Vì sao máy bay không người lái của Triều Tiên khiến Hàn Quốc lo sợ?

Máy bay không người lái của Triều Tiên ngày 26/12 đã xâm nhập không phận Hàn Quốc lần đầu tiên kể từ năm 2017. Đây là dấu hiệu mới nhất về căng thẳng leo thang giữa các quốc gia láng giềng.

Theo Al Jazeera, Tổng thống Yoon Suk-yeol đã chỉ trích sự mất cảnh giác của quân đội Hàn Quốc. Để xoa dịu những lo ngại, ông Yoon tuyên bố nội các của ông sẽ nhanh chóng lên kế hoạch chuẩn bị một đơn vị máy bay không người lái đặc biệt.

Chuyện gì đã xảy ra?

Ngày 26/12, năm máy bay không người lái của Triều Tiên đã xâm nhập vùng trời Hàn Quốc, khiến Seoul phải điều máy bay chiến đấu và trực thăng quân sự để cố gắng bắn hạ.

Máy bay không người lái lần đầu tiên được phát hiện vào lúc 10h25 sáng (8h25 giờ Việt Nam) tại thành phố Gimpo phía tây bắc nhưng thực tế máy bay này đã bay qua nhiều thành phố của Hàn Quốc, bao gồm cả thủ đô Seoul.

Quân đội Hàn Quốc đã bắn cảnh cáo, với khoảng 100 viên đạn từ một trực thăng được trang bị súng máy nhưng không hạ được bất kỳ máy bay không người lái nào của Triều Tiên.

Dù đuổi theo một trong năm máy bay không người lái quanh khu vực Seoul nhưng quân đội Hàn Quốc không thể sử dụng đầy đủ hỏa lực do lo ngại cho sự an toàn của dân thường.

Một quan chức Bộ Quốc phòng xác nhận một máy bay chiến đấu KA-1 của Hàn Quốc đã gặp tai nạn khi đang tấn công máy bay không người lái của Triều Tiên sau khi rời căn cứ Wonju ở miền bắc nước này. Hai phi công đã kịp thoát ra trước khi máy bay gặp nạn và đang được điều trị trong bệnh viện.

Phản ứng của Hàn Quốc

Ngày 27/12, Tổng thống Yoon đã bày tỏ lo ngại về việc quân đội Hàn Quốc không thể hạ gục máy bay không người lái giữa bối cảnh nước này đang tìm cách chống lại các mối đe dọa tên lửa và hạt nhân gia tăng từ Triều Tiên.

Trong một cuộc họp nội các, ông Yoon nói: “Vụ việc cho thấy những thiếu sót nghiêm trọng trong công tác chuẩn bị sẵn sàng chiến đấu và huấn luyện của quân đội trong vài năm qua, đồng thời khẳng định quân đội cần thực hiện huấn luyện và chuẩn bị chu đáo hơn”.

Sau đó quân đội Hàn Quốc đã lên tiếng xin lỗi vì không bắn hạ được máy bay không người lái của Triều Tiên.

Ông Cha Du-hyeogn, một thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chính sách Asan tại Seoul, nhận định quân đội Hàn Quốc đã mất cảnh giác và thiếu kinh nghiệm trong việc đưa ra phản ứng. Do đó, cơ quan này cần kiểm tra lại toàn bộ hệ thống ứng phó với nguy cơ.

Tổng thống Yoon cho biết nước này sẽ thành lập một đơn vị quân đội chuyên về máy bay không người lái để ứng phó với cuộc xâm nhập giống như đã diễn ra vào ngày 26/12.

Ông nói: “Chúng tôi đã lên kế hoạch thành lập một đơn vị máy bay không người lái để theo dõi và do thám các cơ sở quân sự lớn của Triều Tiên. Hiện nay, kế hoạch này sẽ được đẩy nhanh hết mức có thể”. Bên cạnh đó, Hàn Quốc cũng sẽ tăng cường khả năng giám sát và do thám bằng các máy bay không người lái tàng hình tiên tiến.

Ngày 28/12, Bộ Quốc phòng Hàn Quốc thông báo về kế hoạch chi 560 tỷ won (441 triệu USD) trong 5 năm tới để tăng cường khả năng đối phó với máy bay không người lái từ Triều Tiên. Gói chi tiêu này đã được đưa vào kế hoạch quốc phòng của Hàn Quốc trong giai đoạn 2023-2027.

Bộ Quốc phòng đã dành khoản kinh phí trên cho 4 dự án nhằm tăng cường khả năng chống chọi máy bay không người lái, bao gồm vũ khí laser trên máy bay để tiêu diệt máy bay không người lái và thiết bị gây nhiễu để vô hiệu hóa các máy bay nhỏ hơn.

Một quan chức của Bộ Quốc phòng cho biết: "Chương trình vũ khí laser đang trong giai đoạn thử nghiệm và dự kiến bắt đầu triển khai vào năm 2027. Hệ thống gây nhiễu sẽ cải thiện khả năng ứng phó của Hàn Quốc trước các máy bay không người lái cỡ nhỏ." 

Nhìn lại lịch sử

Năm 2014, một máy bay không người lái của Triều Tiên đã được phát hiện trên một hòn đảo biên giới của Hàn Quốc, nhưng thiết kế và khả năng của máy bay không được chính quyền Hàn Quốc đánh giá cao.

Năm 2017, một máy bay không người lái khác được cho là thực hiện nhiệm vụ do thám đã bị rơi và được tìm thấy trên một ngọn núi gần biên giới. Thiết bị này có tính năng vượt trội hơn so với máy bay không người lái năm 2014 với công suất động cơ và dung lượng pin cao gấp đôi.

Vụ việc hôm 26/12 được cho là lần đầu tiên một máy bay không người lái của Triều Tiên xâm nhập không phận Hàn Quốc kể từ hiệp ước quân sự liên Triều năm 2018.

Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hàn Quốc cho biết các máy bay không người lái mới nhất có kích thước tương tự như máy bay không người lái do thám năm 2017, dài khoảng 2 m, nhưng không rõ liệu những máy bay này có tiên tiến hơn về mặt kỹ thuật hay không.

Các nhà phân tích cho biết các máy bay không người lái có thể quá nhỏ và thô sơ để thực hiện các nhiệm vụ trinh sát đầy đủ, nhưng chúng có thể mang theo vũ khí hoặc làm gián đoạn hoạt động hàng không.

Một số chuyến bay thương mại tại các sân bay Incheon và Gimpo đã phải hạ cánh trong khoảng 50 phút theo yêu cầu của quân đội Hàn Quốc ngày 26/12.

Công nghệ máy bay không người lái của Triều Tiên

Một báo cáo năm 2016 của các nhà giám sát lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc cho biết Triều Tiên sở hữu khoảng 300 máy bay không người lái các loại, bao gồm trinh sát, chiến đấu và thực hành nhắm mục tiêu.

Theo các nhà giám sát, máy bay không người lái của Triều Tiên sử dụng các linh kiện nhập khẩu từ Trung Quốc, Cộng hòa Czech, Nhật Bản, Thụy Sỹ và Mỹ.

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đã công khai thể hiện sự quan tâm đến máy bay không người lái. Tại một cuộc họp của Đảng Lao động cầm quyền vào năm ngoái, ông Kim cam kết rằng nước này sẽ phát triển máy bay không người lái trinh sát mới có khả năng bay tới 500 km.