Xét xử Hà Văn Thắm chiều 28/8: Cho vay 3 'không' với Công ty Trung Dung gây thiệt hại cho OceanBank hơn 500 tỷ đồng

	[Infographic] Đường tới vành móng ngựa của Hà Văn Thắm
	Xét xử Hà Văn Thắm sáng 28/8: Bà Hứa Thị Phấn nửa tỉnh nửa mê, không thể đến tòa

16h30: HĐXX tạm dừng phiên toà

Giao các bị cáo đang bị tạm giam cho công an hỗ trợ tư pháp và Trại giam Công an T16 - Bộ Công An.

Ngày mai (29/8) 8h HĐXX sẽ tiếp tục làm việc.

16h15: Triệu tập Phạm Công Danh với tội cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng và vi phạm quy định về cho hay trong hoạt động của TCTD

Trong phiên tòa, TAND TP Hà Nội đã triệu tập Phạm Công Danh – Cựu Chủ tịch HĐQT VNCB, Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Thiên Thanh. Bị cáo liên quan đến Hà Văn Thắm trong việc chuyển nhượng Ngân hàng Đại Tín của bà Hứa Thị Phấn. Trong phiên tòa xét xử đại án kinh tế xảy ra tại VNCB (trước đây là Ngân hàng Đại Tín - TrustBank), Phạm Công Danh nhận mức án 30 năm tù giam.

Theo cáo trạng của VKSND Tối cao, khi biết Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có chủ trương tái cơ cấu và sát nhập các ngân hàng yếu kém nên Thắm đã gặp Hứa Thị Phấn đại diện nhóm cổ đông của TrustBank đặt vấn đề chuyển giao lại cho Thắm.

Sau đó, Phấn đồng ý và ký Hợp đồng kinh tế (HĐKT) với Thắm để bán hơn 254 triệu cổ phần (tương đương 84,92% vốn điều lệ TrustBank) với tổng giá trị theo hợp đồng là hơn 4 tỷ đồng, kèm theo việc thừa kế toàn bộ nghĩa vụ trả nợ và quyền được sở hữu tài sản bảo đảm (TSBĐ) từ các khoản vay khoảng 3.553 tỷ đồng, khoản đầu tư khoảng 920 tỷ đồng và một số nghĩa vụ khác của Phấn tại TrustBank.

Biết có một số khoản vay lớn, dư nợ xấu không có khả năng thu hồi, cũng như nhiều mối quan hệ phức tạp giữa Phấn và nhóm khách hàng tại TrustBank nên Thắm đã chuyển nhượng lại cho Phạm Công Danh (Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH MTV Tập đoàn Thiên Thanh). Danh đồng ý mua lại nên ngày 9/10/2012, Phấn ký hợp đồng chuyển nhượng hơn 252 triệu cổ phần TrustBank cho Danh với tổng giá trị 4.619,610 triệu đồng.

Sau đó, Danh đã làm thủ tục đổi tên thành Ngân hàng Xây dựng - VNCB. Giữa tháng 11/2012, Thắm - Danh - Phấn bàn bạc và đưa đến thống nhất việc Thắm sẽ cho Danh vay 500 tỷ đồng từ OceanBank và thế chấp bằng tài sản của Phấn (TSBĐ không đủ điều kiện) để Danh tất toán 5 hợp đồng vay của nhóm Phấn tại TrustBank. Đồng thời được ghi nhận vào việc Danh trả tiền mua cổ phần TrustBank.

Đến ngày 23/11/2012, OceanBank đã giải ngân 500 tỷ vào tài khoản của Công ty Trung Dung tại Vietcombank chi nhánh Phú Thọ TP HCM, sau đó chuyển tới tài khoản của công ty Trung Dung tại VNCB. Theo bản cáo trạng truy tố, tổng giá trị TSBĐ cho khoản vay 500 tỷ đồng của Công ty Trung Dung tại thời điểm giải ngân là gần 70,8 tỷ đồng và tại thời điểm hiện nay là hơn 156 tỷ. Trừ giá trị TSBĐ đã được định giá thì khoản vay của công ty Trung Dung còn thiệt hại hơn 343 tỷ đồng tiền gốc, và hơn 201 tỷ tiền lãi tại 21/10/2014.

Sự lụi bại của TrustBank sau này là VNCB kéo theo việc Phạm Công Danh đứng trước vành móng ngựa với các tội danh: Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; Vi phạm quy định về cho hay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. VNCB sau đó cũng được NHNN mua lại với giá trị 0 đồng.

15h55:

Cơ quan điều tra còn xác định được, Thắm đã trao đổi và bàn bạc với Nguyễn Xuân Sơn (SN 1962 – nguyên TGĐ OceanBank) để đề ra chủ trương thu thêm lãi suất vay tín dụng và chênh lệch tỷ giá dưới hình thức “thu phí” của khách hàng thông qua Công ty BSC (Cty BSC) trái quy định của NHNN để trả lãi suất ngoài hợp đồng trên số tiền gửi của Tập đoàn Dầu khí (PVN) tại OceanBank.

Từ đó, cả Thắm và Sơn đã đã chỉ đạo Hoàn, Nguyễn Minh Thu (SN 1973 – nguyên TGĐ OceanBank) và Phạm Hoàng Giang (SN 1975 – nguyên TGĐ Công ty BSC Việt Nam) triển khai thực hiện, gây thiệt hại cho OceanBank và khách hàng tổng số hơn 68 tỷ đồng.

Đến cuối năm 2010, Sơn được điều chuyển, bổ nhiệm làm Phó TGĐ PVN. Theo Thắm thì thời điểm này Sơn đã giới thiệu với Thắm về Thu đồng thời đề nghị thắm giao cho Thu tiếp tục phụ trách công tác huy động vốn như Sơn đã bàn với Thắm trước đó.

Do nguồn vốn huy động của OceanBank phụ thuộc vào phần lớn tiền gửi của PVN nên Thắm đồng ý với đề nghị này của Sơn. Sau đó Thắm ra chủ trương về việc chi lãi suất huy động vốn ngoài hợp đồng cho khách hàng trên toàn hệ thống OceanBank như đã chi cho PVN cũng như các công ty và công ty con thuộc PVN trong thời điểm Sơn làm TGĐ OceanBank.

Theo chủ trương của Thắm về việc chi trả lãi ngoài huy động vốn cho khách hàng gửi tiền trên toàn hệ thống của OceanBank, Thu (TGĐ) Lê Thị Thủy, Nguyễn Thị Minh Phương đều là Phó TGĐ đã chỉ đạo lãnh đạo các Khối/Ban nghiệp vụ thuộc Hội sở OceanBank và Giám đốc các Chi nhánh/Phòng giao dịch thực hiện chi lãi ngoài hợp đồng huy động vốn gây thiệt hại cho OceanBank tổng số tiền hơn 1.576 tỷ đồng và làm ảnh hưởng đến việc ra các chủ trương điều hành thị trường tiền tệ của NHNN, ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách tiền tệ của Chính Phủ.

Miễn truy tố trách nhiệm hình sự một số nhân viên trong đại án OceanBank

15h45:

Theo bản cáo trạng truy tố của VKSNDTC, trong quá trình hoạt động, tại OceanBank đã xảy ra nhiều vi phạm pháp luật đặc biệt nghiêm trọng trong việc cho vay, huy động tiền gửi, chi lãi suất vượt trần lãi suất, chi lãi suất ngoài hợp đồng cho khách hàng, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng đội với OceanBank và các cổ đông, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc thực hiện chính sách tiền tệ của Nhà nước.

Qua điều tra, cơ quan chức năng xác định nguyên nhân là do hành vi vi phạm pháp luật của Hà Văn Thắm – đại diện theo pháp luật của OceanBank, Ban Tổng giám đốc OceanBank trong các thời kỳ, lãnh đạo các Khối nghiệp vụ ở Hội sở xuống đến lãnh đạo Chi nhánh, Phòng giao dịch và các đối tượng có liên quan khác.

Vào tháng 11/2012, Hà Văn Thắm đã chỉ đạo và cùng Nguyễn Văn Hoàn - nguyên Phó TGĐ OceanBank giải quyết cho Phạm Công Danh - nguyên chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng (VNCB) vay thông qua Công ty Trung Dung.

Việc cho vay đối tượng không đảm bảo điều kiện vay vốn, không có tài sản bảo đảm, khách hàng sử dụng vốn vay không đúng mục đích, trái với quy định của NHNN về quy chế cho vay về quy trình, thủ tục gây thiệt hại cho OceanBank hơn 343 tỷ đồng tiền gốc, chưa tính hơn 201 tỷ đồng tiền lãi đến thời điểm ngày 21/10/2014. Trong đó có hơn 81 tỷ đồng tiền lãi quá hạn, gần 17 tỷ đồng tiền phạt quá hạn và hơn 103 tỷ đồng phạt gốc quá hạn.

VKSNDTC xác định, trong vụ việc này Thắm là người chỉ đạo trực tiếp quyết định việc cho vay trái quy định còn Hoàn là đồng phạm giúp sức. Việc cho vay của Thắm và Hoàn đã trái với khoản 3, 4, 5 Điều 7 Quyết định 1627 ngày 31/12/2001 về quy chế cho vay của các tổ chức tín dụng đối với khách hàng; trái với khoản 15 Điều 1 Quyết định 127/2005/QĐ – NHNN về kiểm tra trong và sau khi cho vay; trái với điểm 4.1 Quy trình số 2268/2012/QT – TGĐ ngày 6/9/2012 về cấp tín dụng đối với khách hàng doanh nghiệp và hộ kinh doanh tại OceanBank.

Viện Kiểm Sát công bố bản cáo trạng vụ án (Ảnh: Phi Hùng)

15h20: HĐXX tạm nghỉ giải lao

15h: Tách hành vi vi phạm liên quan đến khoản cho 9 cá nhân do Hà Văn Thắm chỉ định vay mua căn hộ StarCity Westlake sang giai đoạn 2

Theo hồ sơ vụ án vào tháng 5/2014, để có tiền sử dụng vào mục đích cá nhân, Hà Văn Thắm đã chỉ đạo Nguyễn Thị Lan Hương - Thư ký HĐQT lập khống 24 hợp đồng chuyển nhượng căn hộ của Dự án StarCity Westlake giữa 9 cá nhân do Hà Văn Thắm chỉ định với Công ty Viptour – Togi làm chủ đầu tư.

Đồng thời chỉ đạo Nguyễn Việt Hà, Giám đốc PGD Đào Duy Anh thực hiện thẩm định cho vay. Ngày 29/5/2014, Nguyễn Việt Hà giao Trần Trung Kiên - Trưởng Phòng và Nguyễn Anh Tuấn - cán bộ tín dụng lập báo cáo thẩm định đề nghị duyệt cho vay.

Trong quá trình thẩm định hồ sơ cho vay, Nguyễn Anh Tuấn không liên hệ với khách hàng, không thẩm định khả năng tài chính, không định giá tài sản đảm bảo khoản vay mà đã lập 9 tờ trình thẩm định đề xuất duyệt cho vay đối với 9 khách hàng cá nhân, trình Trần Trung Kiên và Nguyễn Việt Hà ký, trình Hội sở xét duyệt khoản vay.

Bất chấp hồ sơ bị Phòng thẩm định cá nhân của Oceanbank trả lại do không đủ điều kiện, Hà Văn Thắm và Nguyễn Văn Hoàn vẫn đồng ý cho vay. Cùng ngày, Phòng giao dịch Đào Duy Anh đã ký 9 hợp đồng tín dụng và 137,89 tỷ đồng đã được giải ngân. Tiền về tài khoản của Viptour – Togi, sau đó Hà Văn Thắm để trả nợ cho các khoản vay khác của Thắm.

Hiện tại, OceanBank đã thu hồi hơn 26 tỷ đồng tiền gốc và 1,53 tỷ đồng tiền lãi phạt do 2 cá nhân đã tự thanh lý, chuyển trả. Công ty Viptour - Togi đã chuyển nộp vào tài khoản tạm giữ của Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng 111,84 tỷ đồng để trả tiền nợ gốc. Như vậy số tiền nợ gốc của khoản vay nói trên đã được thu hồi.

Liên quan đến khoản vay này có Hà Văn Thắm, Nguyễn Việt Hà, Trần Trung Kiên và Nguyễn Anh Tuấn. Do thời hạn điều tra đã hết, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã có quyết định tách ra để tiếp tục điều tra, xử lý hành vi vi phạm này trong giai đoạn II của vụ án cùng với 1 số khoản vay có dấu hiệu vi phạm khác.

14h40: Hậu quả của các khoản vay của 8 khách hàng là 2.652 tỷ đồng nợ có khả năng mất vốn

Theo hồ sơ vụ án, theo quyết định trưng cầu giám định của Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an, Cơ quan điều tra phối hợp với Đoàn giám định của NHNN và OceanBank rà soát đánh giá tình trạng toàn bộ các khoản nợ xấu có khả năng mất vốn, xác định hành vi vi phạm và hậu quả hoạt động cấp tín dụng tại ngân hàng này.

Đoàn giám định đã đánh giá và xác định hậu quả đối với các khoản vay của 8 khách hàng gồm công ty TNHH Bất động sản TNN; công ty CP BSC Việt Nam; Công ty CP Đầu tư và tư vấn tài chính Liên Việt; Công ty cổ phần tập đoàn Vina Megastar; Công ty CP Nam Định; Công ty CP Sân Golf Ngôi sao Chí Linh; Công ty CP Đầu tư Toàn Việt và Công ty CP Tư vấn đầu tư xây dựng và kinh doanh nhà với tổng dư nợ nhóm 5 tính đến 31/3/2016 là hơn 2.652 tỷ đồng, trong đó nợ gốc là hơn 1.785 tỷ và nợ lãi, tiền phạt hơn 866 tỷ.

Ngoài ra, cơ quan điều tra đang yêu cầu OceanBank rà soát, đánh giá, làm rõ tình trạng các khoản vay khác và xác định khả năng trả nợ của khách hàng, yêu cầu thu hồi nợ trước hạn và phối hợp với đoàn giám định NHNN xác định hậu quả đối với từng khoản vay không có khả năng thu hồi. Do thời hạn điều tra đã hết, cơ quan điều tra quyết định tách hành vi trên, tiếp tục điều tra mở rộng và có hình thức xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật vào giai đoạn II của vụ án.

14h00: Viện kiểm sát công bố cáo trạng

Theo cáo trạng của VKSNDTC về vụ việc Hà Văn Thắm xảy ra tại Ngân hàng Đại Dương (OceanBank), ngoài sai phạm đối với các khoản cho công ty Trung Dung vay 500 tỷ đồng, Hà Văn Thắm và các đối tượng tại OceanBank còn có các sai phạm trong việc thẩm định, phê duyệt, giải ngân, kiểm tra sau cho vay đối với nhiều doanh nghiệp.

Đến nay nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) khoảng 4.935 tỷ đồng và nợ có khó có khả năng thu hồi là hơn 9.048 tỷ đồng, tài sản đảm bảo không đủ điều kiện pháp lý để định giá, công ty hoạt động thua lỗ hoặc không có nguồn thu, OceanBank xác định khó có khả năng thu hồi.

13h40: Tòa phổ biến quyền lợi trách nhiệm của các bị cáo

Tòa án Hà Nội tiếp tục phiên xét xử sơ thẩm vụ Hà Văn Thắm và đồng phạm. Tòa phổ biến quyền lợi trách nhiệm của các bị cáo và những người có liên quan, đọc danh sách các luật sư bào chữa cho bị cáo trong vụ án.

Trước khi bước vào phần xét xử, HĐXX trả lời các câu hỏi còn tồn đọng của luật sư buổi sáng. Đề cập đến câu hỏi của luật sư bào chữa cho bị cáo Hứa Thị Phấn cho rằng hồ sơ vụ án đã bị thay đổi với các bút lục từ 1-88, HĐXX khẳng định hồ sơ còn nguyên vẹn như hồi đầu năm, và đến nay cũng còn nguyên vẹn.

Các tài liệu luật sư chuyển cho HĐXX xem xét, HĐXX cho rằng đó là các tài liệu ở vụ án khác, và đề nghị các luật sư kiểm tra lại các chứng cứ cung cấp và cẩn thận trong việc phát ngôn trước phiên tòa.

Nguyên chủ tịch OceanBank Hà Văn Thắm trong phiên tòa sáng 28/8. (Ảnh: Phi Hùng).

Tóm tắt phiên xét xử sáng ngày 28/8

Trong phiên tòa xét xử vụ án Hà Văn Thắm sáng nay, nội dung xoay quanh chủ yếu việc kiểm tra căn cước lý lịch của các bị cáo, người có quyền và nghĩa vụ liên quan.

Hội Đồng Xét Xử vụ án sơ thẩm gồm 2 thẩm phán, 3 hội thẩm nhân dân, trong đó Thẩm phán Trần Nam Hà làm chủ tọa phiên xử. Do tính chất quan trọng của phiên tòa, TAND TP Hà Nội bố trí thêm 1 thẩm phán dự khuyết, 2 hội thẩm nhân dân dự khuyết. Ngoài 2 kiểm sát viên của VKSND TP Hà Nội giữ quyền công tố tại Tòa, còn có 1 kiểm sát viên dự khuyết.

Số người được triệu tập tham gia tố tụng kỷ lục 727 người, gồm nguyên đơn dân sự, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, người làm chứng, giám định viên… Có 50 luật sư đăng ký tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo. 51 bị cáo bị đưa ra xét xử với 4 tội danh gồm “Tham ô tài sản”, “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của tổ chức tín dụng” và “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.

Có 3 bị cáo xin được xét xử vắng mặt gồm bà Hứa Thị Phấn - nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị CTCP Đầu tư và Phát triển Phú Mỹ với lý do già yếu sức khoẻ giảm sút tới 93%; bà Vũ Thị Thùy Dương - nguyên Giám đốc khối kế toán và Giao dịch trong nước OceanBank với lý do sinh con; Nguyễn Viết Hiền - nguyên Giám đốc OceanBank Phòng giao dịch Âu Cơ với lý do bệnh hiểm nghèo.

Sau khi hội ý, Chủ tọa phiên tòa cho hay, các bị cáo đã có lời khai trong hồ sơ vụ án, nếu cần thiết sẽ công bố những lời khai của ba bị cáo vắng mặt, trong trường hợp cần thiết sẽ áp giải đến tòa.

Các luật sư đề nghị được gặp mặt những bị cáo bị tạm giữ tạm giam, HĐXX chấp nhận đề nghị này theo quy định của pháp luật.