Việt Nam tụt xuống vị trí thứ 5 trong cuộc đua xuất khẩu gạo vào Trung Quốc

Theo số liệu của Cơ quan Hải quan Trung Quốc, trong quý I năm nay nhập khẩu gạo của Trung Quốc đạt 1,7 triệu tấn, trị giá 706 triệu USD, tăng 14,5% về lượng và tăng 2,5% về trị giá so với cùng kỳ năm trước.

Trong đó, Trung Quốc tăng mạnh nhập khẩu gạo từ Pakistan, Ấn Độ và Thái Lan nhưng giảm nhập khẩu từ Việt Nam và Myanmar.  

Cụ thể, Trung Quốc đã nhập khẩu 131.229 tấn gạo từ Việt Nam và 228.415 tấn gạo từ Myanmar trong quý I năm nay, cùng giảm mạnh hơn 40% so với cùng kỳ năm ngoái. Với sự sụt giảm này Việt Nam đã tụt xuống vị trí thứ 5 trong cuộc đua xuất khẩu gạo vào Trung Quốc từ vị trí thứ 3 của cùng kỳ.

Các doanh nghiệp xuất khẩu gạo sang Trung Quốc cho biết, thị thường này chủ yếu nhập khẩu gạo nếp và các loại gạo thơm ST21, ST24 từ Việt Nam trong năm ngoái. Tuy nhiên, sang đến đầu năm nay Trung Quốc bất ngờ giảm nhập khẩu gạo nếp và tăng mạnh nhập khẩu các dòng gạo thơm.

Được biết, lượng gạo nếp xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc trong quý I năm nay chỉ đạt khoảng 65.300 tấn, giảm mạnh 71,3% so với mức 227.200 tấn của quý I năm 2021.

Trong khi đó, khối lượng gạo thơm (ST21, ST24, DT8…) xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc lại tăng mạnh gấp 3,7 lần so với cùng kỳ lên mức 75.200 tấn.

Mặc dù vậy, các doanh nghiệp cũng lạc quan rằng nhu cầu nhập khẩu gạo nếp của Trung Quốc sẽ tăng trở lại trong thời gian tới bởi những năm gần đây diện tích trồng lúa nếp của Trung Quốc giảm và nước này thường nhập khẩu 700.000 - 800.000 tấn gạo nếp từ Việt Nam mỗi năm để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước.

Trái ngược với sự sụt giảm của Việt Nam, nhập khẩu gạo của Trung Quốc từ Ấn Độ tăng mạnh gấp 3 lần cùng kỳ năm ngoái, lên mức 454.374 tấn. Ấn Độ hiện đang nổi lên là nhà cung cấp gạo hàng đầu cho Trung Quốc với khối lượng thấp hơn không đáng kể so với thị trường đứng đầu là Pakistan (466.617 tấn).

Ngoài ra, Trung Quốc cũng đẩy mạnh mua gạo từ Thái Lan với khối lượng đạt 248.529 tấn, tăng 77,1% so với quý I/2021.

Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) mới đây đã nâng dự báo nhập khẩu gạo niên vụ 2021-2022 của Trung Quốc lên 5,2 triệu tấn, tăng 0,5 triệu tấn so với dự báo trước đó và là mức cao nhất kể từ niên vụ 2018-2019, chủ yếu do nhu cầu cao hơn đối với gạo tấm từ Ấn Độ. 

Trước đây, Trung Quốc thường nhập khẩu gạo từ Việt Nam, Myanmar, Pakistan và Thái Lan, nhưng nhập khẩu gạo từ Ấn Độ đã tăng vọt kể từ đầu năm 2021 sau khi các hạn chế đối với nhập khẩu gạo Non Basmati của Ấn Độ được dỡ bỏ. 

Cũng theo USDA, nhập khẩu gạo tấm của Trung Quốc đang tăng nhanh bởi giá mặt hàng này không cao và có thể được nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan với mức thuế chỉ 10%.

Gạo tấm được Trung Quốc nhập khẩu nhằm thay thế cho ngô trong khẩu phần thức ăn chăn nuôi và được dùng để chế biến thực phẩm hay sản xuất rượu.