Xuất khẩu cá tra có thể phục hồi vào đầu năm 2024 nhưng đà tăng không quá mạnh
Số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy xuất khẩu cá tra năm 2023 đạt hơn 1,8 tỷ USD, giảm 25% so với năm 2022, nguyên nhân chủ yếu là nhu cầu tiêu thụ của các thị trường chính yếu, giá cá tra xuất khẩu giảm mạnh.
Trong báo cáo chuyên đề hàng hoá, Công ty TNHH Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho biết giá cá tra dao động nhẹ ở các thị trường EU, Trung Quốc và tiếp tục xu hướng giảm tại thị trường Mỹ trong thời gian gần đây.
Trong khi đó, tồn kho cá tại Mỹ vẫn còn nhiều, giá nhập khẩu vẫn phải cạnh tranh với hàng tồn kho khiến giá cá bán tra giảm. Tình hình chính trị bất ổn và lạm phát toàn cầu khiến nhu cầu tiêu dùng tại nhiều quốc gia sụt giảm.
Mặt khác, Trung Quốc – thị trường xuất khẩu lớn nhất của cá tra Việt Nam, đang có xu hướng nhập khẩu các loại cá khác, như cá hố, cá chỉ vàng, cá thu, cá đổng, cá nục, cá mắt kiếng. Bên cạnh đó, sản lượng cá tra tại Trung Quốc cũng đang tăng đáng kể, đang ở mức 400.000 tấn mỗi năm.
Bộ phận phân tích cho rằng có nhiều yếu tố để xuất khẩu cá tra phục hồi trong thời gian tới, nhưng đà tăng sẽ không quá mạnh.
Theo đó, tồn kho cá tra đang ít dần, chi phí nguyên liệu tăng cao do cá giống hiếm. Giá cá nguyên liệu ở mức thấp cùng nhu cầu bắt giống chậm khiến nhiều hộ nuôi giảm thả cá nuôi mới. Do đó, hiện tại nguồn cá giống khan hiếm, giá cá tăng trở lại.
Bên cạnh đó, cá minh thái của Nga bị các nước phương Tây hạn chế nhập khẩu, do đó cá tra sẽ được hưởng lợi trong năm 2024.
Ngoài ra, trong quý I, quyết định về giảm thuế chống bán phá giá của Mỹ có thể được ban hành. Khi thuế cho sản phẩm cá tra vào Mỹ rẻ hơn, giá bán của cá tra Việt Nam sẽ cạnh tranh hơn với các nước khác, từ đó nhu cầu nhập khẩu của Mỹ từ Việt Nam sẽ nhiều hơn.
Giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi có xu hướng giảm gần đây vì các nhà sản xuất đã mua tích trữ ngũ cốc nhiều trong giai đoạn trước do lo ngại về nguồn cung khan hiếm với hiện tượng El Nino.
Tuy nhiên, El Nino có thể tiếp tục kéo dài đến quý II, khi đó nếu ngũ cốc trở nên khan hiếm thì giá thức ăn chăn nuôi sẽ tăng, do đó kỳ vọng giá cá tra sẽ hồi phục khi giá nguyên liệu đầu vào ở mức cao.
Ngoài ra, giá cước vận tải đang tăng do ảnh hưởng của chiến tranh, do đó giá cá tra xuất khẩu có thể sẽ tăng trong thời gian tới.
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản (VASEP) cho biết hai tháng cuối năm 2023, xuất khẩu cá tra tăng trưởng trở lại, đây là tín hiệu phục hồi khả quan cho mặt hàng trong năm 2024.
Năm 2024, ngành cá tra đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 2 tỷ USD, tăng 11% so với năm 2023. Trong năm nay, nhu cầu cá tra Việt Nam tại nhiều thị trường vẫn sẽ lớn, đặc biệt là các sản phẩm chế biến sâu.
