

Xuất khẩu gạo Ấn Độ trong giai đoạn tháng 4/2020 đến tháng 1/2021 đạt 9,46 triệu tấn so với mức 5,05 tấn của cả năm tài khóa trước. Giá trị xuất khẩu đạt 3,5 tỷ USD trong năm tài chính này, tăng 72,6% so với năm ngoái, theo thehindubusinessline. 

Khai thác thị trường Myanmar

Các nhà xuất khẩu gạo cũng có thể tìm thấy cơ hội từ tình trạng bất ổn ở Myanmar sau cuộc đảo chính của quân đội ở đó. 

USDA cho biết xuất khẩu gạo của quốc gia này được dự báo sẽ yếu trong tháng 3, trong khi giá gạo trong nước tăng do các dịch vụ vận tải và ngân hàng chuyển địa điểm. Không tính Trung Quốc, Philippines và Bờ Biển Ngà là hai thị trường nhập khẩu gạo từ Myanmar trong tháng 1.

Quan chức của cơ quan xuất nhập khẩu đa quốc gia cho biết Ấn Độ, nhà xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới và nhà sản xuất lớn thứ hai thế giới, có thể nhìn ra cơ hội thương mại trong bối cảnh Myanmar đương đầu với các vấn đề trong nước. 

"Mặc dù vậy, Trung Quốc thu mua phần lớn sản lượng của Myanmar và sẽ vận chuyển chúng qua biên giới", người này cho biết.

Cùng với đó, ông Krishna Rao của TREA cho biết Việt Nam, nhà xuất khẩu lớn thứ ba thế giới, đang mua gạo từ Ấn Độ, trong khi Sri Lanka và Indonesia cũng đã tìm tới nguồn cung từ Ấn Độ. Trong khi Philippines cũng có thể sớm chuyển sang nguồn cung gạo Ấn Độ.

Điều này sẽ làm tăng nhu cầu đối với gạo Ấn Độ nhưng chúng tôi đang tìm cách để hoàn thành các hợp đồng đã ký trước đó khi phí vận tải và container ngày càng tăng.

Khai trương cảng Kakinada

Đặc biệt, trong khi tốc độ xuất khẩu gạo của Ấn Độ tăng lên sau khi chính phủ Andhra Pradesh cho phép sử dụng cảng nước sâu Kakinada, các nhà xuất khẩu đang chờ tàu vận chuyển.

"Có thời điểm, chúng tôi chờ tàu cập cảng Kakinada. Hiện tại, bến đã có sẵn, nhưng nguồn tàu sẵn có lại trở thành một vấn đề", ông Krishna Rao nói.

Vì vạy phí vận chuyển sang Indonesia và Malaysia đã tăng lên 40 USD/tấn từ mức 20 USD trước đó, trong khi đối với các điểm đến tại châu Phi, giá đã tăng lên 90 USD/tấn từ 45 USD.

"Những người đã mua trên cơ sở giá FOB sẽ không mang tàu đến, trong khi những người đã bán trên cơ sở giá CFR (tiền hàng và cước phí) đang phải trả phí cao hơn," chủ tịch TREA chia sẻ.

Trong năm tài chính hiện tại, Ấn Độ đã có thể tận dụng sản lượng gạo kỷ lục và lượng dự trữ khổng lồ trong kho để tăng gấp đôi lượng hàng xuất khẩu.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phúc lợi Nông dân Ấn Độ, quốc gia này đã sản xuất kỷ lục 118,87 triệu tấn gạo trong niên vụ 2019 - 2020 (tính từ tháng 7/2019 đến tháng 6/2020), trong khi trong mùa hiện tại, sản lượng ước tính xác lập kỷ lục mới là 120,32 triệu tấn.

Trong khi đó, tháng 4/2020, Tổng công ty Lương thực Ấn Độ đã dự trữ 32,23 triệu tấn gạo ngoài 25,23 triệu tấn thóc có thể sản xuất 16,98 triệu tấn gạo. Năm nay, tính đến ngày 1/3, Tổng công ty có 28,23 triệu tấn gạo và 34,5 triệu tấn thóc có thể thu được 22,95 tấn gạo sau xay xát.

Giá gạo cạnh tranh

Hai yếu tố này cũng giúp các nhà xuất khẩu Ấn Độ chào bán gạo với mức giá rất cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Giá gạo xuất khẩu của Ấn Độ đang thấp hơn khoảng 100 USD/tấn so với gạo Thái Lan và Việt Nam. 

Tuần trước, giá gạo đồ 5% tấm của Ấn Độ niêm yết ở mức 398 - 403 USD/tấn, trong khi giá gạo 5% tấm của Thái Lan dao động trong khoảng 500 - 518 USD/tấn và giá gạo 5% tấm của Việt Nam đạt 515 - 520 USD/tấn.